معاملات OTC چیست؟

فرض کنید شرکتی را مدیریت می کنید که به دنبال افزایش سرمایه است اما شرایط لازم را برای پاس کردن مراحل سختگیرانه‌ای که بورس به منظور عرضه دارایی تدوین کرده ندارد. یا اینکه شما سرمایه‌گذاری هستید که به دنبال خرید و فروش اوراق بهاداری هستید که در بورس نیویورک (NYSE) یا نزدک ارائه نشده‌اند؛ برای خرید این دارایی‌ها به کجا مراجعه می‌کنید؟ در این مواقع بهترین گزینه استفاده از بازارهای خارج از بورس (OTC) است، جایی که معاملات به صورت الکترونیکی انجام می‌شود.

در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس، توضیح جامعی درباره معاملات OTC ارائه خواهیم کرد و سپس به کاربردها، مزایا و معایب این دست از بازارها اشاره می‌کنیم.

نگاهی به مفهوم معاملات OTC

معاملات در بازارهای مالی به روش‌های مختلفی انجام می‌شود و هر معامله‌گر طبق مقدار سرمایه‌ و میزان ریسک‌پذیری که دارد، روش سرمایه‌گذاری مناسب با شرایط خویش را انتخاب می‌کند. در اکثر مواقع، معامله‌گرانی که سرمایه کلانی را در اختیار دارند ترجیح می‌دهند برای دستیابی به حداکثر سود راه‌های پرریسک‌تری را انتخاب کنند. معاملات OTC یا خارج از صرافی یکی از این راه‌های پرمخاطره است که می‌تواند سودهای شایان توجهی را به معامله‌گر بدهد.

به طور کلی، بازار OTC جایی است که اوراق بهادار، سهام و سایر دارایی‌ها به جای صرافی متمرکز مانند بورس نیویورک، از طریق یک شبکه کارگزار یا بروکر  معامله می‌شود. معاملات خارج از بورس یا به اختصار OTC می‌تواند شامل معاملات سهام، اوراق قرضه، مشتقات و به طور کلی هر دارایی مالی باشد که ارزش خود را از یک دارایی اساسی مانند یک کالا به دست می‌آورند.

زمانی که شرکت‌ها شرایط لازم برای فهرست شدن در یک بورس استاندارد بازار مانند NYSE را ندارند، اوراق بهادار آنها می‌تواند مشروط به رعایت برخی مقررات تعیین شده توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار، در بازار OTC معامله شود.

همانطور که اشاره شد، دارایی مالی یا سهامی که از طریق بازار OTC معامله می‌شوند، معمولا متعلق به شرکت‌های کوچکی هستند که نمی‌توانند الزامات فهرست شدن بورس اوراق بهادار رسمی را برآورده کنند. سهامی که در بورس معامله می‌شود را اصطلاحا سهام بورسی می‌نامند در حالی که سهامی که از طریق OTC معامله می‌شود، سهام غیربورسی نامیده می‌شود.

مشاهده لیست قیمت ارز دیجیتال در صرافی او ام پی فینکس

شایان ذکر است که در حال حاضر بالای ۱۲ هزار دارایی در بازار OTC در حال معامله است که از جمله آنها می‌توان به سهام، اوراق بهادار، کالاهای با ارزش، مشتقات و ارزهای دیجیتال اشاره کرد. با وجودیکه این دست از دارایی‌ها در کارگزاری‌های بزرگ لیست نمی‌شوند اما شرکت‌‌های فعال در بازار OTC شانس آن را دارند که مستقیما و بدون واسطه سهام خود را به بازار عرضه کنند. جالب است بدانید که در اکثر مواقع  شرایط خرید این نوع دارایی برای سرمایه‌گذاران با خرید سهام در کارگزاری‌ها کاملا یکسان است و تفاوت چندانی ندارد.

