لایتنینگ بیت کوین چیست؟ بررسی ویژگی ها و عملکرد شبکه لایتنینگ

شبکه لایتنینگ بیت کوین (Bitcoin Lightning Network) یک راه‌کار فنی با هدف رفع سرعت کم پردازش تراکنش‌ها در بلاک چین بیت کوین، از طریق انجام تراکنش‌ها در خارج از شبکه اصلی است. شبکه لایتنینگ مانند سایر بلاک چین‌ها، برای پردازش تراکنش‌ها نیازی به یک واسطه یا موسسه مالی ندارد.

پادکست شبکه لایتنینگ بیت کوین

بیت کوین کار خود را با هدف ارائه یک سیستم پرداختی غیرمتمرکز آغاز کرد که کاربران بتوانند در آن به‌صورت ناشناس فعالیت کنند و از هر نقطه از جهان قابل دسترس باشد. در طرح فناوری بیت کوین به ویژگی مقیاس‌پذیری (Scalability) توجه زیادی نشده است و با افزایش محبوبیت و تعداد تراکنش‌ها، نیاز برای یک راه‌کار جهت بهبود عملکرد شبکه حس شد.

از این رو، توسعه‌دهندگان به‌فکر طراحی یک شبکه فرعی افتادند تا بتوانند قسمتی از بار عملیاتی بلاک چین بیت کوین را از آن طریق انجام دهند و نام آن را شبکه لایتنینگ گذاشتند.

در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس، ابتدا به این مسئله می‌پردازیم که شبکه لایتنینگ بیت کوین چیست و سپس، نحوه عملکرد این شبکه و مزایا و معایب آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

شبکه لایتنینگ بیت کوین چیست؟

شبکه لایتنینگ یک راه‌کار لایه ۲ (Layer-2) برای بلاک چین بیت کوین است. در ساختار لایه های بلاک چین، لایه ۲ یکی از اصلی‌‌ترین اجزا برای حل مشکل و ارتقای سطح مقیاس‌پذیری بلاک چین اصلی به‌شمار می‌آید. شبکه لایتنینگ بیت کوین مختص همین بلاک چین بوده و سطح استفاده و کاربردپذیری این شبکه را ارتقا داده است. تراکنش‌ها در شبکه لایتنینگ بیت کوین تقریباً به‌صورت آنی و با کارمزدهای کمی انجام می‌شوند و باعث شده افرادی که دسترسی مناسبی به سیستم‌های بانک‌داری و مالی سنتی ندارند، بتوانند با نظام اقتصادی جهانی ارتباط برقرار کنند.

شبکه لایتنینگ بیت کوین که تمرکز آن ارتقای سطح مقیاس‌پذیری بلاک چین بیت کوین است، باعث شده تراکنش‌های بیت کوین سریع‌تر و با کارمزد کمتری پردازش شوند.

فناوری لایتنینگ بیت کوین در کشورهای در حال توسعه نقش به‌سزایی را ایفا می‌کند. برای مثال، بسیاری از کاربران بیت کوین در قاره آفریقا حتی بدون داشتن اتصال به اینترنت، از طریق سرویسی به‌نام ماچانکورا (Machankura) می‌توانند به شبکه لایتنینگ بیت کوین متصل شوند و تراکنش انجام دهند. به بیان ساده، بلاک چین بیت کوین را می‌توان به یک بزرگ‌راه تشبیه کرد و شبکه لایتنینگ را مجموعه‌ای از خیابان‌های فرعی به‌منظور کاهش ترافیک بزرگ‎راه (تراکنش‌های کوچک) در نظر رفت.

خالقان بیت کوین هنگام طراحی این پروتکل و بلاک چین، تمرکز خود را بر روی نظام اقتصادی این رمزارز گذاشتند و به مسائلی نظیر مقیاس‌پذیری و توان عملیاتی شبکه در پردازش تراکنش‌های خُرد و پرتکرار توجهی نکردند. در چند سال ابتدایی شروع به کار بیت کوین این موارد مشکلی برای شبکه ایجاد نمی‌کردند، اما با گذر زمان، مقیاس‌پذیری به یک چالش مهم و پیچیده تبدیل شد. طی همین دوره‌ها بود که برای فناوری بلاک چین یک سه‌راهی (Trilemma) یا مثلث سه‌گانه تعریف شد که طبق آن، توسعه‌دهندگان باید میان اضلاع تمرکززدایی (Decentralization)، مقیاس‌پذیری (Scalability) و امنیت (Security) تعادل را برقرار کنند.

