معرفی و بررسی ارزهای زیرمجموعه شبکه اتریوم Ethereum

اتریوم از همان ابتدای معرفی خود در سال ۲۰۱۵، تنها بهعنوان یک رمز ارز یا شبکه پرداخت شناخته نمیشد، بلکه خود را بهعنوان بستری برای توسعه قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز معرفی کرد. همین نگاه متفاوت بود که باعث شد این پروژه بهسرعت در میان توسعهدهندگان، سرمایهگذاران و کاربران جایگاه ویژهای پیدا کند. به مرور زمان، پروژههای بیشماری با استفاده از شبکه اتریوم و امکانات آن توسعه یافتند که بسیاری از آنها امروز به عنوان ارزهای زیر مجموعه اتریوم شناخته میشوند.
در این مقاله قصد داریم ضمن پاسخ به این سوال که اتریوم چیست؟ بهصورت جامع و دقیق، به بررسی ارزهای زیرمجموعه اتریوم، تفاوت آنها با کوینها، نحوه عملکردشان، مزایا و معایب آنها و در نهایت روشهای خرید و نگهداری این زیر مجموعه های اتریوم بپردازیم.
زیر مجموعههای اتریوم چیست؟ | لیست و انواع ارزهای زیرمجموعه اتریوم
اتریوم یک پلتفرم بلاکچینی است که علاوه بر قابلیت انتقال ارز دیجیتال (اتر)، امکان ساخت و اجرای قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (DApps) را نیز فراهم میکند. این ویژگیها اتریوم را به بستری مهم برای توسعه پروژههای مختلف در دنیای بلاکچین تبدیل کردهاند.
زمانی که صحبت از زیر مجموعه های ارز اتریوم میشود، منظور توکنهایی است که بر بستر این شبکه ساخته شدهاند. برخلاف کوینهایی که بلاکچین مستقل دارند (مانند اتریوم یا بیت کوین)، این توکنها نیازمند زیرساختهای اتریوم برای فعالیت هستند و از استانداردهای رایجی مانند ERC-20 یا ERC-721 استفاده میکنند.
در ادامه با مهمترین توکنهای زیرمجموعه اتریوم آشنا میشویم.


توکنهای ERC-20
پرکاربردترین استاندارد در میان رمز ارزهای زیر مجموعه اتریوم، استاندارد ERC-20 است. این توکنها قابل تعویض بوده و در حوزههای مختلف مانند امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، استیبلکوینها، پلتفرمهای بازی و … کاربرد دارند. از معروفترین آنها میتوان به:
- USDT (تتر) نسخه اتریومی تتر، استیبلکوینی با پشتوانه دلار
- DAI استیبلکوینی غیرمتمرکز از پروژه MakerDAO
- UNI توکن حاکمیتی پلتفرم یونیسواپ
- LINK توکن شبکه Chainlink
توکنهای ERC-721
این استاندارد پایهگذار دنیای توکنهای غیر مثلی (NFT) بر بستر اتریوم است. توکنهای ERC-721 غیرقابل تعویض هستند؛ یعنی هر توکن ارزش و مشخصهای منحصربهفرد دارد.
- کریپتوپانکس (CryptoPunks)
- بورد ایپ یات (Bored Ape Yacht Club)
- آرت بلاکس (Art Blocks)
همگی مثالهایی از توکنهای NFT زیر مجموعه اتریوم هستند.
توکنهای ERC-1155
استاندارد ترکیبی که قابلیت ساخت همزمان توکنهای قابل و غیرقابل تعویض را فراهم میکند. این استاندارد بیشتر در پلتفرمهای گیمینگ و متاورسی استفاده میشود.
رپد اتر (Wrapped Ether – WETH)
رپد اتر نسخهای توکنیزهشده از اتر (ETH) است که کاملاً با استاندارد ERC-20 سازگار شده است. از آنجا که خود ETH یک توکن ERC-20 نیست، WETH با تبدیل ETH به قالب استاندارد، امکان استفاده آن را در قراردادهای هوشمند، پروتکلهای دیفای و صرافیهای غیرمتمرکز فراهم میسازد. این توکن پل ارتباطی میان اتر و اکوسیستم گسترده اتریوم محسوب میشود.
