آشنایی کامل با بلاکچین TON: ساختار، عملکرد و کاربردها

شبکه TON چیست؟

شبکه تون  (TON) مخفف The Open Network، یک بلاکچین لایه‌ اول محسوب می‌شود که با هدف ایجاد شبکه‌ای غیرمتمرکز، مقیاس‌پذیر و کاربر محور طراحی شده‌است. این شبکه از فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند شاردینگ پویا و مکانیزم اجماع اثبات سهام (Proof-of-Stake) بهره می‌برد تا بتواند میلیون‌ها تراکنش را در ثانیه پردازش کند.

شبکه TON فراتر از یک بلاک‌چین ساده و شامل اجزای متعددی است. به عنوان مثال، TON DNS سیستمی برای اختصاص نام‌های قابل خواندن توسط انسان به آدرس‌ها و قراردادهای هوشمند، مشابه دامنه‌های اینترنتی است. TON Storage یکی دیگر از اجزاء مهم بلاکچین تون است که به عنوان سیستمی برای ذخیره‌سازی فایل‌های بزرگ به صورت غیرمتمرکز با استفاده از شبکه همتا به همتا شناخته می‌شود.

این شبکه از پروتکل TON Proxy برای ایجاد ارتباطات ناشناس و مقاوم در برابر سانسور، مشابه شبکه‌های Tor یا  I2P استفاده می‌کند. همچنین، سیستم TON Payments امکان پرداخت خارج از زنجیره برای تراکنش‌های کوچک و با فرکانس بالا را با استفاده از کانال‌های پرداخت فراهم می‌آورد و TON Sites امکان میزبانی وب‌سایت‌های غیرمتمرکز با استفاده از دامنه‌های TON و ذخیره‌سازی در TON Storage را در اختیار این بلاکچین می‌گذارد که در ادامه همه این موارد را با جزئیات بیشتر توضیح خواهیم داد. این اجزا با یکدیگر اکوسیستمی یکپارچه برای خدمات وب۳ فراهم می‌کنند. برای آشنایی بیشتر با بلاک چین می‌توانید مقاله “بلاک چین چیست” را در وبلاگ او ام پی فینکس مطالعه کنید.

تاریخچه شکل گیری بلاک‌چین تون چگونه است؟

پروژه TON در سال ۲۰۱۸ توسط تیم پشت پیام‌رسان تلگرام، به رهبری پاول و نیکولای دوروف، آغاز به کار کرد. هدف اولیه، ایجاد یک شبکه بلاکچین سریع و مقیاس‌پذیر برای پشتیبانی از ارز دیجیتال «گرام» بود.

در اوایل سال ۲۰۱۸، تلگرام از طریق فروش خصوصی توکن‌های گرام، مبلغ ۱.۷ میلیارد دلار سرمایه جذب کرد تا توسعه شبکه TON را تامین مالی کند. با این حال، در اکتبر ۲۰۱۹، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) با ادعای اینکه فروش توکن‌های گرام به عنوان عرضه اوراق بهادار ثبت‌نشده تلقی می‌شود، علیه تلگرام اقدام قانونی کرد. در نتیجه، تلگرام در ژوئن ۲۰۲۰ تصمیم گرفت پروژه TON را متوقف کند، مبلغ ۱.۲۲۴ میلیارد دلار به سرمایه‌گذاران بازگرداند و همچنین جریمه‌ای به مبلغ ۱۸.۵ میلیون دلار بپردازد.

کهکشان سلامت او‌ام‌پی فینکس

با نصب اپلیکیشن اوام‌پی فینکس، علاوه بر بهره‌مندی از امکانات متعدد برای خرید و فروش ارز دیجیتال، می‌توانید با قدم زدن، امتیاز باشگاه مشتریان کسب کرده و از جوایز این بخش استفاده کنید.

نصب اپلیکیشن اندروید

پس از توقف رسمی پروژه توسط تلگرام، جامعه‌ای از توسعه‌دهندگان مستقل با استفاده از کد منبع باز TON، توسعه آن را ادامه دادند. در سال ۲۰۲۱، بنیاد TON به عنوان یک سازمان غیرانتفاعی در سوئیس تاسیس شد تا بر توسعه و رشد اکوسیستم TON نظارت کند. در دسامبر ۲۰۲۱، پاول دوروف به طور عمومی از این پروژه حمایت کرد و آن را ادامه‌دهنده چشم‌انداز اولیه تلگرام دانست.