بیت کوین در حال حاضر غیرمتمرکزترین و امن‌ترین بلاک چین دنیا محسوب می‌شود، اما تراکنش‌های بیت کوین با چالش مقیاس‌پذیری مواجه شده‌اند. تراکنش‌های عادی بیت کوین، معمولاً بین ۲ دقیقه تا چند ساعت زمان می‌برد تا تکمیل شوند.

این چالش برای بیت کوین زمانی پررنگ‌تر شد که رقبایی قدرتمند نظیر اتریوم (Ethereum / ETH) و سولانا (Solana / SOL) پا به صنعت ارزهای دیجیتال گذاشتند. توان عملیاتی بلاک چین اتریوم هنگام شروع به کار، ۳۰ تراکنش در هر ثانیه (TPS) بود و سولانا با طراحی منحصربه‌فرد خود، مرزهای این مقایسه‌ها را با ۶۵,۰۰۰ تراکنش در ثانیه جابه‌جا کرد. شبکه بیت کوین در آن زمان، در هر ثانیه قادر به پردازش ۵ تراکنش بود.

پیدایش بلاک چین‌های مقیاس‌پذیر باعث شد شبکه‌هایی نظیر بیت کوین و اتریوم به‌فکر راه‌کارهای لایه ۲ بیفتند تا بتوانند برتری خود در این صنعت را حفظ کنند. رشد اکوسیستم دیفای (DeFi) رمزارزها به‌همراه پیدایش دنیایی از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (DApps)، با سرعت پایین پردازش تراکنش‌ها و کارمزدهای گران برای انجام آن‌ها، به هیچ‌عنوان سازگاری نداشت.

جوزف پون (Joseph Poon) و تادیوس درایا (Thaddeus Dryja) نخستین افرادی بودند که پروپوزال شبکه لایتنینگ بیت کوین را در سال ۲۰۱۶ ارائه کردند و از آن زمان تا کنون، شبکه لایتنینگ دائماً در حال پیشرفت و توسعه بوده است. هدف اصلی طرح شبکه لایتنینگ بیت کوین، ارتقای سرعت پردازش تراکنش‌ها و کاهش هزینه انجام آن‌ها بود.

برنامه غیر متمرکز یا DApp چیست؟

نحوه عملکرد شبکه لایتنینگ بیت کوین

شبکه لایتنینگ بیت کوین با استفاده از قرارداد هوشمند (Smart Contract)، کانال‌های پرداختی متعددی را خارج از شبکه اصلی ایجاد کرده که هر کانال ویژه دو کاربر به‌عنوان طرفین تراکنش‌ها است. کاربران پس از ساخت یک کانال، می‌‌توانند تراکنش‌های خود را آغاز کنند و انتقال بیت کوین میان آن‌ها، تقریباً به‌صورت آنی انجام می‌شود.

آشنایی با قرارداد هوشمند اتریوم

آشنایی با قرارداد هوشمند بیت کوین

در این‌جا شبکه بیت کوین درگیر ساخت کانال برای هر کاربر نخواهد بود، یعنی این‌که مثلاً علی و بابک یک کانال پرداختی با یکدیگر تشکیل داده و پوریا نیز یک کانال با بابک داشته که علی در آن حضور ندارد. به این‌ترتیب، وجود کاربر مشترک که در این مثال بابک نام دارد، باعث شده که هر سه این کاربران بتوانند برای یکدیگر بیت کوین ارسال کنند. آدرس‌های موجود در شبکه لایتنینگ شباهت زیادی به آدرس‌های بیت کوین داشته و کاربران مشابه با شبکه اصلی بیت کوین، پرداخت‌های لایتنینگ خود را انجام می‌دهند.

کاربران در هر زمانی که بخواهند می‌توانند کانال را بسته و حساب خود را تسویه کنند. از جایی که فقط اطلاعات موجودی کیف پول‌ها هنگام بازکردن و بستن یک کانال در بلاک چین اصلی بیت کوین ثبت می‌شوند، عملکرد شبکه بیت کوین سرعت بالاتری پیدا خواهد کرد. به‌علاوه، تراکنش‌ها در شبکه لایتنینگ بیت کوین از حریم خصوصی بالاتری برخوردار هستند و مانند شبکه اصلی، اطلاعات تراکنش‌ها در مرورگر یا اکسپلورر بلاک چین (Blockchain Explorer) ثبت نمی‌شوند.