تفاوت کوین و توکن در زیرمجموعه اتریوم

کوینها (Coins) ارزهای دیجیتال با بلاکچین مستقل هستند که برای انتقال ارزش، پرداخت کارمزد تراکنشها و پشتیبانی از امنیت شبکه طراحی شدهاند. نمونههای شناختهشده شامل بیتکوین (BTC)، اتریوم (ETH) و لایتکوین (LTC) هستند که هر کدام بلاکچین اختصاصی خود را دارند و بهطور مستقیم در حفظ اعتبار شبکه نقش دارند.
توکنها (Tokens) ارزهایی هستند که بر بستر بلاکچین دیگر ایجاد میشوند و شبکه مستقلی ندارند. توکنهای زیرمجموعه اتریوم مانند یونیسواپ (UNI)، دای (DAI) و چینلینک (LINK) از زیرساخت شبکه اتریوم استفاده میکنند و امکان تعامل سریع با پروژههای DeFi و NFT را فراهم میآورند، بدون اینکه خودشان شبکه مستقل داشتهباشند.
نحوه کارکرد توکنهای زیرمجموعه شبکه اتریوم
توکنهای ساختهشده در بستر اتریوم، بر اساس قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) ایجاد میشوند. این قراردادها مجموعهای از کدها هستند که روی شبکه اجرا میشوند و تعامل با توکن را کنترل میکنند.
فرآیند ایجاد و عملکرد توکنها
۱- نوشتن قرارداد هوشمند: توسعهدهندگان با استفاده از زبان برنامهنویسی سالیدیتی (Solidity)، یک قرارداد هوشمند مینویسند که شامل تعریفهایی مانند میزان عرضه توکن، نام، نماد، نحوه انتقال، مکانیزم تأیید تراکنشها و موارد دیگر است.
۲- استفاده از استانداردها: بیشتر توکنهای اتریومی از استانداردهای تعریفشده استفاده میکنند که شامل این موارد هستند:
- ERC-20 برای توکنهای قابل تعویض (مثل LINK ،AAVE)
- ERC-721 برای توکنهای غیرقابل تعویض (NFTها مثل BAYC)
- ERC-1155 برای ترکیب ویژگیهای NFT و FT (مثل توکنهای بازی)
۳- پیادهسازی قرارداد روی شبکه: بعد از نوشتن، قرارداد روی شبکه اصلی (Mainnet) یا آزمایشی (Testnet) اتریوم اجرا میشود. پس از آن، توکنها بهصورت خودکار طبق تعاریف قرارداد ایجاد شده و قابلانتقال هستند.
۴- تعامل کاربران: کاربران میتوانند از طریق کیف پولهایی مانند MetaMask یا Trust Wallet با این توکنها تعامل داشته باشند، آنها را خرید و فروش کنند یا در پلتفرمهای مختلف از آنها استفاده کنند.
