ارتقای مرج اتریوم چیست؟ راهنمای کامل بروزرسانی مرج اتریوم

شبکه اتریوم (Ethereum / ETH) در آستانه یک به‌روزرسانی بسیار مهم قرار دارد و جامعه رمزارزها به آن ‌عنوان «مهم‌ترین رویداد در تاریخچه بلاک چین و رمزارزها» را داده است. طی این به‌روزرسانی، معماری زیرساخت دومین بلاک چین بزرگ دنیا به‌طور کل بازسازی خواهد شد.

طبق آخرین گزارشات، این به‌روزرسانی قرار است در تاریخ ۶ سپتامبر (۱۵ شهریور) آغاز شود و ممکن است چند روز تا تکمیل فرآیند زمان ببرد.

چشم‌انداز ویتالیک بوترین، کمک بنیان‌گذار اتریوم، برای این پروژه کاملاً واضح است: تبدیل اتریوم به یک بلاک چین غیرمتمرکز جهانی با قابلیت تولید اپلیکیشن برای عموم مردم؛ اما اتریوم برای دست‌یابی به این هدف با یک مشکل سه‌جانبه مواجه است: مقیاس‌پذیری (Scalability)، تمرکززدایی (Decentralization) و امنیت (Security).

بوترین پیرامون این موضوع اظهار کرد: «اگر اتریوم مقیاس‌بندی نشود، بدون شک با شکست مواجه خواهد شد.»

این رویداد مهم مِرج (The Merge) نام دارد. طی فرآیند ارتقای مرج اتریوم، الگوریتم اجماع فعلی در این بلاک چین، تحت عنوان اثبات کار (Proof-of-Work / PoW) که مشابه با بیت کوین و چند نمونه از دیگر رمزارزها است، به اثبات سهام (Proof-of-Stake / PoS) تغییر پیدا خواهد کرد.

یکی از کمپانی‌های برتر دنیا در حوزه مدیریت سرمایه به‌نام بیت‌وایز (Bitwise Asset Management)، این ارتقا را «جذاب‌ترین رویداد بازار رمزارزها در سال ۲۰۲۲» عنوان کرد.

پلتفرم او ام پی فینکس تصمیم گرفته جهت شناخت بهتر این بروزرسانی، چگونگی تکامل شبکه اتریوم و همچنین پیامدهای آن برای پیشرفت رمزارزها در جهان، مقاله‌ای را با مضمون « ارتقای مرج اتریوم » برای کاربران عزیز ارائه کند.

ارتقا مرج اتریوم چیست؟

هنگامی که معیارهایی نظیر سطح فعالیت اقتصادی، رشد تعداد کاربران و فعالیت توسعه‌دهندگان در صنعت رمزارزها مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، به‌طور واضح مشخص می‌شود که اتریوم هسته اصلی و قلب تپنده وب ۳ است. ارتقای مرج اتریوم در واقع پیاده‌سازی مجدد مکانیزم اجماع شبکه و انتقال از اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) است.

در اثبات کار، ماینرها با مصرف انرژی و برق و از طریق حل مسائل پیچیده و رمزنگاری‌شده به تایید بلوک‌ها می‌پردازند. به‌طور کل، امنیت در بلاک چین‌های عمومی (Public Blockchain) اثبات کار با محاسبه قدرت هش (Hash Power) یا همان مقدار نیروی محاسباتی در کل شبکه ارزیابی‌شده و از همین طریق از شبکه محافظت می‌شود.

از جایی که عملیات ماینینگ (استخراج ارزهای دیجیتال) نیازمند سخت‌افزار تخصصی و مهارت است، بخش بزرگی از قدرت هش در شبکه اتریوم تحت کنترل تعدادی استخر سرمایه (Mining Pool) خصوصی قرار دارد.

اما در یک سیستم اثبات سهام به‌جای حل مسائل رمزنگاری‌شده، اعتبارسنج‌های این مکانیزم اجماع در یک قرارداد هوشمند اتریوم اقدام به سپرده‌گذاری (اِستیکینگ / Staking) اِتر (Ether) می‌کنند. سپس در صورت بروز رفتار مخرب یا نامعتبر از سوی اعتبارسنج‌ها، مبلغ سپرده‌گذاری‌شده آن‌ها که به‌عنوان یک وثیقه قرار داده شده، از بین خواهد رفت.

از جایی که تبدیل شدن به یک اعتبارسنج در شبکه اتریوم نیازمند سپرده‌گذاری حداقل ۳۲ واحد اتر است، کنترل شبکه و حفظ امنیت آن در مقایسه با یک سیستم اثبات کار، در دست شرکت‌کنندگان بیشتری قرار خواهد گرفت.