زمانی که دو کاربر تصمیم به بستن کانال مشترک خود می‌گیرند، تمام تراکنش‌های انجام‌شده میان آن‌ها در قالب یک تراکنش در می‌آیند و سپس جهت ثبت به بلاک چین اصلی بیت کوین فرستاده می‌شود. این مکانیزم باعث شده تراکنش‌های پرتکرار و کوچک بیت کوین باعث ایجاد تراکم در شبکه نشوند و تجمیع آن‌ها در یک تراکنش، زمان کمتر و نیروی محاسباتی کمتری را از نودها (Nodes) می‌گیرد. اگر کانال‌های پرداختی شبکه لایتنینگ بیت کوین نبود، تراکنش‌های کوچک سر راه تراکنش‌ها بزرگ قرار می‌گرفتند و منجر به تراکم شبکه و افزایش بار عملیاتی نودها می‌شدند.

فرض کنید که شما هر روز برای تهیه قهوه به کافی‌شاپ می‌روید و هزینه مربوطه را با بیت کوین پرداخت می‌کنید. طبیعتاً تراکنش بیت کوین شما حجم پایینی داشته، اما به‌دلیل مقیاس‌پذیری پایین شبکه، تراکنش شما شاید بعد از چند ساعت تایید شود و حتی شاید مجبور شوید برای آن، کارمزد زیادی پرداخت کنید. شبکه لایتنینگ بیت کوین در این‌جا شبیه به شبکه‌های بزرگ پرداختی نظیر ویزا (VISA) عمل کرده و وظیفه پردازش تراکنش‌ها کوچک بیت کوین را دارد و آن‌ها را به‌صورت آنی و با هزینه کمتر پردازش و تایید می‌کند.

کانال‌های پرداختی شبکه لایتنینگ توسط قراردادهای هوشمند میان کاربران ایجاد می‌شوند و مقررات آن هنگام ساخت کانال تعیین شده و غیر قابل تغییر خواهند بود. همچنین، استفاده از قراردادهای هوشمند به این معنی است که طرفین در ابتدای ساخت کانال، طبق شرایط تعیین‌شده خود با یکدیگر توافق کرده و این اطمینان را داده که رویه‌های مربوط به هر کانال، به‌صورت خودکار انجام می‌شوند.

با توجه به مثال بالا، زمانی که پیش‌شرط‌های قرارداد برآورده شده و کاربر هزینه قهوه را به‌درستی پرداخت کرده، قرارداد مربوطه بدون نیاز به هیچ واسطه و شخص ثالثی تکمیل می‌شود. شبکه لایتنینگ بیت کوین تراکنش‌های کانال‌ها را به‌صورت ناشناس ثبت می‌کند و تمام چیزی که برای عموم قابل مشاهده است، کل بیت کوین انتقال داده‌شده در کانال بوده و جزئیات تک تک تراکنش‌ها نمایش داده نمی‌شوند.

انجام تراکنش‌های رمزارزی خارج از یک شبکه بلاک چین (آف‌چین / Off-Chain) امکان‌پذیر است، چرا که این نوع تراکنش‌ها قرار است پس از بسته‌شدن کانال، وارد بلاک چین اصلی شوند. شبکه اصلی در این‌جا مثال یک داور عمل می‌کند. با وجود این‌که پروتکل‌های آف‌چین دفتر کل (Ledger) خود را برای ثبت اطلاعات دارند، این دفتر کل ابتدا با شبکه اصلی ادغام شده و طبق قوانین و مقررات آن فعالیت می‌کند. این مکانیزم یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌ها در طراحی شبکه لایتنینگ بیت کوین بوده است.

سطح استفاده از شبکه لایتنینگ بیت کوین روند رو به رشدی را داشته است. طبق داده‌های وب‌سایت “۱ml.com” که ویژه آمارگیری شبکه لایتنینگ طراحی شده، تا اواسط سال ۲۰۲۳ بیش از ۴,۶۰۰ واحد بیت کوین به ارزش تقریبی ۱۲۲ میلیون دلار در این شبکه قفل شده، بیش از ۱۶,۰۰۰ نود در آن فعالیت دارند و ۶۸,۰۰۰ کانال پرداختی باز دارد. با این حال، میانگین کارمزد تراکنش‌های لایتنینگ بیت کوین در سطح ۰.۰۰۰۰۳۱ ساتوشی یعنی ۰.۰۰۰۰۰۰۰۰۸ دلار قرار دارد که شبکه لایتنینگ را به یکی از کارآمدترین شبکه‌ها ویژه ریزپرداخت‌ها یا همان تراکنش‌های کوچک تبدیل کرده است.