به این ترتیب، توکن بومی شبکه TON پس از احیای پروژه، به ارز تون‌کوین (Toncoin) تغییر نام داد. در حال حاضر، این توکن در اکوسیستم TON برای پرداخت کارمزدها، استیکینگ ارز دیجیتال، اجرای قراردادهای هوشمند و مشارکت در حاکمیت شبکه استفاده می‌شود.

در سپتامبر ۲۰۲۳ نیز، تلگرام اعلام کرد که TON را به عنوان زیرساخت رسمی Web3 خود انتخاب کرده و کیف پول غیرامانی «TON Space» را برای کاربران خود معرفی کرد. در مجموع، شبکه تون (TON) با پشتوانه فنی قوی، حمایت جامعه توسعه‌دهندگان و ادغام با یکی از محبوب‌ترین پیام‌رسان‌های جهان، در مسیر تبدیل شدن به یک اکوسیستم بلاک‌چینی پیشرو قرار دارد.

نگاهی به نحوه عملکرد The Open Network

شبکه TON با بهره‌گیری از معماری چندلایه و مدل محاسباتی اکتور، توانسته به یکی از پیشرفته‌ترین و مقیاس‌پذیرترین بلاک‌چین‌های حال حاضر تبدیل شود. در ادامه، به بررسی نحوه عملکرد این شبکه می‌پردازیم:

معماری چندلایه شبکه  TON

شبکه TON از سه لایه اصلی تشکیل شده است:

Masterchain: زنجیره اصلی شبکه است که اطلاعات حیاتی مانند تنظیمات شبکه، لیست ولیدیتورها و هش‌های بلاک‌های سایر زنجیره‌ها را ذخیره می‌کند. این زنجیره نقش هماهنگ‌کننده را در کل شبکه بر عهده دارد. 

Workchains : زنجیره‌های کاری هستند که می‌توانند قوانین، فرمت تراکنش‌ها و ماشین‌های مجازی خاص خود را داشته‌باشند. هر Workchain می‌تواند برای کاربردهای خاصی مانند پشتیبانی از قراردادهای هوشمند یا توکن‌های خاص طراحی شود.

Shardchains: هر Workchain به بخش‌های کوچک‌تری به نام Shardchain تقسیم می‌شود تا تراکنش‌ها به‌صورت موازی پردازش شوند. این ساختار به شبکه امکان می‌دهد تا به‌صورت افقی مقیاس‌پذیر باشد و میلیون‌ها تراکنش را در ثانیه پردازش کند.

مدل محاسباتی اکتور (Actor Model)

در شبکه TON، همه چیز به‌عنوان یک «اکتور» در نظر گرفته می‌شود. هر اکتور می‌تواند پیام‌هایی را دریافت کرده، به آن‌ها پاسخ دهد، داده‌ها را ذخیره کند و با اکتورهای دیگر تعامل داشته‌باشد. این مدل محاسباتی امکان پردازش موازی و مستقل تراکنش‌ها را فراهم می‌کند و به شبکه اجازه می‌دهد تا بدون تداخل، عملیات‌های مختلف را به‌صورت هم‌زمان انجام دهد.

مکانیزم شاردینگ پویا  (Dynamic Sharding)

یکی از ویژگی‌های برجسته شبکه TON، مکانیزم شاردینگ پویا است. در این مکانیزم، تعداد شاردها بر اساس حجم تراکنش‌ها به‌صورت دینامیک افزایش یا کاهش پیدا می‌کند. زمانی که حجم تراکنش‌ها افزایش می‌یابد، شاردها تقسیم می‌شوند و در صورت کاهش حجم، شاردهای کم‌کار با یکدیگر ادغام می‌شوند. این فرآیند به شبکه امکان می‌دهد تا منابع را بهینه استفاده کرده و از ازدحام بیش از حد جلوگیری شود.

مکانیزم خودبازیابی  (Self-Healing)

شبکه TON دارای مکانیزم خودبازیابی است که در صورت بروز خطا یا تداخل در تراکنش‌ها، امکان بازگرداندن وضعیت به حالت پایدار قبلی را فراهم می‌کند. این ویژگی موجب بهبود حفظ یکپارچگی و پایداری شبکه می‌شود و مانع از ایجاد فورک‌های ناخواسته می‌شود.

ماشین مجازی (TON TVM) 

ماشین مجازی (TON TVM) محیطی برای اجرای قراردادهای هوشمند است. این ماشین مجازی از زبان‌های برنامه‌نویسی مانند Fift ،Func و Tact پشتیبانی و امکان اجرای قراردادهای پیچیده را با کارایی بالا فراهم می‌کند. TVM به گونه‌ای طراحی شده که می‌تواند از پردازش موازی و تعامل بین اکتورها پشتیبانی به عمل آورد.

