رپد توکن چیست و چگونه کار می‌کند؟

«رپد توکن» یا «رپد کوین» اصطلاحا به آن دسته از ارزهای دیجیتالی گفته می‌شود که روی شبکه‌های بلاک‌چینی غیر بومی قابل انتقال بوده و امکان تعامل و همکاری بین بلاک‌چین‌های مختلف را فراهم کرده‌اند. این دسته از ارزهای دیجیتال بر اساس مکانیسم قراردادهای هوشمند ایجاد می‌شوند و ارزش آن‌ها همواره با ارزش توکنی که از روی آن ایجاد شده‌اند، برابری می‌کند.

اصلی‌ترین انواع رپد توکن، رپد بیت‌کوین با نماد WBTC و رپد اتریوم با نماد WETH هستند که بیشترین کاربرد را میان سایر رپد توکن‌های موجود دارند. به بیان دیگر می‌توان گفت که شکل‌گیری این دسته از ارزهای دیجیتال، در ایجاد تعامل بین بلاک‌چین‌های بیت‌کوین و اتریوم ریشه دارد. در این مطلب از وبلاگ صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس تصمیم گرفتیم تا مهم‌ترین مفاهیم مربوط به توکن‌های رپد شده یا همان رپد توکن‌‌ها را بررسی کنیم.

پادکست رپد توکن

رپد توکن چیست؟

پس از پیدایش بیتکوین در سال ۲۰۰۹، بلاک‌چین‌های دیگری نیز به وجود آمده‌اند که هر یک قابلیت‌های متفاوتی ارائه می‌کنند. به دلیل وجود این تفاوت‌های بنیادی که در الگوریتم‌های بلاک‌چین‌های مختلف وجود دارد، تعامل مستقیم بین این شبکه‌ها امکان‌پذیر نیست. به بیان دیگر امکان انتقال ارزهای دیجیتال بین بلاک‌چین‌های مختلف وجود ندارد.

رپد توکن‌ها (Wrapped Token) با هدف افزودن تعامل‌پذیری به بلاک‌چین‌های مختلف و همکاری بین این شبکه‌ها به وجود آمده‌اند. به بیان دیگر ایجاد رپد توکن مکانیسمی است که کمک می‌کند تا ارزهای دیجیتال گوناگون با شبکه‌های غیر بومی سازگار باشند. بیشترین کاربرد این دسته از ارزهای دیجیتال به پلتفرم‌های فعال در حوزه دیفای (DeFi) مربوط می‌شود.

در تعیین ارزشمندی رپد توکن‌ها نیز می‌توان گفت که توکن رپد شده توکنی است که ارزش آن به توکن دیگری وابسته است. به بیان دیگر، ارزش توکنی که روی شبکه بلاک‌چینی مقصد ایجاد می‌شود، همواره با ارزش کوینی که در شبکه مبدا قرار دارد، برابری می‌کند. در واقع رپد توکن ایجاد شده در شبکه بلاک‌چینی مقصد، نماینده یک دارایی در شبکه مبدا است.

رپد توکن‌ها با ایجاد یک پل ارتباطی بین بلاک‌چین‌های مختلف، امکان تعامل مستقیم و بدون واسطه این شبکه‌ها را با یکدیگر فراهم می‌کنند. «رپد بیت‌کوین» و «رپد اتریوم»، اصلی‌ترین موارد این دسته از ارزهای دیجیتال هستند. برای درک دقیق‌تر مفهوم رپد توکن، رپد بیت‌کوین (WBTC) را در نظر بگیرید:

همانطور که احتمالا می‌دانید رمزارز BTC در شبکه اختصاصی بیت‌کوین ایجاد شده و بلاک‌چین اتریوم نیز شبکه اختصاصی رمزارز اتر با نماد ETH است. این دو شبکه هیچ ارتباطی به یکدیگر نداشته و به صورت کاملا مجزا فعالیت می‌کنند. حال برای این که بتوانید بیت‌کوین را به شبکه اتریوم وارد کنید، می‌بایست یک «رپد توکن» یا همان «رپد بیت‌کوین» ایجاد کرده و اصطلاحا آن را توکنیزه کنید.