افرادی هم که موجودی آن‌ها کمتر از ۳۲ اتر باشد، می‌توانند از طریق سپرده‌گذاری در استخرهای سرمایه نظیر راکت پول (Rocket Pool)، لیدو (Lido) و یا صرافی‌های متمرکز (CEX) اقدام به کسب سود کنند.

واژه مرج (Merge) به معنای ادغام و ترکیب کردن است؛ اما در ارتقای مرج اتریوم دقیقاً چه چیزهایی با هم ادغام و ترکیب خواهند شد؟!

طی فرآیند این ارتقا، شبکه اصلی اتریوم (Ethereum Mainnet) و شبکه اثبات سهام بیکِن (Beacon Chain) باهم ترکیب می‌شوند. علی‌رغم این که بسیاری از افراد طبق یک اصطلاح عامیانه به اتریوم پس از ارتقای مرج، اتریوم ۲ (Ethereum 2.0 / ETH2) می‌گویند، مرج در حقیقت یه ارتقا و به‌روزرسانی در شبکه اصلی اتریوم است و نباید آن را با ایجاد یک توکن یا شبکه کاملاً جدید اشتباه گرفت.

نودهای اتریوم پس از این ارتقا، متشکل از یک کلایِنت برای اجرا (Execution Client – ETH1) و یک کلاینت اجماع (Consensus Client – ETH2) خواهند بود و هردوی این‌ موارد برای اجرای یک نود کامل اتریوم پس از اتقای مرج ضروری هستند.

بر این اساس، لایه اجرا مسئول ذخیره و مدیریت وضعیت شبکه و تراکنش‌ها، همگام‌سازی وضعیت، اجرای ماشین مجازی، پردازش تراکنش، استخر حافظه یا تراکنش (Mempool) و . . . است. لایه اجماع شامل آپگریدهایی می‌شود که شبکه بیکن در بلاک چین اتریوم پیاده‌سازی می‌کند که مهم‌ترین آن‌، انتقال از الگوریتم اثبات کار به اثبات سهام است.

چه چیزهایی پس از مرج اتریوم تغییر می‌کنند؟

ارتقای مرج اتریوم شامل چندین تغییر کلیدی است که شرح کامل آن‌ها در این مقاله نمی‌گنجد و تنها عنوان آن‌ها را به شما معرفی می‌کنیم:

• ماینرها (Miner) جای خود را به اعتبارسنج‌ها (Validator) می‌دهند
• دسترسی اعتبارسنج‌ها به MEV (ارزش قابل استخراج ماینر / Miner Extractable Value) از طریق مزایده‌ها در مکانیزم MEVBoost
• تولیدکنندگان بلوک‌ نقشی جدید به‌عنوان یک فعال اقتصادی خواهند گرفت
• افزایش زمان تکمیل یا نهایی شدن بلوک (Block Finality)
• جریمه‌های جدید در سپرده‌گذاری (Staking)
• عوامل اقتصادی جدید در فرآیند تولید بلوک
• کاهش پاداش یارانه بلوک (Block Reward Subsidy) تا ۹۰ درصد
• زمان ثابت در تولید بلوک‌ها ممکن است در پویایی و عملکرد مکانیزم MEV تغییر ایجاد کند

چه چیزهایی پس از مرج اتریوم ثابت می مانند؟

با این که ارتقای مرج اتریوم در عملیات پشت پرده و فرآیندهای پس‌زمینه شبکه تحولاتی اساسی ایجاد می‌کند، کاربران در ظاهر امور تغییرات چشم‌گیری را در زمینه کارمزدهای گس (Gas fee) یا توان شبکه در پردازش تراکنش‌ها شاهد نخواهند بود:

• ارتقای مرج در مدل‌ قیمت‌گذاری گس تغییری ایجاد نمی‌کند و شبکه اتریوم همچنان از مکانیزم EIP-1559 استفاده خواهد کرد.
• ارتقای مرج کارمزدهای گس را کاهش نمی‌دهد. اما پلتفرم بلاک‌نِیتیو (Blocknative) به‌طور دقیق تاثیر «زمان ثابت تولید بلوک‌ها» در الگوهای تراکنش و اثر این الگوهای جدید بر بازار گس را زیر نظر خواهد داشت.
• ارتقای مرج توان عملیاتی شبکه اتریوم را افزایش نمی‌دهد و این اتفاق حداقل تا زمان معرفی شاردینگ (Sharding) به شبکه رخ نخواهد داد.