بررسی خدمات و سرویس‌های شبکه  TON

همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، شبکه TON علاوه بر ساختار بلاک‌چینی پیشرفته، مجموعه‌ای از خدمات و سرویس‌ها را نیز ارائه می‌دهد:

TON Storage: تون استوریج یک سیستم ذخیره‌سازی فایل‌های غیرمتمرکز است که امکان ذخیره و بازیابی داده‌ها را با استفاده از کلیدهای خصوصی فراهم می‌کند.

TON Proxy: تون پروکسی ابزاری برای دسترسی به شبکه TON از طریق VPN غیرمتمرکز محسوب می‌شود؛ قابلیتی که به کاربران امکان می‌دهد به‌صورت ناشناس به اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز دسترسی داشته‌باشند.

TON DNS: نوعی سیستم نام‌گذاری دامنه‌های بلاک‌چینی است که آدرس‌های کیف پول، قراردادهای هوشمند و سایر خدمات را به نام‌های قابل‌خواندن برای انسان تبدیل می‌کند.

TON Bridge: همانطور که از اسم این سرویس پیداست، تون بریج، پل ارتباطی بین شبکه TON و سایر بلاک‌چین‌ها مانند اتریوم و بایننس اسمارت چین است و امکان انتقال توکن‌ها بین این شبکه‌ها را فراهم می‌کند.

با ترکیب این ویژگی‌ها و خدمات، شبکه TON توانسته است به یک زیرساخت بلاک‌چینی مقیاس‌پذیر، انعطاف‌پذیر و کاربرمحور تبدیل شود که قابلیت پشتیبانی از میلیون‌ها کاربر و تراکنش را دارد.

ویژگی های منحصر به فرد شبکه TON چیست؟

بلاکچین تون قابلیت‌های منحصر به‎‌فرد زیادی دارد که استفاده از آن را برای اکثر معامله‌گران جذاب می‌کند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین موارد اشاره خواهیم کرد:

• مقیاس‌پذیری بالا: با استفاده از شاردینگ پویا و معماری چندزنجیره‌ای، شبکه تون قادر است میلیون‌ها تراکنش را در ثانیه پردازش کند.
• زبان‌های برنامه‌نویسی اختصاصی: شبکه تون از زبان‌های FunC ،Fift  و Tact برای توسعه قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند که بهینه‌سازی شده برای عملکرد بالا و امنیت هستند.
• خدمات متنوع: شبکه تون خدماتی مانند  TON DNS(دامنه‌های انسانی)، TON Storage  (ذخیره‌سازی غیرمتمرکز)، TON Proxy (پروکسی ناشناس) و TON Payments (پرداخت‌های سریع) را ارائه می‌دهد.
• ادغام با تلگرام: ادغام کیف پول TON با تلگرام باعث شده تا کاربران بتوانند به راحتی تراکنش‌های رمزارزی انجام دهند و از خدمات Web3 بهره‌مند شوند.

نحوه محاسبه کارمزد تراکنش در شبکه تون چگونه است؟

کارمزد تراکنش‌ها در شبکه TON به طور متوسط حدود ۰.۰۰۲۵ TON معادل تقریبی ۰.۰۱ دلار است. این کارمزد شامل بخش‌هایی مانند هزینه ذخیره‌سازی، پردازش قرارداد هوشمند و ارسال پیام‌ها است. فرمول کلی محاسبه کارمزد به صورت زیر است:

TransactionFee = StorageFees + InFwdFees + ComputationFees + ActionFees + OutFwdFees

کارمزد تراکنش در شبکه بلاک‌چین تون (TON)= هزینه‌های ذخیره‌سازی + هزینه‌های ارسال پیام‌های ورودی + هزینه‌های محاسباتی + هزینه‌های عملیاتی + هزینه‌های ارسال پیام‌های خروجی

این ساختار باعث می‌شود تا حتی با افزایش قیمت TON، کارمزدها همچنان پایین باقی بمانند.

فرجام سخن

بلاکچین TON با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته و ادغام با پلتفرم‌هایی مانند تلگرام، توانسته است بستری مقیاس‌پذیر، امن و کاربرپسند برای توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز فراهم کند. ویژگی‌هایی مانند کارمزد پایین، سرعت بالا و خدمات متنوع، TON را به یکی از پروژه‌های برجسته در حوزه بلاکچین تبدیل کرده‌است.

سوالات متداول راجع به شبکه ton چیست