ارز فیات چیست؟ و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارد؟

به‌سادگی برای پاسخ به این سؤال که ارز فیات چیست؟ می‌توان گفت همان پول‌های قانونی و رایج کشور‌ها مانند دلار آمریکا هستند که در بین عموم مردم پایدارتر و قابل‌اعتمادتر به نظر می‌رسند. اما از زمان ظهور رمزارزها، بحث‌های زیادی در مورد اینکه کدام بهتر است، «ارز دیجیتال یا فیات؟» وجود داشته است. در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس قصد داریم به بررسی مزایا و معایب هر کدام از این نوع ارزها بپردازیم و مقایسه جامعی از فیات و رمزارزها ارائه دهیم.

پادکست ارز فیات چیست؟

ارز فیات چیست؟

ارز فیات به ارز صادر شده توسط دولت‌ها گفته می‌شود که توسط یک کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره پشتیبانی نمی‌شود، بلکه توسط مرکز صادرکننده آن پشتیبانی می‌شود. خرید و فروش تتر یا دیگر استیبل‌کوین‌ها در دنیای رمزارزها به آن دلیل مهم است که نقش ارزهای فیات را در این صنعت دارند. در واقع، ارزش یک ارز فیات از رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادرکننده به‌جای ارزش کالایی که پشتوانه آن است به دست می‌آید. اکثر ارزهای کاغذی مدرن از جمله؛ دلار آمریکا، یورو، ریال و سایر ارزهای رایج جهانی، فیات هستند.

مطالعه بیشتر: خرید تتر با بهترین قیمت از صرافی‌ ایرانی

بر خلاف ارزهای دیجیتال که امروزه محبوبیت قابل‌توجهی به دست آورده‌اند، به‌طوری‌که خرید اتریوم یا دیگر رمزارزهای برتر مانند بیت‌کوین از دوران پیدایش خود تا به امروز بازدهی قابل‌قبولی برای سرمایه‌گذاران رمزارزها کسب کرده است. ارزهای فیات به‌خودی‌خود هیچ ارزشی ندارند؛ چراکه هیچ پشتوانه‌ای به‌عنوان کالای فیزیکی ندارند، در نتیجه قابل بازخرید نیستند.

پشتوانه ارز فیات چیست؟

ازآنجایی‌که ارزهای فیات به ذخایر فیزیکی مانند ذخیره ملی طلا یا نقره مرتبط نیست، خطر ازدست‌دادن ارزش به دلیل تورم یا حتی بی‌ارزش شدن کامل در صورت تورم فوق‌العاده را دارد. در برخی از بدترین موارد ابر تورم، مانند موقعیت مجارستان بلافاصله پس از جنگ جهانی دوم، نرخ تورم ارز ملی می‌تواند در یک روز دوبرابر شود.

علاوه بر این، اگر مردم اعتماد خود را به پول یک کشور از دست بدهند، پول دیگر ارزشی نخواهد داشت. این بسیار متفاوت از ارزی با پشتوانه طلا است. به دلیل اینکه تقاضا برای طلا در جواهرات و تزئینات وجود دارد و همچنین این فلز گرانبها در ساخت وسایل الکترونیکی، کامپیوترها و وسایل نقلیه هوافضا و به‌طورکلی در صنعت ارزش ذاتی دارد.

مزایای ارز فیات

• پول فیات اگر بتواند نقش‌هایی از جمله: ذخیره ارزش، ارائه یک حساب عددی و تسهیل مبادله را اجرا کند، به‌عنوان یک ارز خوب عمل خواهد کرد. ارز فیات همچنین دارای اعتبار عالی است، به این معنی که تولید آن مقرون‌به‌صرفه‌تر از ارزی است که مستقیماً به یک کالا وابسته است.
• ارزهای فیات در قرن بیستم به خاطر اینکه دولت‌ها و بانک‌های مرکزی به دنبال محافظت از اقتصاد خود در برابر بدترین تأثیرات رونق و رکود طبیعی چرخه تجاری بودند، تا حدی کاربردی محسوب می‌شدند.
• ازآنجایی‌که پول فیات مانند طلا دارای منبع کمیاب یا ثابتی نیست، بانک‌های مرکزی کنترل بسیار بیشتری بر عرضه آن دارند که به آن‌ها قدرت مدیریت متغیرهای اقتصادی مانند عرضه اعتبار، نقدینگی، نرخ بهره و سرعت پول را می‌دهد. به‌عنوان‌مثال، فدرال رزرو ایالات متحده با استفاده از این ابزارها می‌تواند به کنترل نرخ بیکاری و تورم بپردازد.

