وابستگی قیمت چیست؟ بررسی مفهوم پگ و دی پگ در استیبل‌کوین‌ها

یکی از مفاهیم اصلی در بازارهای مالی وابستگی قیمت یا Peg است. این مفهوم بیشتر برای استیبل‌کوین‌ها استفاده می‌شود. در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، رمزارزهایی که وابستگی قیمت دارند در میان فعالان بازار محبوب هستند. زیرا یک ارزی که دائما در حال نوسان است برای استفاده در معاملات مناسب نخواهد بود. پگینگ یا وابستگی قیمتی نشان‌دهنده پیوند ارزش یک ارز دیجیتال  با یک ارز یا دارایی دیگر است. در این مقاله از وبلاگ صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس به پرسش‌هایی مانند پگ چیست، دی پگ چیست، وابستگی قیمت چگونه عمل می‌کند پاسخ می‌دهیم.

وابستگی قیمت چیست؟

هنگامی که یک ارز دیجیتال پگ می‌شود، به این معنی است که آن ارز به یک دارایی پایه تبدیل شده که ارزش آن به یک دارایی خارجی مانند ارز فیات، یک کالای قابل معامله یا یک ابزار مالی متصل است. به عبارت ساده‌تر ارزش یک ارز دیجیتال در بلاک چین که به ارزش یک دارایی دیگر وابسته است، وابستگی قیمت یا پگ گفته می‌شود. امروزه اکثر استیبل کوین‌ها به دلار آمریکا متصل هستند زیرا دلار آمریکا روی بخش‌های مختلف مالی به صورت جهانی تسلط دارد.

موضوعی که ممکن است ذهن فعالان بازار را درگیر کند این است که ارزهای دیجیتال نشان دهنده استقلال و عدم تمرکز هستند، پس چرا باید ارزش آن‌ها به طلا یا دلار آمریکا متصل باشند؟ ارزهای فیات اغلب به عنوان دشمن برای ارزهای دیجیتال توسط جامعه کریپتو تلقی می‌شوند، اما وابستگی قیمت از اهمیت بالایی در بازار کریپتو برخوردار است که در ادامه آن را بررسی می‌کنیم.

پاسخ ساده به این سوال این است که اتصال یک ارز دیجیتال به ارز فیات، باعث ثبات توکن در فضای ناپایدار کریپتو می‌شود. چند سال گذشته شاهد نوسانات زیاد در قیمت ارز دیجیتال بودیم. بیت کوین در سال ۲۰۲۱ به بالاترین حد خود (حدود ۶۹۰۰۰ دلار) رسید و قیمت بیت کوین در زمان نگارش این مقاله (ژانویه ۲۰۲۴) حدود ۴۲۰۰۰ دلار است.

وابستگی قیمت یک محیط باثبات برای یک ارز دیجیتال ایجاد می‌کند و دارایی سرمایه گذاران در برابر نوسانات حفظ می‌شود. به همین دلیل ارزهای دیجیتالی که وابستگی قیمت دارند، استیبل‌کوین نامیده می‌شوند.

انواع وابستگی قیمت

استیبل‌کوین‌ها معمولا وابسته به ارز فیات هستند اما می‌توان آن‌ها را به دارایی‌های دیگر وابسته کرد. آن‌ها می‌توانند به فلزات گران‌بها مانند نقره، طلا و کالاهایی مانند نفت وابسته باشند. وابستگی قیمت در استیبل‌کوین‌ها در یکی از چهار حالت زیر تعریف می‌شود، که این دسته‌بندی بر اساس نوع دارایی است که ارز دیجیتال به آن متصل می‌شود.

استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه فیات

این نوع استیبل‌کوین‌ها باید ذخیره ارز فیات را حفظ کنند. به طور کلی، نسبت پشتوانه‌گذاری ۱ به ۱ است که نوسانات ارز دیجیتال دارای وابستگی را کاهش می‌دهد. استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات معمولا به دلار آمریکا متصل می‌شوند. به عنوان مثال یو‌اس‌دی‌تی (USDT) و یواس‌دی‌سی (USDC) به دلار آمریکا وابسته هستند. بنابراین، یک واحد از این استیبل‌کوین‌ها معادل ۱ دلار آمریکا است.

استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه کریپتو

استیبل کوین‌های دارای پشتوانه کریپتو همانطور که از نام آن‌ها پیدا است از سایر رمزارزها استفاده می‌کنند تا قیمت بازار ثابتی را حفظ کنند و برای راه‌اندازی یک دارایی در یک بلاک چین متفاوت صادر شوند.

برای به دست آوردن استیبل کوین‌های دارای پشنوانه کریپتو، باید توکن‌های خود را به عنوان وثیقه قرار دهید که در یک قرارداد هوشمند قفل می‌شوند. شما می‌توانید این وثیقه را در تاریخ بعدی با بازپرداخت استیبل کوین‌ها به قرارداد هوشمند بازیابی کنید.

استیبل کوین های دارای پشتوانه کالا

این استیبل‌کوین‌ها توسط دارایی‌هایی مانند طلا و نقره پشتیبانی می‌شوند. اگرچه این کالاها نیز دارای نوسان هستند اما در زمان تورم نسبت به سایر کالاها قدرت بیشتری برای حفظ ارزش خود دارند. وقتی ارزش این کالاها افزایش یابد، صاحبان این استیبل‌کوین‌ها از این افزایش قیمت سود می‌کنند.

استیبل کوین های الگوریتمی

این نوع از استیبل‌کوین‌ها به فیات، کریپتو یا یک کالا متصل نیستند. پایداری کوین‌ها از الگوریتم‌ها و قراردادهای هوشمند ناشی می‌شود که عرضه توکن‌ها را مدیریت می‌کنند. هنگامی که قیمت توکن کاهش پیدا کند، الگوریتم تعداد توکن‌های در گردش را کاهش می‌دهد. به همین ترتیب، اگر قیمت‌ها افزایش یابد، توکن‌های بیشتری صادر می‌شود.

مشاهده قیمت لحظه‌ای و خرید بایننس کوین در صرافی آنلاین ارز دیجیتال

نمونه هایی از استیبل کوین ها

تتر (USDT): تتر یک استیبل‌کوین قدرتمند است و به دلار آمریکا وابستگی دارد. تتر به عنوان اولین استیبل‌کوین‌ در بازار کریپتو شناخته می‌شود و کاربرد گسترده‌ای دارد به همین دلیل یکی از ارزهای دیجیتالی است که معاملات زیادی با استفاده از آن انجام می‌شود.

دیجیکس (DGX): دیجیکس به طلا وابسته است و یک توکن دیجیکس به ۱ گرم طلا متصل می‌شود. DGX تنها شمش‌های طلای ۱۰۰ گرمی سوئیس با کیفیت بالا را در ذخایر خود نگهداری می‌کند.

ترو یو‌اس‌دی (TUSD): ترو یو‌اس‌دی، یک توکن مبتنی بر استاندارد ERC-20 است که به عنوان اولین دارایی ساخته شده بر پایه پلتفرم تراست توکن (TrustToken) عرضه شده است. از طریق ترو یو‌اس‌دی، امکان ارائه اثبات سهام در زمان واقعی فراهم می‌شود.

دای (DAI): رمزارز دای قبل از مطرح شدن اصطلاح استیبل‌کوین، به صورت غیرمتمرکز به عنوان یکی از رمزارزهای پایه در بازار کریپتوکارنسی معامله می‌شد. رمزارز دای در زمان شکل‌گیری اولیه خود، پشتوانه‌ای از اتریوم داشت و زمانی که نسبت وام آن به وثیقه، کمتر از ۱۵۰ درصد می‌رسید اصطلاح وابستگی قیمت مورد استفاده می‌گرفت.