مزایای شبکه لایتنینگ

همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره شد، پروتکل بیت کوین طوری ساخته نشده که بتواند تعداد زیادی تراکنش را به‌صورت روزانه پردازش کند. پیش از بررسی مزایای شبکه لایتنینگ بیت کوین، بهتر است بدانید که این شبکه با هدف رفع مشکلات زیر طراحی و اجرا شد:

• 
  ارتقای سرعت تایید تراکنش‌ها: تراکنش‌های بیت کوین علاوه‌بر زمان زیادی که برای تایید می‌بردند، کارمزد بالایی را نیز شامل می‌شوند، چرا که هر لحظه تراکنش‌های جدیدی توسط تعداد زیادی کاربر ایجاد می‌شد. این مسئله رفته رفته فرآیند استخراج بیت کوین (Bitcoin Mining) را نیز سخت‌تر می‌کرد.
• 
  هزینه زیاد مصرف انرژی: پردازش این حجم عظیم از اطلاعات به انرژی و برق زیادی نیاز دارد که هزینه برقراری عملکرد بلاک چین بیت کوین را تا حد بسیار زیادی افزایش می‌دهد و در نهایت به‌دلیل انتشار گازهای کربنی، منجر به آسیب‌های محیط‌زیستی می‌شود.
• 
  اطمینان از دریافت بیت کوین: قراردادهای هوشمند و امضاهای ترکیبی ستون فقرات شبکه لایتنینگ بیت کوین را تشکیل می‌دهند و اطمینان حاصل می‌کنند بیت کوین‌های ارسال‌شده در کانال‌ها به گیرنده صحیح آن‌ها تعلق می‌گیرند.

لایتنینگ بیت کوین در وب‌سایت رسمی خود، این شبکه را یک «پیشرفت فنی برتر در زمینه تراکنش‌های مالی چند‌طرفه با بیت کوین» معرفی کرده است. مهم‌ترین مزایای شبکه لایتنینگ بیت کوین برای بلاک چین اصلی، ارتقای مقیاس‌پذیری، سرعت شبکه، پشتیبانی از ریزپرداخت‌ها و هزینه و انرژی کم در انجام فرآیندها است.

آشنایی با تکنیک مقیاس‌پذیری شاردینگ

اضافه‌کردن بلوک‌های جدید برای تراکنش‌های موجود، بار عملیاتی بلاک چین بیت کوین را بالا برده و شبکه لایتنینگ با خارج‌کردن تراکنش‌ها و انجام آن‌ها در لایه دوم بلاک چین، در عین حفظ امنیت و ناشناس‌بودن طرفین تراکنش، موجب افزایش سرعت و کارایی بلاک چین شده است. از این رو، شبکه لایتنینگ به یکی از اجزای اصلی بلاک چین بیت کوین تبدیل شده است. این شبکه مکانیزم یا الگوریتم اجماع (Consensus Algorithm) ندارد و توافق مربوطه بین دو طرف کانال پرداخت صورت می‌گیرد؛ سپس با ورود تراکنش‌ها به شبکه اصلی، طبق فرآیند اثبات کار (PoW) بیت کوین، تراکنش‌ها تایید و پردازش می‌شوند.

شبکه لایتنینگ بیت کوین قابلیت پردازش سریع ریزپرداخت‌ها (Micropayments) را دارد. خروجی تراکنش‌ها در شبکه اصلی بیت کوین محدودیتی دارد که ۱۰۰ برابر شبکه لایتنینگ است. پردازش سریع ریزپرداخت‌ها یکی از مهم‌ترین قابلیت‌ها در آینده اپلیکیشن‌های حوزه وب ۳ مانند بازی‌های بلاک چینی با NFT ها است که برای بلاک چین‌های مقیاس‌پذیر یک نقطه قوت بسیار مهم به‌شمار می‌آید. البته این قابلیت زمانی کارآمد خواهد بود که کارمزد ریزپرداخت‌ها کم باشد. در صورتی که تراکنش‌های لایتنینگ بیت کوین سطح بهینه و ارزان خود را حفظ نکنند، رفته رفته شاهد کاهش ارزش بازار این بلاک چین در برابر رقبا خواهیم بود.