نکته جالب دیگری که باید بدانید این است که در معاملات OTC، حجم هنگفت و متنوعی از دارایی‌ها از ارزهای دیجیتال گرفته تا دیگر دارایی‌های مالی و غیرمالی برای خرید و فروش وجود دارند. البته، در این بازار،‌ میزان عرضه و تقاضا ارزش دارایی‌ها را تعیین می‌کند. همچنین، عرضه و تقاضا روی حجم، تعداد و نوع زمان‌بندی سفارشات نیز  تاثیر می‌گذارد.

انواع اوراق بهادار موجود در بازار OTC

سهام: سهامی که از طریق بازار خارج از بورس یا OTC معامله می‌شوند، اغلب متعلق به شرکت‌های کوچکی هستند که حداقل حجم معاملاتی آنان در هر ماه کمتر از ۲۵۰۰۰۰ سهم است و به همین دلیل امکان عرضه در بورس نیویورک یا نزدک را ندارند.

اوراق قرضه: این نوع از اوراق قرضه در بورس رسمی معامله نمی‌شوند، بلکه بانک‌ها آن‌ها را از طریق شبکه‌های کارگزار یا بروکر به بازار عرضه می‌کنند و به همین دلیل اوراق بهادار OTC محسوب می‌شوند.

اوراق مشتقه: این  دسته از دارایی‌ها جزو قراردادهای خصوصی هستند که توسط یک کارگزار تنظیم می‌شوند و می‌توانند مواردی همچون معاملات آتی، قراردادهای آتی یا سایر قراردادهایی باشند که ارزش آنها بر اساس ارزش یک دارایی پایه، مانند سهام تعیین می‌شود. به طور کلی، مشتقات موجود در بازار OTC، دارایی‌هایی هستند که در بازار OTC معامله می‌شود. مشتقات اوراق بهادار مالی هستند که ارزش آن‌ها توسط یک دارایی اساسی، مانند یک سهام یا یک کالا تعیین می‌شود. مالک این مشتقات مالی در حقیقت مالک دارایی پایه نیستند، در اوراق مشتقه مانند قراردادهای آتی کالا، امکان تحویل دارایی فیزیکی پس از انقضای قرارداد مشتقه وجود دارد.

ستاپ معاملاتی و کاربرد آن در بازارهای مالی

رسیدهای سپرده گذاری آمریکایی (ADR): گاهی اوقات به این دارایی‌ها که در بازار OTC معامله می‌شوند اصطلاحا ADS یا گواهی بانکی گفته می‌شود که تعداد مشخصی از سهام یک شرکت خارجی را در بر می‌گیرد.

ارزهای خارجی و ارزهای دیجیتال: این دو نمونه دیگری هستند که در بازار OTC مورد معامله قرار می‌گیرند.  

تفاوت بازار OTC و کارگزاری‌های سهام

همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های بازار OTC با کارگزاری‌های سهام این است که معاملات در بازار خارج از بورس به صورت غیر متمرکز انجام می‌شود.  تفاوت بعدی مربوط به حجم اطلاعاتی است که این دو بازار در اختیار کاربر قرار می‌دهند. معمولا وقتی که سهام یک شرکت در یک کارگزاری رسمی لیست می‌شود، این امکان برای همه سرمایه‌گذاران فراهم می‌شود که به اطلاعات زیادی مانند نظر تحلیل‌گران، اخبار مربوط به شرکت و اطلاعات مربوط به  نحوه معاملات آن دسترسی پیدا کنند.

این امکان در بازار OTC با محدودیت مواجه است که دلیل آن را می‌توان شفافیت کمتر و قانون‌گذاری ضعیف‌تر این بازار عنوان کرد. موضوعی که ریسک فعالیت در بازار OTC را نیز بیشتر می‌کند.  

مزایا و معایب بازار OTC چیست؟

با اینکه طیف وسیعی از اوراق قرضه، ADRها و مشتقات در بازار OTC معامله می‌شوند، اما معامله‌گران در زمان سرمایه‌گذاری روی دارایی‌های این بازار، به نسبت بازار بورس و نزدک با ریسک بالاتری مواجه می‌شوند. حسابرسی امور مالی پلتفرم‌های فهرست شده با یکدیگر متفاوت است و کسب اطلاعات دقیق و شفاف درباره وضعیت مالی شرکت‌ها ممکن است کار دشواری باشد.