معایب ارز فیات

• با ارز فیات، فرصت‌های بیشتری برای ایجاد حباب به دلیل عرضه نامحدود آن وجود دارد. با وجود این باور که بانک‌های مرکزی لزوماً می‌توانند با تنظیم عرضه پول از رکود یا رکودهای جدی جلوگیری کنند. بحران بزرگ وام مسکن در سال ۲۰۰۷ و سقوط مالی متعاقب آن از این دسته بود. در نتیجه می‌توان گفت، ارزی که به طلا گره‌خورده است، به دلیل عرضه محدود طلا، عموماً پایدارتر از ارز فیات عمل می‌کند.
• مخالفان ارزهای فیات، این نوع پول را یک روش اشتباه برای محافظت از اقتصاد، فرصتی برای حباب و امکان خطر تورم می‌دانند.

مطالعه بیشتر: پشتوانه بیت کوین چیست و چه چیزی باعث ارزشمندی آن می‌شود؟

مقایسه ارز دیجیتال با ارز فیات

رمزارز یک ارز دیجیتال یا مجازی است که از رمزنگاری برای ایمن‌سازی تراکنش‌های خود استفاده می‌کند. این نوع دارایی‌ها غیرمتمرکزند، به این معنی که تحت کنترل دولت یا مؤسسه مالی خاصی نیستند. در ادامه توضیح خواهیم داد که ارزهای دیجیتال و ارز فیات چه تفاوتی با همدیگر دارند و مزایا و معایب هر کدام چیست.

• ارزهای دیجیتال مجازی و جهانی هستند: ارزهای دیجیتال یک گزینه عالی برای مشاغلی هستند که نیاز به پرداخت‌های بین‌المللی دارند؛ زیرا می‌توانند به‌سرعت و به‌راحتی بین حساب‌ کیف پول‌ها یا صرافی‌ها منتقل شوند. این امر، ارزهای دیجیتال را برای کسب‌وکارهای آنلاین و پلتفرم‌های تجارت الکترونیک ایده‌آل می‌کند.

به‌عنوان‌مثال، فرض کنید صاحب یک کسب‌وکار در صنعتی پرخطر هستید. ممکن است لازم باشد پرداخت‌های بین‌المللی را به طور منظم انجام دهید و این ممکن است هنگام استفاده از پول فیات گران و زمان‌بر باشد. در حالی که ارزهای دیجیتال به شما این امکان را می‌دهد که این تراکنش‌ها را به‌سرعت و به‌راحتی انجام دهید بدون اینکه نگران کارمزد بالای بانک‌ها برای پرداخت‌های برون‌مرزی باشید.

• رمزارزها نام مستعار دارند: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات پول فیات این است که هر بار که پرداختی انجام می‌دهید، تراکنش شما با هویت واقعی شما قابل‌ردیابی است. این بدان معنی است که هدف خرج‌کردن شما ممکن است برای سازمان‌های دولتی و سایر مؤسسات و نهادها، قابل‌مشاهده باشد. بااین‌حال، معاملات ارزهای دیجیتال ناشناس و مستعار هستند. هنگامی که یک تراکنش انجام شد، ردیابی آن به فرستنده یا گیرنده بسیار دشوار است. این امر ارز دیجیتال را به گزینه‌ای عالی برای مشاغلی از جمله؛ کمپین‌های سیاسی یا سازمان‌های غیرانتفاعی تبدیل می‌کند که باید تراکنش‌های خود را خصوصی نگه دارند.

• ارزهای دیجیتال امن هستند: ارزهای دیجیتال از فناوری بلاک چین استفاده می‌کنند که یک دفترکل غیرمتمرکز و توزیع شده است. این بدان معناست که تمام تراکنش‌ها روی بلاکچین ثبت می‌شوند و می‌توان آن‌ها را تأیید کرد؛ اما نمی‌توان آنها را دست‌کاری یا تغییر داد. این امر باعث می‌شود ارزهای دیجیتال بسیار ایمن شوند. به‌عنوان‌مثال، پس از انجام یک تراکنش، برگشت یا متوقف کردن آن غیرممکن است. این موضوع به جلوگیری از سوءاستفاده کلاهبرداران از کسب‌وکارهایی که ارزهای دیجیتال را می‌پذیرند کمک می‌کند.

