فلش مینتینگ (Flash Minting) چیست؟ وام فوری با فلش مینتینگ

فلش مینتینگ (Flash Minting) در تعریف کلی، یک راهکار فوقالعاده سریع برای دریافت وام ارز دیجیتال است. خرید و فروش ارز دیجیتال در صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) برای معاملاتی که حجمهای پایینتر و اسلیپج (اختلاف قیمت ثبتشده با قیمت اجراشده یک سفارش / Slippage) کمتری دارند، معمولاً مقرون بهصرفه است؛ اما هنگامی که در حجمهای سنگین در این پلتفرمها به معامله میپردازید، حتی اسلیپجهای کمتر از ۱ درصد هم برای شما گران خواهند بود. در چنین شرایطی، از طریق فلش مینتینگ میتوانید چالشهای موجود را برطرف سازید.
پادکست مقاله فلش مینتینگ
فلش مینتینگ در مقایسه با معاملات عادی در یک صرافی ارز دیجیتال غیرمتمرکز، از طریق مینت (ضرب / Mint) توکنهای جدید از رمزارز مورد معامله، هزینه انجام معاملات را کاهش داده و بیشترین کاربرد را در معاملاتی دارد که هزینه اسلیپج آنها از کارمزد گس (Gas Fee) یا هزینه خرید یا مینت توکن مربوطه بیشتر میشود. فلش مینت (Flash Mint) این قابلیت را به شما داده که بهطور غیرمستقیم، ارز دیجیتال مد نظر خود را مینت و خریداری کنید.
در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس، ابتدا میپردازیم که مفهوم فلش مینتینگ (Flash Minting) چیست و سپس نحوه عملکرد و مزایا و معایب این شیوه نوین در معامله رمزارزها را مورد بررسی قرار میدهیم.
مطالعه بیشتر: کامل ترین راهنمای وام دهی بلاک چین و رمزارزها
فلش مینتینگ (Flash Minting) چیست؟

توکنهای حوزه فلش مینتینگ یا دارای قابلیت فلش مینت (Flash-Mintable Token / FTM)، توکنهایی با استاندارد ERC-20 اتریوم هستند که به کاربر این قابلیت را داده تا بهمیزان دلخواه از یک توکن را، در حساب و کیف پول ارز دیجیتال خود مینت یا تولید کنند. البته که شرط اجرای چنین عملیاتی، سوزاندن (Burn) همان میزان از توکنها در حساب خود و قبل از اتمام تراکنش در حال اجرا است.
از این رو، میتوان توکنهای فلش مینتینگ را نوعی توکن اعتباری در نظر گرفت که بدون نیاز به خرید اتریوم و وثیقهگذاشتن آن، به شما نوعی وام فوری داده میشود که با سوزاندن توکنهای دریافتی اولیه در پایان همان تراکنش، مبلغ این وام را تسویه میکنید. در صورتی که توکنهای خود را نسوزانید و در واقع مبلغ این اعتبار یا وام را پرداخت نکنید، تراکنش شما برگشت داده میشود و وضعیت حساب و فعالیت شما در پلتفرم مربوطه، به حالت سابق باز میگردد. توکنهای فلش مینتینگ، توکنهای دارای پشتوانهای هستند که با استاندارد ERC-20 اتریوم سازگاری داشته و این دو ویژگی اصلی را دارند:
دارای پشتوانه (Asset-Backed): دارای پشتوانه یعنی اینکه هر پلتفرم یا طرف معاملهای، میتواند این توکن را همقیمت با دارایی پشتوانه آن با شما معامله کند. اصلیترین نمونه این داراییها در زمینه فلش مینتینگ، رپد توکن ها (Wrapped Token) مانند رپد اتریوم (WETH) هستند.
دارای قابلیت فلش مینت (Flash-Mintable): به این معنی که توکن مربوطه که دارای پشتوانه است را بتوان به تعداد دلخواه مینت و برابر با قیمت ارز دیجیتال زیرساخت آن معامله کرد. این قابلیت مادامی وجود دارد که پیش از پایان تراکنش فلش مینت شما، توکنهای مینتشده جدید را بسوزانید که با این کار، در واقع وثیقه و ضمانت وام را رعایت کرده و مبلغ وام را بهطور کامل پرداخت کردهاید. به بیان ساده، شما مقداری توکن را برای خود منیت میکنید، با آنها در پلتفرمها فعالیت میکنید و سپس همان توکنهای دریافتی را میسوزانید که این فرآیند مینت و سوزاندن توکنها، در یک تراکنش واحد صورت میگیرند.