مهمترین ارزهای زیر شاخه اتریوم | معرفی توکنهای محبوب و پرکاربرد
شبکه اتریوم میزبان هزاران پروژه مبتنی بر قرارداد هوشمند است که در قالب توکنهای مختلف در زمینههای مالی، هنری، متاورس و غیره فعالیت میکنند. این توکنها که زیر مجموعههای اتریوم محسوب میشوند، بخش مهمی از اکوسیستم آن را شکل میدهند. در ادامه با شناختهشدهترین رمز ارزهای زیر مجموعه اتریوم در دستهبندیهای مختلف آشنا میشویم:
۱- توکنهای DeFi زیر مجموعه اتریوم
بخش DeFi یا امور مالی غیرمتمرکز، یکی از بزرگترین و پررشدترین زیرمجموعههای اتریوم است. این توکنها نقش مهمی در جایگزینی خدمات مالی سنتی با نسخههای غیرمتمرکز دارند:
- UNI: توکن حاکمیتی پلتفرم Uniswap، بزرگترین صرافی غیرمتمرکز بر بستر اتریوم
- AAVE: توکن پلتفرم Aave برای وامدهی و وامگیری غیرمتمرکز
- MKR: توکن حاکمیتی MakerDAO، مسئول تنظیم ارزش و پایداری استیبلکوین DAI
- DAI: استیبلکوین غیرمتمرکز با پشتوانه دیجیتال
- COMP: توکن پروتکل Compound، پلتفرم وامدهی غیرمتمرکز
- YFI: توکن Yearn Finance، پلتفرم مدیریت سرمایه در DeFi
- SUSHI: توکن حاکمیتی پلتفرم SushiSwap، صرافی غیرمتمرکز دیگر در اکوسیستم اتریوم
- CRV: توکن Curve Finance، پروتکل مبادله استیبلکوینها با کارمزد پایین
۲- توکنهای NFT زیر مجموعه اتریوم
توکنهای NFT (توکنهای غیرقابل تعویض) یکی از جذابترین زیرمجموعههای اتریوم هستند که برای مالکیت و خرید و فروش آثار هنری دیجیتال، آیتمهای بازی و زمینهای متاورسی استفاده میشوند:
- CryptoPunks: یکی از اولین و شناختهشدهترین مجموعههای NFT با آواتارهای پیکسلی
- Bored Ape Yacht Club: کلکسیونی از میمونهای کارتونی که به نماد فرهنگی NFT تبدیل شدهاست
- Art Blocks: پروژه هنر مولد روی شبکه اتریوم
- Decentraland: توکن مالکیت زمینهای مجازی در متاورس
- The Sandbox: توکن اکوسیستم بازیسازی و زمین مجازی
۳- ارزهای پایدار (Stablecoins) زیر مجموعه اتریوم
استیبلکوینها توکنهایی هستند که معمولاً به ارزش دلار آمریکا متصل شدهاند و برای حفظ ثبات قیمت در تراکنشها و قراردادها کاربرد دارند. برخی از مهمترین استیبلکوینهای مبتنی بر اتریوم عبارتاند از:
- USDT: پرکاربردترین استیبلکوین جهان، با پشتیبانی از استاندارد ERC-20
- USDC: استیبلکوین شفاف و با نظارت قانونی، صادرشده توسط شرکت Circle
- DAI: استیبلکوین غیرمتمرکز و الگوریتمی که پشتوانهاش ترکیبی از داراییهای دیجیتال است
- TUSD: استیبلکوین معتبر دیگر با پشتوانه دلاری
- PAX: پکس گلد استیبل کوین طلا محسوب میشود و پشتوانه آن طلا است.
۴- کوینهای اختصاصی پروژههای بلاکچینی مبتنی بر اتریوم
برخی پروژههای خاص، با وجود داشتن اهداف منحصربهفرد، توکن خود را بر روی شبکه اتریوم ایجاد کردهاند. این توکنها نیز جزء ارزهای زیر مجموعه ارز اتریوم به حساب میآیند:
- Chainlink: توکن ارائهدهنده خدمات اوراکل غیرمتمرکز برای تغذیه قراردادهای هوشمند با دادههای دنیای واقعی
- Basic Attention Token: توکن پاداشدهی مرورگر Brave برای مشارکت کاربران و تبلیغدهندگان
- 0x Protocol: توکن پلتفرم ساخت صرافیهای غیرمتمرکز
- Enjin: کوین ایجاد داراییهای دیجیتالی در بازیهای آنلاین
- The Graph: توکن پروژه Graph برای ایندکس و جستجوی دادهها در بلاکچین
مزایا و معایب توکنهای زیرمجموعه اتریوم
ارزهای زیرمجموعه اتریوم با تکیه بر زیرساخت قدرتمند این شبکه، نقش مهمی در نوآوریهای بلاکچینی ایفا میکنند. در ادامه مزایا و معایب اصلی این توکنها را میبینید:
مزایای توکنهای زیرمجموعه اتریوم
- امنیت بالا: بهرهمندی از امنیت شبکه اصلی اتریوم و الگوریتمهای اجماع غیرمتمرکز.
- استانداردسازی با ERC: استانداردهای ERC-20 و ERC-721 توسعه و تعامل توکنها را ساده و هماهنگ کردهاند.