مشاهده قیمت لحظه ای و خرید ترون در صرافی ارز دیجیتال

بازار خارج از بورس حجم معاملات بالایی ندارد و این یعنی ممکن است هنگام معامله سهام، خریدار آماده‌ای وجود نداشته‌باشد. همچنین، اسپرد بین قیمت پیشنهادی و قیمت فروش معمولا بزرگ‌تر از بورس است زیرا بر اساس داده‌های بازار، سهم‌های این بازار با نوسانات زیادی مواجه هستند. بازار OTC یک جایگزین برای شرکت‌های کوچک یا کسانی است که نمی‌خواهند یا نمی‌توانند در بورس‌های استاندارد فهرست شوند. ارائه فهرست در بورس استاندارد فرآیندی پرهزینه و زمان‌بر بوده و اغلب خارج از توانایی‌های مالی بسیاری از شرکت‌های کوچک است.

البته جدای از معایب، این بازار مزایای زیادی نیز برای کاربران دارد و همین مزایا باعث شده تا معامله‌گران به سمت استفاده از آن گرایش پیدا کنند. به عنوان مثال، بازار خارج از بورس امکان دسترسی به اوراق بهاداری مانند اوراق قرضه، ADR و اوراق مشتقه‌ای را فراهم می‌کند که شما در بازارهای سنتی استانداردی همچون بازار بورس امکان دسترسی به آنها را ندارید.

مقررات کمتری که بر این بازار اعمال شده، این امکان را فراهم کرده تا بسیاری از شرکت‌هایی که نمی‌توانند یا انتخاب کرده‌اند در بورس‌های دیگر فهرست نشوند، در بازار OTC اجازه فعالیت داشته‌باشند.

در بازار خارج از بورس، سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر از طریق معاملات سهام ارزان قیمت و رمزارزها می‌توانند بازده یا سود قابل توجهی کسب کنند.

البته، سهام موجود در بازار OTC به دلیل حجم کم نقدینگی، معاملاتی کمتری دارند که منجر به تاخیر در نهایی شدن معاملات و اسپردهای گسترده خرید و فروش می‌شود.

همچنین، همین مقررات کمتر باعث می‌شود که اطلاعات کمتری درباره فعالیت شرکت‌ها در دسترس عموم قرار بگیرد و به همین دلیل، احتمال ارائه اطلاعات قدیمی و تقلب نیز بیشتر می‌شود. در نهایت سهام موجود در بازار OTC به ویژه در زمان انتشار داده‌های بازار و اقتصاد مستعد نوسانات زیاد هستند.

آیا بازار خارج از بورس امن است؟

بازار OTC به دلیل الزامات گزارش‌دهی با سخت‌گیری کمتر و همچنین، شفافیت پایین‌تر، عموما بازاری پر ریسک در نظر گرفته می‌شود. بسیاری از دارایی‌هایی که در بازار خارج از بورس معامله می‌شوند، قیمت پایین‌تری دارند و ممکن است بسیار پرنوسان باشند. با وجودی که برخی از سهام‌ها در بازار OTC در نهایت در بورس‌های اصلی عرضه می‌گردند، سایر سهام‌های موجود در این بازار با شکست مواجه می‌شوند.

چگونه یک سرمایه‌گذار اوراق بهادار را در بازار OTC خریداری می‌کند؟

برای خرید اوراق بهادار در بازار OTC، سرمایه‌گذاران ابتدا اوراق بهادار یا سهام مورد نظر خود را برای خرید انتخاب و سپس میزان سرمایه‌گذاری را مشخص می کنند. OTCQX یکی از بازارهای سهام OTC است. اکثر کارگزارانی که اوراق بهادار بورسی را می‌فروشند، اوراق بهادار بازار خارج از بورس را به صورت الکترونیکی در بستر آنلاین می‌فروشند.