در این فرآیند دارایی اصلی درون فضای ذخیره دیجیتال شبکه مبدا، رپد (Wrapped) شده و به نمایندگی از آن، یک دارایی جدید ضرب می‌شود که برای معامله روی پلتفرم‌های DeFi شبکه اتریوم قابل استفاده باشد. یعنی رمزارز بیت کوین تبدیل به توکنی می‌شود که در واقع بیت کوین نیست، به عنوان نماینده‌ای از بیت‌کوین شناخته شده و ارزش آن نیز همواره با قیمت لحظه‌ای خرید بیت کوین برابری می‌کند.

این امکان نیز فراهم شده تا در هر زمانی که مایل باشید، توکن‌های رپد شده را به همان رمزارز اولیه در شبکه مبدا تبدیل یا اصطلاحا Unwrapped کنید. فرایند Wrapped یا Unwrapped کردن توکن‌ها در بلاک‌چین‌های مختلف با کارمزد نیز همراه است. نکته مهم دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که تمام فرایندهای مربوط به ایجاد توکن‌های رپد شده یا Unwrapped کردن آن‌ها از طریق فناوری «قرارداد هوشمند» صورت می‌گیرد.

لازم به ذکر است که اکثر رپد توکن‌های موجود در بازار کریپتوکارنسی مطابق با استانداردهای ERC-20 و BEP-20 به منظور سازگاری با شبکه‌های اتریوم و بایننس اسمارت چین ایجاد می‌شوند.

مطالعه بیشتر: آشنایی با قرارداد هوشمند اتریوم و نحوه ساخت آن

مطالعه بیشتر: پیامدهای انتقال سنگین تتر بین شبکه های ترون و اتریوم

کاربرد رپد توکن‌ها

اصلی‌ترین کاربرد رپد توکن‌ها در انتقال رمزارزهای گوناگون بین بلاک‌چین‌های غیر بومی بوده که باعث تقویت زنجیره‌های شبکه می‌شود. توکن‌های رپد شده انتقال ارزهای دیجیتال را بر بلاک‌چین‌هایی که قابلیت همکاری و تعامل با یکدیگر ندارند، امکان‌‌پذیر می‌کند. به این ترتیب، میزان نقدینگی در پلتفرم‌های متمرکز و غیرمتمرکز افزایش یافته و افراد قادر خواهند بودند تا طیف گسترده‌تری از فعالیت‌های رمزارزی را در این پلتفرم‌ها انجام دهند.

برای مثال صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ را در نظر بگیرید؛ این صرافی روی بلاک‌چین اتریوم ایجاد شده و تمام معاملات کاربران در این صرافی نیز به صورت همتا به همتا ( P2P) صورت می‌گیرد. به این صورت که خریدار و فروشنده یک رمزارز به صورت مستقیم و بدون واسطه، از طریق کیف پول‌هایشان با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و معامله را انجام می‌دهند.

حال اگر شما به عنوان یک کاربر صرافی یونی سواپ مایل باشید تا ارز دیجیتال بیتکوین را در این پلتفرم خرید و فروش کنید، می‌بایست از رپد بیت‌کوین یا همان WBTC استفاده کنید. علت در آن است که رمزارز BTC در شبکه بیت‌کوین و صرافی یونی سواپ در شبکه اتریوم ایجاد شده و با یکدیگر سازگاری ندارند.

بنابراین برای معامله بیت کوین در این صرافی لازم است تا بیت‌کوینِ سوار شده بر بلاک‌چین اتریوم یعنی رپد بیتکوین (WBTC) را در نظر بگیرید. شاید برایتان جالب باشد که رپد توکن‌ها در اصل برای جذب هولدرهای بیت‌کوین به پلتفرم‌های فعال در حوزه دیفای طراحی شده‌اند تا افرادی که خواهان فعالیت در این پلتفرم‌ها هستند، به دلیل سازگار نبودن بلاک‌چین‌های اتریوم و بیت‌کوین، درگیر هیچ‌گونه محدودیتی نباشند.