مشاهده قیمت لحظه‌ای و خرید ای آی دوج در صرافی آنلاین ارز دیجیتال

دی پگ Depeg چیست؟

هنگامی که یک استیبل کوین از قیمت ثابتی که به آن وابسته است منحرف می‌شود، دی پگینگ (Depegging) اتفاق می‌افتد. برای مثال، فرض کنید استیبل‌کوینی با پشتوانه دلار (USD) ارزش خود را از دست داده و زیر ۱ دلار قرار می‌گیرد، در این صورت در بازار کریپتو این کوین را به عنوان یک ارز دیجیتال دی پگ شده می‌شناسند.

Depegging همیشه سوالاتی در مورد اثربخشی ارز ایجاد می‌کند و معمولا برای یک استیبل‌کوین، به ویژه برای استیبل‌کوین‌های الگوریتمی، مشکل‌ساز است. وقتی بازار کریپتو نزولی می‌شود و کوین بر اساس ساختار الگوریتمی خود عمل نمی‌کند، ارز پیوند خود را از دست می‌دهد و از قیمت مشخص پایین‌تر قرار می‌گیرد. استیبل‌کوین ترا یو‌اس‌تی (Terra UST) یک نمونه عالی از استیبل‌کوین الگوریتمی است.

نحوه جلوگیری از دی پگ شدن

توسعه‌دهندگان استیبل‌کوین از روش‌های مختلف برای جلوگیری از دی پگ شدن استفاده می‌کنند. در مورد استیبل‌کوین‌های وثیقه‌دار، به طور معمول از روش‌هایی چون بازخرید، سوزاندن، ضرب و صدور استفاده می‌شود تا از دی پگ شدن این ارزها جلوگیری شود.

به عنوان مثال اگر استیبل‌کوینی با قیمت کمتر از یک دلار معامله شود، توسعه‌دهندگان آن را بازخرید کرده و سپس از طریق سوزاندن، آن‌ها را از چرخه خارج می‌کنند. این اقدام با کاهش مقدار کل استیبل‌کوین‌ها در دسترس، منجر به بازیابی ارزش استیبل کوین می‌گردد. در صورت افزایش قیمت استیبل کوین به بالاتر از نسبت یک به یک، توسعه‌دهندگان توکن‌های جدید را ضرب کرده و به بازار عرضه می‌کنند. این عمل باعث می‌شود تا ارزش استیبل کوین به نسبت موردنظر خود بازگردد.

در استیبل کوین‌های الگوریتمی، روند جلوگیری از دی پگ شدن به شیوه‌های متفاوتی انجام می‌شود. این ارزها با حفظ توازن در دارایی‌های وثیقه و استفاده از قراردادهای هوشمند، از پیوند با دلار اطمینان حاصل می‌کنند.

پگ محافظ دارایی‌های یک سرمایه‌گذار

با توجه به بررسی کاربرد پگ در این مقاله و نکات مطرح شده در آن، وابستگی قیمت یکی از عوامل اساسی در پایداری ارزهای دیجیتال، به‌ویژه استیبل‌کوین‌ها است. بدون وجود پگ، ممکن است نوسانات قیمتی تحلیل سرمایه‌گذاران را زیر سوال می‌برد و اعتماد به این ارزها به شدت کاهش پیدا می‌کند. هر ارز دیجیتال با استفاده از یک استراتژی و مکانیزم خاص، سعی در حفظ استقرار قیمت دارد به همین دلیل انجام تحلیل دقیق و درک عمیق از ماهیت ارزهای پایه امری ضروری محسوب می‌شود. در دنیای پر نوسان ارزهای دیجیتال، استفاده از استیبل‌کوین‌ها به عنوان یک پناهگاه امن برای سرمایه‌گذاران می‌تواند امکان مدیریت بهتر ریسک را فراهم آورده و درک عمیق از این بازار به تصمیم‌گیری‌های بهتر کمک کند.

سوالات متداول درباره وابستگی قیمت Peg