آموزش پرکاربردترین ابزارهای معاملاتی تریدینگ ویو در یک قاب

بازارهای فرابورس چگونه تنظیم و قانونگذاری می‌شوند؟

بازارهای OTC توسط نهادهای SEC و FINRA تنظیم می‌شوند. SEC چارچوب نظارتی فراگیر را تعیین می‌کند، در حالی که FINRA بر عملیات روزانه و انطباق کارگزار با فروشندگان شرکت‌کننده در بازارهای OTC نظارت می‌کند. مقررات SEC شامل الزامات افشا و سایر مقرراتی است که ناشران و کارگزاران باید از آنها پیروی کنند. قانون ۱۵c2-11 کمیسیون بورس و اوراق بهادار نقش مهمی در تنظیم بازارهای خارج از بورس ایفا می‌کند، زیرا از دلال‌ها می‌خواهد تا قبل از انتشار قیمت‌ها برای آن اوراق، بررسی لازم را در مورد ناشران اوراق بهادار انجام دهند. صادرکننده نیز می‌خواهد اطمینان حاصل کند که اطلاعات به‌روز و در دسترس عموم است و تمایل دارد مبنای معقولی برای این باور داشته باشد که اطلاعات دقیق و منابع قابل اعتماد هستند.

مشاهده قیمت لحظه ای و خرید بایننس کوین در صرافی ارز دیجیتال

مسئولیت های FINRA شامل نظارت بر فعالیت‌های تجاری، اجرای انطباق و رسیدگی به اختلافات است. معامله‌گران کارگزار باید قانون ۱۵c2-11 را هنگام شروع یا از سرگیری قیمت‌ها در اوراق بهادار فرابورس، که شامل ارسال فرم ۲۱۱ به FINRA برای اثبات انطباق است، رعایت کنند.

چگونه در بازارهای فرابورس معامله می کنید؟

اکثر کارگزاری‌ها به سرمایه‌گذاران خرد اجازه می‌دهند تا در بازارهای خارج از بورس معامله کنند، اگرچه ممکن است به دلیل ریسک معاملات این بازارها، الزامات برخی از بسترها نسبت به دیگری بیشتر باشند. کارگزاران تعاملی، TradeStation و Zacks Trade همگی نمونه‌هایی از کارگزارانی هستند که بازارهای OTC را ارائه می‌دهند.

کلام پایانی

بازار خارج از بورس (OTC) یک بازار غیرمتمرکز است که در آن سهام، اوراق قرضه، مشتقات، ارزها و غیره به طور مستقیم بین طرفین معامله می‌شود. با وجود اینکه بازار خارج از بورس چشم‌انداز گسترده‌ای را برای دسترسی به طیف وسیعی از اوراق بهادار در اختیار سرمایه‌گذاران قرار داده و از طرفی برای شرکت‌های کوچک‌تر نیز مسیر خوبی را به منظور افزایش سرمایه فراهم می‌کند، باز هم بسیاری از شرکت‌های مشهور از فعالیت در بازار OTC چشم پوشی کرده‌اند که این با خطراتی نیز همراه است. فقدان نظارت و شفافیت نظارتی بازار OTC، آن را بیشتر در معرض تقلب، دستکاری و سایر اقدامات غیراخلاقی قرار می‌دهد.

برای سرمایه‌گذارانی که اوراق بهادار OTC را معامله‌ می‌کنند، انجام بررسی دقیق، درک خطرات موجود و تصمیم‌گیری در مورد سرمایه‌گذاری با توجه به اهداف سرمایه‌گذاری و تحمل ریسک بسیار مهم است. در این راستا همواره از تجربیات و  راهنمایی یک متخصص مالی واجد شرایط نیز حتما کمک بگیرید تا بتوانید از پیچیدگی‌های این بازارها با موفقیت عبور کنید.

سوالات متداول