اتر (ETH)، رمزارز بومی بلاک چین اتریوم، قابلیت فلش منیت دارد و هدف آن کاهش کارمزدهای سنگین گس برای وامهای فوری (Flash Loan) توکنهای جایگزین آن مانند رپد اتریوم (WETH) است. فلش مینتینگ که بهطور بومی در بلاک چین اتریوم انجام میشود، دو دستور جدید تحت عناوین فلش مینت (FLASHMINT) با آدرس حساب “0xb3” و فلش برن (FLASHBURN) با آدرس “0xb4” به ماشین مجازی اتریوم (Ethereum Virtual Machine / EVM) معرفی کرده است.
اجرای دستور فلش مینت، میزان بدهی کاربر مربوطه را افزایش میدهد و توکنهای جدید را به حساب او واریز میکند و دستور فلش برن، بدهی کاربر را کاهش داده و توکن اصلی موجود در حساب وی را میسوزاند. در صورتی که پاسخ قرارداد هوشمند (Smart Contract) مربوط به این عملیات، بدهی کاربر را صفر نمایش ندهد یا دستور فلش مینت با عدم تعادل در موجودی و بدهی روبرو شود و یا میزان توکن سوزی در دستور فلش برن از مقدار بدهی یا موجودی اصل حساب کاربر بیشتر شود، ماشین مجازی اتریوم تمام این فرآیند را بازگشت داده به حالت اولیه بر میگرداند.
فلش مینتینگ بومی اتریوم برخلاف فلش لون یا همان وامهای فوری، نیازی به فراخوانی چندین قرارداد هوشمند ندارد و از این طریق، کارمزدهای گس شبکه را کاهش داده است. از این رو، فلش مینتینگ به گزینه محبوبی برای معامله آربیتراژ (Arbitrage) بدون داشتن سرمایه اولیه در حوزه دیفای (DeFi) رمزارزها تبدیل شده است.
مثلاً در دائو میکر (Maker DAO)، بخش فلش مینتینگ این پروتکل اجازه داده که هر کاربری بتواند مقدار مشخصی از استیبل کوین دای (DAI) را مینت کند و شرط انجام این کار، بازگشت کامل این توکنها بهعلاوه کارمزد آن، در همان تراکنش است. این یعنی که کاربران میتوانند بدون داشتن سرمایه اولیه، فرصت آربیتراژ در پلتفرمهای دیفای داشته باشند.
فلش مینتینگ در اکوسیستم میکر و دای باعث شده بازار استیبل کوین دای رونق بیشتری پیدا کند و هر فردی امکان انجام آربیتراژ را داشته باشد. بهعلاوه، دسترسی به وام فوری ارز دیجیتال راحتتر شده که به نقدینگی بیشتر در حوزه دیفای منتهی میشود و در نهایت، برای این اکوسیستم و پلتفرمهای آن یک راه کسب درآمد جدید از طریق کارمزدها بهوجود آورده است.
فلش مینتینگ از کجا بهوجود آمد و چه میکند؟

یکی از تیمهای توسعهدهنده اتریوم، نسخه دهم از توکن رپد اتریوم (WETH10) را منتشر کرد که قابلیت استفاده از این توکن در حوزه دیفای را بهوجود آورد. این توکن چندین ویژگی جدید را بههمراه داشت که مهمترین آن فلش مینتینگ بود و در زمینه وامهای فوری ارز دیجیتال (Flash Loan) انقلابی بهپا کرد.
فلش لون یا وام فوری به کاربران ارزهای دیجیتال این قابلیت را داده که از یک استخر نقدینگی (Liquidity Pool)، به میزان دلخواه وام دریافت کنند و وثیقه یا ضمانتی برای آن قرار ندهند. تنها محدودیتی که در اینجا وجود دارد، این است که کل مبلغ وام باید در همان تراکنش آغازین دریافت وام پرداخت شود و در غیر این صورت، مبلغ وام از حساب کاربر ناپدید شده و تمامی عملیات انجامشده برگردانده میشوند.
وام فوری در اکوسیستم دیفای ارزهای دیجیتال اصلیترین ابزار برای آربیتراژ بوده، چرا که کاربر میتواند بدون سرمایه اولیه و در لحظه وام دریافت کند و فعالیتهای خود را در پلتفرمهای دیفای پیش ببرد. حتی در این زمینه، رباتهای نقدینگی (Liquidation Bot) بهوجود آمدند که یکی از آنها توانست فقط از طریق وامهای فوری طی یک ماه، ۴ میلیون دلار درآمد خالص بهدست آورد. البته که وامهای فوری یکی از محبوبترین ابزارهای اسکمرها و هکرها بوده که با استفاده از این سرمایهها، حملات خود را پیش میبرند.