مقیاس بندی از طریق شاردینگ در مرج اتریوم

پس از تکمیل ارتقای مرج اتریوم، تیم توسعه این پروژه مرحله بعدی انتقال برنامه‌ریزی شده اتریوم یعنی شاردینگ (Sharding) شبکه را آغاز خواهند کرد. حتی با این که مرج یک پیشرفت بزرگ و مثبت برای کل شبکه محسوب می‌شود، باز هم کارمزد تراکنش‌ها مانع از پذیرش گسترده اتریوم می‌شود. شاردینگ قدم بعدی برای حل این مشکل است.

طبق گفته ویتالیک بوترین، شاردینگ قابلیت مقیاس‌بندی بلاک چین را به‌صورت عمودی ایجاد می‌کند و به‌جای این که تراکنش‌ها پشت سر هم و در یک بلاک چین جمع شوند و در شبکه تراکم و ازدحام ایجاد کنند، لایه اجماع به مدیریت ۶۴ بلاک چین یا همان «شارد» می‌پردازد. با گذشت زمان، بلاک چین فعلی اتریوم یکی از همین ۶۴ «شارد» خواهد شد.

بمب سختی شبکه چیست؟

برنامه‌نویسی بمب سختی شبکه (Difficulty Bomb) در سال ۲۰۱۶ انجام شده است که طبق آن، سختی شبکه برای استخراج بلوک در بلاک چین اتریوم به سرعت افزایش پیدا می‌کند و در نهایت، استخراج اتریوم از طریق مکانیزم اثبات کار را از لحاظ اقتصادی غیرممکن می‌سازد.

چنانچه اجرای این پروتکل توسط توسعه‌دهندگان به‌طور دقیق زمان‌بندی شود، برای ماینرها جهت خروج از سیستم اثبات کار انگیزه ایجاد می‌کند.

مشکل اصلی در این‌جا، عدم توافق اعضای مربوطه در زمان‌بندی اجرای این فرآیند است. حامیان سیستم اثبات سهام معتقدند بمب سختی شبکه باید سریعاً اجرا شود تا فرآیند مرج زودتر تکمیل شود و بقیه افراد بر این باورند که این مسئله تیم توسعه را تحت فشار قرار داده و احتمال بروز مشکلات را افزایش می‌دهد.

تیم توسعه‌دهنده هسته اتریوم تا کنون ۵ مرتبه این فرآیند را به تعویق انداخته‌اند که هر مرتبه به‌دلیل نگرانی‌ها پیرامون ادغام شبکه اصلی با الگوریتم اثبات سهام بوده است.

ریسک های مرج اتریوم

با این که چند سال است که برای فناوری زیرساخت ارتقای مرج اتریوم زحمات زیادی کشیده شده است، هنوز هم پرامون مشکلات احتمالی آن نگرانی‌هایی وجود دارند.

همچنین ترس از متمرکز شدن صرفاً مربوط به ماینرها نمی‌شود، چرا که لیدو فایننس (Lido Finance) و کوین‌بیس (Coinbase) به‌ترتیب دارای ۳۰ درصد و ۱۵ درصد از اتریوم سپرده‌گذاری‌شده (Stake) در جهان هستند.

درست است که شرایط فعلی، این پلتفرم‌ها را به «مدیران» ده‌ها هزار سپرده‌گذار خُرد اتریوم در جهان تبدیل کرده است، در صورتی که اکثریت این حجم متعلق به آن‌ها نیست؛ اما باز هم ترس از متمرکز‌شدن هیچ‌گاه از بین نخواهد رفت.

زمانی که یک پیشرفت جدید صورت می‌گیرد، اسکمرها و کلاهبرداران به‌دنبال نقاط ضعفی می‌گردند که از آن‌ها روی قربانی‌هایی استفاده کنند که درک کاملی از اثرات این پیشرفت‌ها ندارند.

همچنین برخی از سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت ممکن است با این باور که برای اتریوم ۲.۰ نیاز به یک ارتقا یا انجام مراحلی فنی دارد، فریب بخورند و یا سرمایه خود را جهت سپرده‌گذاری اتریوم ۲.۰ به افراد کلاهبردار بسپارند.

توجه داشته باشید که شما به‌عنوان یک هولدر اتریوم نیاز به انجام هیچ کاری ندارید و تمام تغییرات در ارتقای مرج اتریوم، در پشت صحنه و زیرساخت این شبکه انجام خواهد شد.