این اتفاق برای شبکه اتریوم در سال ۲۰۲۱ افتاد و با رشد اکوسیستم دیفای این بلاک چین، کارمزدهای گس (Gas Fee) و ارسال و خرید و فروش اتریوم در صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) افزایش شدیدی پیدا کرد. از این رو، اتریوم به استفاده از راه‌کارهای لایه ۲ نظیر پالیگان (Polygon / MATIC) و ایمیوتِبِل اکس (ImmutableX / IMX) روی آورد تا تراکنش‌های خود را بهینه کند. همچنین، طی همین دوره بود که رقبای اتریوم یعنی سولانا (Solana / SOL) و آوالانچ (Avalanche / AVAX) شاهد رشد تعداد کاربران و سهم بازار خود بودند.

در نهایت در رابطه با مزایای شبکه لایتنینگ بیت کوین باید گفت که با پردازش تراکنش‌ها خارج از شبکه اصلی، مصرف انرژی نودهای بیت کوین نیز کاهش یافته است. این مسئله از لحاظ حفظ عملکرد خوب شبکه و انرژی مصرفی جهت پشتیبانی از تراکنش‌های لایتنینگ، پیامدهای بسیار مهمی به‌ویژه در رابطه با مسائل محیط‌زیستی دارد.

بیت کوین نقدهای سنگینی را از سوی کارشناسان حوزه‌های محیط‌زیست، اجتماعی و دولتی دریافت کرده است که با رفع این چالش‌ها، شبکه بیت کوین شاهد حضور پررنگ‌تر سرمایه‌گذاران سازمانی خواهد بود. بیت کوین با کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و پردازش تراکنش‌ها خارج از شبکه اصلی خود، اطمینان و اعتبار بیشتری را در جامعه جهانی به‌دست می‌آورد که آن را مدیون شبکه لایتنینگ خواهد بود.

ناگفته نماند با پیدایش شبکه لایتنینگ بیت کوین، یک نرم‌افزار اپن سورس (متن باز / Open Source) به‌نام “BTC Map” توسعه یافت که مکان‌هایی که در سراسر دنیا از پرداخت‌های لایتنینگ بیت کوین پشتیبانی می‌کنند را بر روی نقشه نشان می‌دهد. طبق آمارهای موجود، فقط نزدیک به ۹,۰۰۰ از این فروشگاه‌ها در ایالات متحده قرار دارد.

یکی دیگر از پلیکیشن‌ها به‌نام اُشی (Oshi) نیز، در صورت استفاده و پرداخت بیت کوین توسط آن، برای کاربران پاداش در نظر می‌گیرد. حتی با وجود این‌که آمریکا هنوز بیت کوین را به‌عنوان ارز قانونی برای پرداخت‌ها نمی‌شناسد، کشور السالوادور و کمپانی‌های بزرگی هستند که هم‌اکنون در پرداخت‌های خرد و کلان خود از بیت کوین استفاده می‌کنند.

معایب شبکه لایتنینگ بیت کوین

عملکرد شبکه لایتنینگ با وجود پیشرفت‌های مثبتی که در ارتقای توان عملیاتی بلاک چین بیت کوین رقم زده، کمبودها و نقص‌های ویژه خود را نیز دارد. پس از ساخت کانال بین گیرنده و فرستنده در شبکه لایتنینگ، تراکنش‌های بیت کوین با سرعت بالا و هزینه کم انجام خواهند شد، اما فرآیند ساخت کانال‌های پرداخت چالش‌برانگیز است. هر کاربر برای ایجاد یک کانال باید بیت کوین‌های خود را به شبکه لایتنینگ بفرستد و در قرارداد هوشمند کانال خود قفل کند. این فرآیند شامل کارمزد و هزینه خواهد بود.

به‌علاوه، زمانی که بیت کوین‌ها در یک کانال قفل شدند و تراکنش‌ها در حال انجام بودند، باز هم بیت کوین‌های موجود در معرض خطر قرار دارند. سرمایه موجود در کانال ممکن است به‌دلیل نقص امنیتی در شبکه لایتنینگ از دسترسی خارج شود و یا طرف مقابل کانال در صورت آفلاین‌شدن کاربر دیگر، کانال را ببندد و بیت کوین‌های موجود را برداشت کند و به سرقت ببرد.