این حملات بهقدری شیوع پیدا کردند که وامهای فوری را به یک مفهوم جدالبرانگیز تبدیل کردند و برخی کارشناسان، معتقد بودند که این نوع وامها برای یک پلتفرم دیفای چیزی جز ضرر ندارد و باید بهطور کل از اکوسیستم رمزارزها حذف شوند. اما بعضی افراد هم بودند که فلش لونها را یک نوآوری هدفمند در حوزه دیفای میدیدند که دسترسی کاربران به آربیتراژ را تسهیل کردهاند. یکی دیگر از محدودیتهای وامهای فوری، این بود که مبلغ وام قابل دریافت بر اساس میزان سرمایه قفلشده در یک استخر تعیین میشد.
در راستای بهبود این شرایط بود که مفهوم فلش مینتینگ بهوجود آمد و بهجای برداشتن سرمایه از یک استخر، توکنهای جدید بهمیزان مبلغ وام مینت شده و زمانی که دیگر نیازی به آنها نیست، سوزانده میشوند.

آلبرتو کوئستا کانادا (Alberto Cuesta Cañada)، مدیر فنی پروژه ییلد پروتکل (Yield Protocol) و یکی از توسعهدهندگان نسخه دهم توکن رپد اتریوم، پیرامون فلش مینتینگ اتریوم میگوید که در حقیقت، مینت این توکنها نامحدود و بینهایت نیست و بالاترین رقم برای آن دارای ۳۳ صفر است که پاسخگوی نیاز هر کاربری در دنیای دیفای خواهد بود. در واقع زمانی که کاربر بخواهد توکنهای رپد اتریوم خود را به اتریوم تبدیل کند، تنها به اندازه موجودی اتریوم در قرارداد مربوطه قادر به انجام این کار خواهد بود.
اکثر پروتکلهای دیفای، فعالیتهای خود را با نسخه عادی رپد اتریوم (WETH) و در پشت پرده و دور از چشم کاربران پیش میبرند و در زمان نیاز، این توکنها را به کوین اصلی اتریوم (ETH) تبدیل میکنند. کارشناسان معتقدند در صورتی که این پلتفرمها از نسخه دهم رپد اتریوم (WETH10) استفاده کنند، حوزه مالی فلش مینتینگ به پتانسیل کامل خود دست پیدا خواهد کرد. بهطور کل در پلتفرمهای ارائهدهنده خدمات فلش مینتینگ، سه نهاد زیر درگیر فعالیت هستند:
- قرضدهنده (Flash Lender): قرارداد هوشمند پلتفرم مربوطه و پیشبرنده فرآیندهای فلش مینتینگ در سمت سرور.
- قرضگیرنده (Flash Burrower): قرارداد هوشمند سمت کلاینت یا کاربر که حساب تحت مالکیت خارجی (EOA) میتواند آن را کپی، اصلاح و یا اجرا کند تا با قرارداد قرضدهنده تعاملات لازم را برقرار کند.
- حساب تحت مالکیت خارجی (Externally Owned Account / EOA): یک حساب که با نسخهای که از قراداد قرضگیرنده اجرا کرده تعامل برقرار میکند. EOA معمولاً یکی از توسعه دهندگان است که ارتباط میان قرادادهای قرضگیرنده و قرضدهنده را برقرار میکند.
فلش مینتینگ چه مزایا و معایبی دارد؟

فلش مینتینگ کاربردها و مزایای زیادی دارد که در اینجا به بررسی مهمترین آنها میپردازیم. شاید در نگاه اول استفاده از توکنهای “WETH10” رپد اتریوم، تنها ریسکها و ضررهای احتمالی از سوی کدنویسیهای اشتباه را بالاتر ببرد و گزینه جذابی برای یک پلتفرم نباشد، اما این توکن ویژگیهای مثبت زیادی دارد. کاربر از طریق این نسخه از رپد اتریوم میتواند تراکنشهای خود تقریباً بدون هیچ کارمزدی انجام دهد و با خلاصهسازی فرآیند دریافت وام فوری از طریق فلش مینتینگ، کارمزدهای گس شبکه را نیز به حداقل برساند و همچنین، ریسکهای امنیتی را کاهش دهد.