• تراکنش‌های ارزهای دیجیتال از سرعت بالایی برخوردارند: یکی از مشکلات اساسی ارز فیات این است که پردازش تراکنش‌ها به زمان نیاز دارد. در مقابل، تراکنش‌های ارزهای دیجیتال را می‌توان تقریباً فوری تأیید و پردازش کرد. این موضوع، رمزارزها را به یک انتخاب عالی برای مشاغلی تبدیل می‌کند که نیاز به پرداخت‌های سریع دارند، مانند کسانی که در صنعت تجارت الکترونیکی هستند.

مطالعه بیشتر: معرفی لیست ارزهای دیفای برتر در دنیای رمز ارزها

در مطالب فوق به برخی از مزایای رمزارزها در برابر ارزهای فیات اشاره کردیم. در ادامه به معایب ارزهای دیجیتال نیز می‌پردازیم.

• ارزهای دیجیتال بی‌ثبات هستند: قیمت رمزارزها می‌تواند بسیار متغیر باشد. این بدان معنی است که ارزش سرمایه‌گذاری شما ممکن است به‌شدت و به‌سرعت کم‌وزیاد شود. به‌عنوان‌مثال، در دسامبر ۲۰۱۷، قیمت بیت‌کوین تقریباً به ۲۰ هزار دلار رسید و تنها چند ماه بعد به حدود ۳ هزار دلار سقوط کرد. این نوسانات می‌تواند برای کسب‌وکارهایی که ارز دیجیتال را به‌عنوان روش پرداخت می‌پذیرند، مشکل‌ساز باشد. به‌عنوان‌مثال، فرض کنید قیمت ارز دیجیتال یک شبه به طور چشمگیری کاهش یابد و این موضوع، کسب‌وکارها را تا حد زیادی دچار ضرر و ریسک کند.

• رمزارزها کنترل نشده‌اند: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ارزهای دیجیتال این است که در حال حاضر، بازار این دارایی قانون‌گذاری نشده است. این بدان معنا است که دولت نسبت به ارزهای فیات، کنترل بسیار کمی بر آن‌ها دارد. این موضوع می‌تواند برای کاربران مشکل‌ساز شود. برای مثال، اگر شرکتی که با راه‌حل‌های پرداخت پرخطر سروکار دارد، ممکن است لازم باشد از مقررات ضد پول‌شویی (AML) پیروی کند. بااین‌حال، ازآنجایی‌که ارزهای دیجیتال نظارتی ندارند، پیروی از این مقررات می‌تواند دشوار باشد.

• ارزهای دیجیتال به طور گسترده پذیرفته نشده‌اند: در حال حاضر، رمزارزها به‌عنوان روشی برای پرداخت به طور گسترده پذیرفته نشده‌اند. این بدان معنا است که احتمالا در یافتن کسب‌وکارهایی که ارز دیجیتال را می‌پذیرند با مشکل مواجه خواهید شد. در نتیجه، اگر بخواهید از رمزارزها به‌عنوان روش اصلی پرداخت خود استفاده کنید، ممکن است در برخی موارد موفق نشوید؛ بنابراین در مجموع می‌توان گفت که هنوز برای اکثر کسب‌وکارها، ارز فیات یک انتخاب محبوب است.

آیا ارز دیجیتال جایگزین ارز فیات خواهد شد؟

ارزهای دیجیتال در شکل فعلی خود از مرزها و مقررات فراتر می‌روند که ضمن اثرات مثبت، تاثیر منفی نیز دارد. رمزارزها مانند ارزهای فیات، تحت کنترل یا تأثیر بانک‌های مرکزی نیستند. بانک‌های مرکزی از ابزارهای سیاست پولی برای تأثیرگذاری بر تورم و اشتغال از طریق نرخ بهره و عملیات بازار باز استفاده می‌کنند. تمرکززدایی، یکی از اصول اساسی پشت ارزهای دیجیتال، این ابزارها را حذف می‌کند.

صندوق بین‌المللی پول (IMF) به دلیل نوسانات قیمت‌ها، توصیه می‌کند که در وضعیت فعلی، ارز دیجیتال را به‌عنوان ارز اصلی ملی استفاده نکنید. علاوه بر این، نهاد مذکور احساس می‌کند که خطرات ثبات مالی کلان و عدم حمایت از مصرف‌کننده در بازار رمزارزها باید موردتوجه قرار گیرد. باتوجه‌به موارد فوق، اثرات جایگزینی کامل ارز فیات هنوز در حال بررسی و ارزیابی است. این تحول ممکن است اثرات نامطلوب قابل‌توجهی بر ثبات اقتصادی و مالی داشته باشد، یا دورانی از ثبات کامل جهانی را آغاز کند.

سؤالات پرتکرار درباره ارزهای فیات