البته این ریسک‌ها با فعالیت برج‌های مراقبت (Watchtowers) لایتنینگ بیت کوین و دیگر سرویس‌دهنده‌ها محدود شده‌اند، اما همین نهادها می‌توانند منجر به متمرکزشدن شبکه لایتنینگ شوند. در حال حاضر، راه‌حل بی‌نقصی برای چالش‌های کانال پرداختی و در خطر بودن سرمایه‌ کاربر ایجادکننده کانال ارائه نشده است.

کارمزد تراکنش‌های شبکه لایتنینگ بیت کوین ترکیبی از هزینه فعالیت نودها در این شبکه، بازکردن و بستن کانال‌ها و کارمزدهای عادی شبکه بیت کوین است. همچنین، برج‌های مراقبت شبکه لایتنینگ که نهادهای شخص ثالث هستند نیز، برای فعالیت‌های خود کارمزد دریافت می‌کنند. از این رو، ممکن است در برخی مواقع کارمزدهای لایتنینگ در سطح مطلوب و بهینه نباشند.

یکی دیگر از ریسک‌های موجود در برابر عملکرد شبکه لایتنینگ، احتمال تراکم شبکه در شرایطی است که مورد حمله قرار گرفته است. در صورتی که حمله‌ای رخ داده باشد و کانال‌های پرداختی مشغول پردازش تعداد زیادی تراکنش باشند، کاربران ممکن است نتوانند به‌موقع بیت کوین‌های خود را از شبکه خارج کنند. مهاجمان ممکن است از طریق حملات منع سرویس (DoS) یک کانال را متراکم و فعالیت‌ و سرمایه موجود در آن را قفل کنند. در چنین شرایطی مهاجم می‌تواند بیت کوین‌هایی که قابل برداشت طرفین کانال نیست را به سرقت ببرد.

شبکه لایتنینگ بیت کوین پتانسیل تحول در سیستم‌های پرداختی را دارد و می‌تواند دسترسی به بیت کوین را راحت‌تر، عملکرد شبکه را سریع‌تر و استفاده از آن را ارزان‌تر کند. شبکه لایتنینگ یک راه‌کار مقیاس‌پذیری است که حضور بیت کوین در زندگی روزمره مردم را پررنگ‌تر می‌کند. از این رو، شبکه لایتنینگ توانسته توجه صاحبان کسب و کار، سرمایه‌گذاران، کاربران عادی بیت کوین و حتی افرادی که در این حوزه فعالیت ندارند را به خود جلب کند. شبکه لایتنینگ بیت کوین فعلاً با چالش‌های متعددی روبرو است و فناوری نوظهوری به‌شمار می‌آید که معایب فعلی آن را توجیه می‌کند.

توسعه دهندگان شبکه لایتنینگ به‌طور مداوم مشغول بهبود پروتکل و حل مشکلات ارتقای مقیاس‌پذیری بیت کوین در لایه دوم این بلاک چین هستند. این شبکه توسط لایتنینگ لبز (Lightning Labs) توسعه یافته که از طریق کانال‌های ویژه ریزپرداخت‌ها در نظر دارد تا توان عملیاتی بلاک چین بیت کوین در پردازش سریع‌تر، بیشتر، ارزان‌تر و بهینه‌تر تراکنش‌ها ارتقا دهد.

این راه‌کار فنی برای حل چالش‌های استفاده از ارز دیجیتال بیت کوین به‌وجود آمده که در این راستا، تراکنش‌های بیت کوین را خارج از شبکه اصلی و اصطلاحاً به‌صورت آف‌چین پردازش می‌کند. در نهایت، باید توجه داشت که هر فناوری، پروتکل یا محصول جدید، چالش‌ها و ریسک‌های ویژه خود را نیز خواهد داشت.

در این مقاله از صرافی او ام پی فینکس، به بررسی شبکه لایتنینگ بیت کوین پرداختیم. شما می‌توانید در صورت داشتن تجربه استفاده از این شبکه یا پرسش در رابطه با موارد فوق، با ثبت نظر خود با ما در ارتباط باشید.

سوالات مهم درباره شبکه لایتنینگ بیت کوین