مزایا و معایب رپد توکن‌ها

مزیت اصلی رپد توکن‌ها در کاربرد آن‌ها نهفته است. با به وجود آمدن امکان ایجاد توکن‌های رپد شده، کاربران بازار کریپتوکارنسی با هیچ محدودیتی در انتقال رمزارزها به بلاک‌چین‌های غیر بومی مواجه نیستند و می‌توانند فعالیت‌ در پلتفرم‌ها و پروژه‌های مختلف رمزارزی را تجربه کنند. برای مثال هولدرهای بیتکوین می‌توانند با موجودی رپد بیت کوین (WBTC) به پلتفرم‌های فعال در حوزه دیفای (DeFi) و امور مالی غیرمتمرکز بپیوندند و در فعالیت‌هایی همچون وام‌دهی (Lend) یا قرض گرفتن (Borrow) مشارکت داشته باشند.

بالا بودن هزینه گس (Gas Fee) در شبکه اتریوم نیز به عنوان یکی از اصلی‌ترین معایب رپد توکن‌هاست که گاها منجر به اسلیپیج (Slippage) نیز می‌شود. گاهی اوقات ممکن است به دلیل وجود نوسانات قیمتی بازار در فاصله زمانی ثبت تا اجرای تبدیل یک ارز دیجیتال به توکن رپد شده، تراکنش شما با نرخی متفاوت نسبت به آن چه انتظار دارید انجام شود که به این اتفاق اصطلاحا اسلیپیج (Slippage) یا لغزش قیمت می‌گویند.

رپد توکن در بایننس اسمارت چین

همانطور که می‌دانید صرافی ارز دیجیتال بایننس نیز دارای بلاک‌چین اختصاصی با نام «بایننس اسمارت چین» بوده و ارز دیجیتال بایننس کوین با نماد BNB نیز رمزارز بومی این بلاکچین است. بایننس بریج (Binance Bridge) در بلاکچین بایننس این امکان را فراهم کرده تا کاربران بتوانند رمزارزهایی همچون پولکادات (DOT)، ریپل (XRP)، بیتکوین (BTC)، بیتکوین کش (BCH)، اتریوم (ETH)، تتر (USDT) و سایر رمزارزها را Wrap کرده و به یک توکن با استاندارد BEP-20 تبدیل کنند.

به این ترتیب شما می‌توانید توکن‌های رپد شده در شبکه بایننس اسمارت چین را به راحتی معامله کرده و در پلتفرم‌های مختلفی که بر بستر BSC ایجاد شده‌اند، استفاده کنید. توجه داشته باشید که فرایند ایجاد توکن‌های رپد شده در این شبکه نیز دارای کارمزد بوده؛ اما مقدار این کارمزد به میزان قابل توجهی از بلاک‌چین‌های دیگر کمتر است.

رپد بیت کوین (WBTC)؛ معروف‌ترین نمونه رپد توکن

رپد بیت کوین (Wrapped Bitcoin) با نماد اختصاری WBTC اولین توکن رپد شده از رمزارز بیت‌کوین بود که از طریق قراردادهای هوشمند در بلاک‌چین اتریوم در ژانویه ۲۰۱۹ ایجاد شد و در پلتفرم‌های این شبکه بلاک‌چینی با هدف افزایش انعطاف‌پذیری در نقدینگی بیت‌کوین، مطابق با استاندارد توکن‌های ERC-20 مورد استفاده قرار گرفت.

با توجه به اینکه رمزارز BTC در شبکه بیت‌کوین ایجاد شده و در تراکنش‌های دیفای (DeFi) مربوط به اکوسیستم اتریوم قابل استفاده نیست، رپد بیت کوین می‌تواند جایگزین دارایی اصلی شود و در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (DApps) بلاک‌چین اتریوم به کار برده شود. به بیان ساده‌تر، هر کاربری که دارای بیت‌کوین است، می‌تواند آن را به رپد بیت‌کوین تبدیل کرده و در فعالیت‌های گوناگون پلتفرم‌های دیفای در شبکه اتریوم و یا شبکه بایننس اسمارت چین ایفای نقش کند.

رپد بیتکوین (WBTC) به عنوان اولین نمونه‌های توکن‌های رپد شده، تحولی اساسی در صنعت کریپتوکارنسی ایجاد کرد و به نیاز گسترده حوزه دیفای به رمزارز BTC به عنوان دارایی مبنا پاسخی سازنده داد. به این ترتیب، بیت‌کوین توانست در برنامه‌های تامین مالی پروژه‌های رمزارزی مربوط بلاک‌چین‌های دیگر به کار گرفته شود.

بیشترین سوالات کاربران در مورد رپد توکن‌ها