- تعاملپذیری با DeFi و NFT: امکان ادغام راحت با اکوسیستمهای مالی غیرمتمرکز و NFT.
- شفافیت و دسترسی جهانی: مشاهده عمومی تراکنشها و قراردادهای هوشمند، افزایش اعتماد کاربران.
معایب توکنهای زیرمجموعه اتریوم
- کارمزد گس بالا: هزینه بالای تراکنش در زمان ترافیک زیاد شبکه.
- پیچیدگی فنی برای تازهکارها: نیاز به دانش کیف پول Web3 و تعامل با قراردادهای هوشمند.
- آسیبپذیری قراردادهای هوشمند: باگ یا ضعف امنیتی میتواند سرمایه کاربران را در معرض خطر قرار دهد.
- محدودیت مقیاسپذیری: سرعت پردازش تراکنشها هنوز در پروژههای پر ترافیک محدود است.
اگر به دنبال پاسخ به این سوال هستید که اتریوم ۲ چیست؟ باید بگوییم نسخه بهروزرسانیشده شبکه اتریوم است که با هدف افزایش سرعت، مقیاسپذیری و کاهش کارمزدها طراحی شده. مهمترین تغییر آن، انتقال از الگوریتم اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) است.
علاوه بر این، در دنیای بلاکچین، اتریوم لینیا بهعنوان یکی از زیرساختهای شبکه اتریوم شناخته میشود. با توسعه فناوریهای جدید، اتریوم لینیا توانسته بهبودهای زیادی در سرعت و امنیت شبکه ایجاد کند و بستری پایدار و مقیاسپذیر برای اجرای قراردادهای هوشمند و توسعه توکنهای زیرمجموعه اتریوم فراهم آورد.
نحوه خرید و نگهداری توکنهای زیرمجموعه اتریوم
برای ورود به دنیای ارزهای زیرمجموعه اتریوم، دو ابزار اساسی مورد نیاز است: یک صرافی امن برای خرید و یک کیف پول مطمئن برای نگهداری داراییها. اگر قصد سرمایهگذاری یا استفاده کاربردی از این توکنها را دارید، یکی از مراحل اولیه، خرید ارز اتریوم و انتقال آن به کیف پولی امن است. چراکه اغلب توکنهای ERC-20 تنها با پرداخت کارمزد در قالب ETH (اتریوم) قابلانتقال یا تعامل هستند.
در این بخش به معرفی بهترین گزینههای موجود برای کاربران ایرانی و نکات ضروری جهت حفظ امنیت داراییهای دیجیتال میپردازیم.
بهترین صرافیهای ایرانی برای خرید توکنهای ERC-20
یکی از گزینههای قابلاعتماد برای کاربران داخل ایران، صرافی اوامپی فینکس (OMPFinex) است. این پلتفرم، با فراهمسازی امکانات متنوع و رابط کاربری فارسی، تجربهای ساده و امن از خرید ارزهای دیجیتال را فراهم کردهاست:
- امکان خرید مستقیم توکنهای ERC-20 با ریال
- پشتیبانی از طیف گستردهای از توکنهای مبتنی بر اتریوم
- رابط کاربری آسان، فارسی و مناسب کاربران مبتدی و حرفهای
- کیف پول داخلی برای نگهداری امن و انجام سریع معاملات. این کیف پول سرد از امنیت بالایی برخوردار است و حتی در صورت وجود حملات هکری و سایبری، امنیت داراییها به خطر نخواهد افتاد.
کیف پولهای مناسب برای نگهداری توکنهای اتریومی
انتخاب کیف پول مناسب، یکی از مهمترین گامها در محافظت از داراییهای دیجیتال است. بسته به میزان دارایی و سطح امنیت مورد نیاز، گزینههای متنوعی وجود دارند:
کیف پولهای سختافزاری (Hardware Wallets/Cold Wallets)
- کیف پول سختافزاری لجر نانو اس / لجر نانو ایکس (Ledger Nano S / Nano X)
- کیف پول تروزور وان مدل تی (Trezor One / Model T)
این کیف پولها کلید خصوصی را بهصورت آفلاین نگهداری میکنند و در برابر حملات سایبری بسیار مقاوماند.