یکی دیگر از مزایای این توکنها و فلش مینتینگ از طریق آنها، عدم وجود کارمزد پلتفرم برای دریافت توکنها برخلاف فلش لون یا همان وامهای فوری است. اما مهمترین کاربرد فلش مینتینگ، دسترسی سریع و بدون هزینه به سرمایه جدید برای انجام معامله آربیتراژ بین پلتفرمهای دیفای است که کاربر میتواند از این طریق، بهسرعت مقدار زیادی از یک توکن را در یک پلتفرم خرید و در پلتفرمی دیگر با قیمت بالاتری به فروش برساند و پس از برداشت سود خود، توکنهای دریافتی اولیه را به پلتفرم فلش مینتینگ پس بدهد.
در معاملات مشتقات (Derivatives) ارزهای دیجیتال نیز، فلش مینتینگ میتواند خیلی سریع کاربر را از لیکوییدی قریبالوقوع معاملاتش نجات دهد. به این ترتیب که کاربر از طریق فلش مینتینگ به سرمایه جدید دست یافته و میتواند از آن برای تقویت و تمدید موقعیت معاملاتی خود در یک بازار نظیر فیوچرز (آتی / Futures) یا آپشنز (اختیار / Options) استفاده کند.
همچنین فلش مینتینگ به سرمایهگذاران حوزه دیفای اجازه داده تا با دریافت وام از این طریق، توکنها را در یک استخر نقدینگی قفل کنند و توکن تامینکننده نقدینگی (LP Token) را بهعنوان پاداش دریافت کند. سپس با استیک (Stake) این توکنها میتواند علاوهبر پاداش فعالیت بهعنوان یک تامینکننده نقدینگی، پاداشهای استیکینگ ارز دیجیتال خود را نیز دریافت کند. پس از پایان این فرآیندها، کاربر سودهای خود را برداشت کرده و توکنهای فلش مینت شده را به پلتفرم مربوطه پس میدهد.
اما فلش مینتینگ معایب ویژه خود را نیز دارد؛ در یک قرارداد فلش مینت، تنها میتوان تعداد مشخصی از توکنها را مینت یا نقد کرد و مقدار آنها ابتدا باید توسط قرارداد مربوطه تایید شود و سپس قابل استفاده خواهند بود. بهعلاوه، در پلتفرمی که خدمات فلش مینتینگ ارائه میدهد، تمام کاربران میتوانند در مقیاس نهنگهای ارز دیجیتال فعالیت داشته باشند، چرا که به میزان دلخواه خود به سرمایه رمزارزی دست پیدا کرده و قادر به انجام هرکاری در آن پلتفرم خواهند بود. حال در صورتی که چنین پلتفرمی بر اساس حجم معاملات کاربر برای او کارمزد اعمال کند، شرایط بهتر خواهد بود و میتواند کاربران علاقهمند به وامهای فوری را، از دیگر پلتفرمها جذب کند.
در هر صورت، فلش مینتینگ که نسخهای متفاوت از وامهای فوری در حوزه دیفای رمزارزها است، توانسته با کاهش کارمزدها و هزینههای گس شبکه، دسترسی نامحدود کاربر به سرمایه و از بینبردن واسطههای موجود در پلتفرمهای ارائهدهنده وام ارز دیجیتال، توجه کاربران زیادی را به خود جلب کند و سرمایه و سودهای آنی برای آنها بههمراه داشته باشد.
در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس، سعی کردیم به تعریف مفهوم فلش مینتینگ (Flash Minting) بپردازیم و نحوه کار و ویژگیهای آن را مورد بررسی قرار دهیم. در صورتی که در مورد مطالب فوق سوال، پیشنهاد و یا انتقادی داشتید، میتوانید با ثبت نظر خود با ما در ارتباط باشید.
سوالات پرتکرار در مورد فلش مینتینگ
- منظور از فلش مینتینگ (Flash Minting) چیست؟
فلش مینتینگ نمونهای ارتقا یافته از وامهای فوری یا فلش لون (Flash Loan) در حوزه دیفای رمزارزها است که طی یک تراکنش و بهصورت آنی، وام ارز دیجیتال دریافت کرده و تسویه میکنید.
- فلش لون (Flash Loan) چیست؟
فلش لون یکی از روشهای دریافت وام ارز دیجیتال در حوزه دیفای بوده که نیازی به اعتبار و ضمنات ندارد و از طریق فناوری قراردادهای هوشمند ارائه میشوند.
- تفاوت فلش مینتینگ و فلش لون در چیست؟
اصلیترین نقاط تمایز بین فلش مینتینگ و فلش لون، در کارمزدهای کمتر و سرعت و امنیت بالاتر در فلش منیتینگ است.