همچنین، اخیراً برخی صحبت‌ها مبنی بر سپرده‌گذاری اتریوم توسط ماینرهای سابق این شبکه در یک فورک (Fork) اثبات کار شنیده می‌شود که باعث سردرگمی در جامعه سرمایه‌گذاران شده است.

مزایای مرج اتریوم

ارتقای مرج اتریوم برای کاربران می‌تواند چندین مزایا داشته باشد. در درجه اول، موانع و پیچیدگی‌های کمتر اجرای الگوریتم‌های اثبات سهام در شبکه نسبت به اثبات کار به این معنی است که اتریوم به‌عنوان یک بلاک چین لایه ۱ (Layer-1) برتری بیشتری پیدا خواهد کرد؛ حداقل، کسب اتریوم به‌عنوان یک اعتبارسنج بسیار ساده‌تر از فعالیت به‌عنوان یک ماینر خواهد بود.

رشد روز افزون ارزش بازار اتریوم در بازار رمزارزها ممکن است در نهایت منجر به رویداد فلیپِنینگ (Flippening) شود؛ اتفاقی که طرفداران اتریوم مدت زیادی است که انتظار آن را می‌کشند. فلیپنینگ یک اصطلاح عامیانه برای اشاره به رویدادی است که ارزش بازار اتریوم از بیت کوین فراتر رفته، جایگاه اول بازار را به خود اختصاص داده و متعاقباً بر دامیننس بیت کوین (سلطه بیت کوین بر بازار) غلبه می‌کند.

هم‌راستا با همین موضوع، ارتقای مرج و تغییر به مکانیزم اجماع اثبات سهام امکان پیاده‌سازی شاردینگ را ایجاد می‌کند و شبکه اتریوم به چندین زنجیره موازی تقسیم‌ می‌شود. این فرآیند یک تغییر زیرساختی بسیار بزرگ برای اتریوم است که احتمالاً کمبودهای شبکه را جبران خواهد کرد.

توان عملیاتی شبکه در حال حاضر ۳۰ تراکنش بر ثانیه (TPS) است که این رقم با پیاده‌سازی شاردینگ می‌تواند تا ۱۰۰,۰۰۰ تراکنش بر ثانیه افزایش پیدا کند و در ادامه، کارمزد بالای تراکنش‌ها نیز ممکن است کاهش پیدا کند.

در حالت عادی، این مسئله موجب یک افزایش خیره‌کننده در استفاده از شبکه اتریوم می‌شود و کاربردهای آن را بسیار فراتر از حوزه امور مالی غیرمتمرکز (دیفای / DeFi) می‌برد و به حوزه‌های غیر مالی نیز گسترش خواهد داد. بسیاری از اپلیکیشن‌های برتر که امروزه می‌شناسیم با پیاده‌سازی در نسخه بهینه‌تر اتریوم، می‌توانند تا حد زیادی استفاده و دیدگاه فعلی دنیا در مورد فناوری بلاک چین را تغییر دهند و پذیرش آن را گسترش دهند.

اهمیت ارتقای مرج اتریوم

اتریوم مانند بیت کوین یکی از محبوب‌ترین بلاک چین‌های حال حاضر در دنیا است و ارزش بازار آن در روزهای جاری نزدیک به ۱۹۰ میلیارد دلار برآورد شده است.

علاوه‌بر تولید و تایید اعتبار میلیون‌ها NFT، تعداد بی‌شماری از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و نظام‌های اقتصادی غیرمتمرکز برای عملکرد خود به بلاک چین اتریوم وابسته هستند و هرگونه اتفاقی که برای این شبکه بیفتد، میلیون‌ها پروژه دیگر نیز تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.

مرج اتریوم با استفاده از الگوریتم اثبات سهام جدای از مزایایی که برای محیط زیست دارد، برای افرادی که جهت ورود به فعالیت‌های سپرده‌گذاری یا همان استیکینگ با مشکل روبرو هستند نیز برخی موانع را از بین برده است.

استخراج ارزهای دیجیتال به سخت‌افزارهای گران‌قیمت جهت حل مسائل رمزنگاری‌شده نیاز دارد، اما سپرده‌گذاری شامل چنین مواردی نمی‌شود و حتی فقط با یک کامپیوتر می‌توان به این عملیات پرداخت. این یعنی که افراد بیشتری می‌توانند به‌عنوان اعتبارسنج (Validator) در شبکه اتریوم فعالیت کنند و سطح تمرکززدایی آن را افزایش دهند.