کیف پولهای نرمافزاری یا گرم (Software Wallets / Hot Wallets)
- متامسک (MetaMask): محبوبترین کیف پول مبتنی بر مرورگر با پشتیبانی کامل از ERC-20 و تعامل آسان با DAppها.
- تراست والت (Trust Wallet): اپلیکیشنی ساده و ایمن برای گوشیهای هوشمند، مناسب برای نگهداری توکنهای ERC-20 و NFT.
- کوینومی (Coinomi): کیف پول چند ارزی با رابط کاربری آسان و قابلیت نگهداری انواع رمز ارزها.
کیف پول داخلی صرافی اوام پی فینکس (OMPFinex)
کاربران صرافی اوامپی فینکس میتوانند از کیف پول داخلی این پلتفرم برای نگهداری امن توکنهای خود استفاده کنند. این ویژگی امکان انجام معاملات سریع بدون نیاز به انتقال دارایی را فراهم میسازد.
نکات مهم در انتخاب صرافی و کیف پول
برای ورود ایمن و مؤثر به دنیای توکنهای اتریومی، انتخاب درست صرافی و کیف پول اهمیت زیادی دارد. این ابزارها نهتنها محل نگهداری داراییهای شما هستند، بلکه نقش کلیدی در امنیت، دسترسی و راحتی معاملات ایفا میکنند. در ادامه به چند نکته کلیدی برای انتخاب صحیح اشاره میکنیم:
- کنترل کلید خصوصی: اولویت با کیف پولهایی است که کنترل کامل کلید خصوصی را در اختیار کاربر قرار میدهند؛ چون تنها در این صورت، مالک واقعی دارایی خود خواهید بود.
- پشتیبانی از استانداردهای ERC: مطمئن شوید صرافی یا کیف پول از توکنهای مبتنی بر استانداردهای ERC-20 و ERC-721 پشتیبانی میکند تا محدودیتی در انتقال یا نگهداری دارایی نداشتهباشید.
- امنیت دو مرحلهای (2FA): فعالسازی احراز هویت دو مرحلهای در صرافیها، راهکاری مؤثر برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به حساب کاربری است.
- پشتیبانی فارسی: برای کاربران ایرانی، وجود پشتیبانی فارسیزبان و رابط کاربری بومیشده میتواند فرآیند کار با پلتفرمها را سادهتر و امنتر کند.
کلید ورود هوشمندانه به دنیای توکنهای اتریومی
اتریوم با ساختار منعطف و اکوسیستم قدرتمند خود، بستری بینظیر برای صدور و استفاده از هزاران توکن فراهم کردهاست؛ از دیفای گرفته تا NFT و استیبلکوینها. اگر قصد ورود حرفهای به این فضا را دارید، شناخت انواع توکنها، مزایا و معایب آنها و همچنین انتخاب کیف پول و صرافی مطمئن، از قدمهای اساسی و سرنوشتساز شماست. با رعایت نکات امنیتی و استفاده از ابزارهای معتبر، میتوانید با خیال آسوده در این اکوسیستم پویا فعالیت کنید و از فرصتهای بیشمار آن بهرهمند شوید.
سوالات متداول درباره ارزهای زیرمجموعه شبکه اتریوم
خیر. استاندارد ERC-20 رایجترین قالب است، اما توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) از استاندارد ERC-721 استفاده میکنند. همچنین ERC-1155 برای پروژههای ترکیبی کاربرد دارد.
ERC-20 برای توکنهای قابل تعویض است و ERC-721 برای NFTهای منحصربهفرد طراحی شده است. بهطور ساده: USDT = ERC-20، CryptoPunk = ERC-721.
با بررسی مواردی همچون پیشرفتهای شبکه اصلی، میزان پذیرش عمومی پروژه، تیم توسعهدهنده و اهداف پروژه، نوسانات بازار و قوانین کشورها و دیدگاههای افراد کلیدی مانند خالق اتریوم میتوان آینده این توکنها را تحلیل کرد.