مسئله مهم دیگر امنیت است. گزارشات حاکی از آنند که ارتقای مرج اتریوم موجب افزایش سطح امنیت در شبکه می‌شود، اما یک سکه همیشه دو رو دارد. چنانچه گروهی موفق به انجام حمله ۵۱ درصدی بر روی اتریوم سپرده‌گذاری در شبکه شوند که هزینه سنگینی را نیز شامل خواهد شد، شبکه قادر است توکن‌های هک‌شده را حذف (Slash) کند و تمام تلاش مهاجمان را بی‌فایده سازد.

همچنین بلاک چین اتریوم برای رمزارزها، NFT ها و به‌طور کل وب ۳ به یک نماد تبدیل شده است. اجرای موفقیت‌آمیز مرج اتریوم ممکن است همان چیزی باشد که یک اکوسیستم در زمستان خود برای احیا به آن احتیاج دارد. گرچه با این که افراد زیادی مرج را یک پیروزی برای اتریوم و پیامدهای زیست‌محیطی آن می‌دانند، کسانی هستند که از این مسئله خوشحال نیستند.

این تغییر شبکه بر روی تعداد بی‌شماری از ماینرهای اتریوم در جهان تاثیر مستقیم می‌گذارد و مرج اتریوم اساساً نیاز برای آن‌ها را از بین خواهد برد.

تاثیر مرج اتریوم بر بازار ارزهای دیجیتال

طبق گفته کارشناسان، این به‌روزرسانی موجب شکوفایی و رونق در شبکه اتریوم می‌شود و پروژه‌های زیادی طی شش ماه گذشته به این بلاک چین وارد شده‌اند.

ارتقای مرج اتریوم باعث افزایش سرعت پردازش، بهبود ثبات و امنیت شبکه و کاهش مصرف برق و انرژی بلاک چین تا ۹۹ درصد می‌شود. از این رو، این ارتقا ممکن است برای آلت کوین‌های این شبکه افزایش قیمت به‌همراه داشته باشد.

این ارتقا با تکمیل مقیاس‌بندی شبکه، احتمالاً موجب کاهش کارمزدها و استفاده بیشتر از فناوری بلاک چین خواهد شد.

اتریوم به‌عنوان برترین پروژه بلاک چینی نسل دوم، کار خود را با ۷۲ میلیون واحد اتر آغاز کرده است. بخش بزرگی از عرضه این توکن‌ها در مکانیزم اثبات کار بلاک چین، به ماینرها به‌عنوان پاداش جهت برقراری امنیت شبکه داده شده است.

با تغییر الگوریتم شبکه به اثبات سهام، دیگر پاداشی برای ماینینگ وجود نخواهد داشت و در نتیجه، نرخ صدور سالانه توکن‌های اتریوم به میزان ۹۰ درصد کاهش پیدا می‌کند. از این رو، چنانچه قانون عرضه و تقاضا پابرجا باشد، قیمت اتریوم بالا خواهد رفت. البته بازارهای مالی غیر قابل پیش‌بینی و پرنوسان بوده و عوامل زیادی در این بین دخیل هستند.

سخن پایانی

مرج اتریوم دومین ارتقای مهم در این شبکه محسوب می‌شود و طرح آن با هدف پیاده‌سازی راه‌کارهای مقیاس‌بندی جهت بهبود مقیاس‌پذیری این شبکه ارائه شده است. شبکه اتریوم پس از اجرای کامل این ارتقا موفق به پردازش تراکنش‌های بیشتر بدون لطمه به امنیت شبکه یا سطح تمرکززدایی آن خواهد شد.

بسیاری از مردم در جامعه رمزارزها در رابطه با این ارتقا و آینده اتریوم اطمینان خاطر دارند و این تغییر در شبکه اتریوم سرتیتر اخبار روز در دنیای ارزهای دیجیتال شده است. با افزایش تعداد پروژه‌های ساخته‌شده در این بلاک چین، توجهات به این شبکه بیش از پیش افزایش یافته‌ است.

ارتقای مرج اتریوم نشان می‌دهد که توسعه‌دهندگان این شبکه برنامه‌های بزرگی برای آینده آن دارند، در اجرای طرح‌های خود توانمند ظاهر شده‌اند و فعالانه در مسیر پذیرش گسترده وب ۳ قدم بر می‌دارند. این ارتقا زیرساخت لازم برای نسخه جدید وب ۳ را ایجاد کرده و از این رو، سرمایه‌گذاران و شرکت‌کنندگان زیادی را برای ورود به آن دعوت می‌کند.

منابع: OOBIT, NFTNow, Blocknative, Binance Academy, SimpleLearn, Blockworks, NDAX