معاملات OTC چیست؟ روش معاملاتی نهنگهای بازار ارز دیجیتال

در بازار ارزهای دیجیتال، روشهای مختلفی برای انجام معاملات وجود دارد؛ از تریدهای لحظهای در صرافیهای متمرکز گرفته تا قراردادهای آتی و معاملات همتابههمتا. اما یکی از روشهای خاص که بیشتر توسط نهادهای سرمایهگذاری بزرگ و نهنگهای بازار مورد استفاده قرار میگیرد، معاملات OTC است. این معاملات اغلب پشت درهای بسته و خارج از دید عموم انجام میشوند و برخلاف تصور، بخش مهمی از حجم روزانه مبادلات رمزارزها را شامل میشوند.
اما OTC چیست؟ چرا سرمایهگذاران بزرگ از آن استفاده میکنند و چه مزایا یا خطراتی دارد؟ در این مقاله بهصورت مفصل به همه این پرسشها پاسخ میدهیم.
فایل صوتی مقاله را از اینجا گوش کنید:
معاملات OTC چیست؟
OTC یا Over The Counter به معنی «خارج از صرافی» است. در معاملات OTC، خرید و فروش رمزارزها در بستر صرافیهای عمومی و با دفتر سفارشات معمولی انجام نمیشود، بلکه از طریق یک واسطه، کارگزار یا پلتفرم تخصصی بین دو طرف بهصورت مستقیم و خصوصی صورت میگیرد.
برای درک بهتر این مفهوم به این مثال توجه کنید. تصور کنید که میخواهید ۱۰۰۰ بیتکوین را یکجا بفروشید. اگر این کار را در یک صرافی معمولی انجام دهید، این حجم زیاد سفارش میتواند باعث افت قیمت بیتکوین در آن صرافی شود. اما اگر این معامله را در بستر OTC انجام دهید، با یک خریدار خاص به توافق میرسید و در پشت پرده، بدون اینکه بر بازار عمومی تأثیر بگذارید، معامله را انجام میدهید.
در معاملات OTC:
- دفتر سفارشات عمومی وجود ندارد.
- حجم معاملات معمولاً بالا است.
- هویت خریدار و فروشنده برای عموم مشخص نیست.
- قیمتها از طریق مذاکره و توافق تعیین میشود.
روش کار معاملات OTC چگونه است؟

معاملات OTC برخلاف معاملات در صرافیهای معمولی، ساختار متفاوتی دارند. این معاملات معمولاً از طریق میزهای معاملاتی تخصصی یا کارگزاران OTC انجام میشوند که نقش واسطه را ایفا میکنند و ضمن حفظ امنیت و شفافیت، فرآیند را برای طرفین سادهتر میسازند.
مراحل انجام یک معامله OTC به طور معمول به صورت زیر است:
۱- درخواست معامله: معاملهگر (خریدار یا فروشنده) تقاضای خود را برای خرید یا فروش مقدار معینی از یک رمزارز ثبت میکند. این درخواست معمولاً شامل نوع ارز، مقدار و قیمت مورد انتظار است.
۲- احراز هویت و بررسی طرفین: پلتفرم OTC یا کارگزار، فرآیند KYC (شناخت مشتری) را برای تأیید هویت انجام میدهد. این مرحله برای جلوگیری از پولشویی و کلاهبرداری ضروری است.
۳- توافق قیمت و شرایط: دو طرف از طریق مذاکره یا با واسطهگری کارگزار بر سر قیمت و شرایط معامله (مانند روش پرداخت، زمان تسویه و کارمزدها) به توافق میرسند.
۴- انجام تسویه: پس از توافق، انتقال رمزارز و وجه مورد نظر بین طرفین انجام میشود. این فرآیند ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت یا حتی روز طول بکشد.
توجه: بسیاری از OTC Deskها از کیف پولهای امن و قراردادهای چندامضایی (Multisig) برای امنیت تراکنشها استفاده میکنند.
مزایا و معایب معاملات OTC

معاملات OTC ویژگیهایی دارند که برای برخی کاربران مزیت محسوب میشوند و برای برخی دیگر، ریسکهایی را به همراه دارند. در ادامه با مهمترین این مزایا و معایب بیشتر آشنا میشویم.
مزایا معاملات OTC
یکی از مهمترین مزایای معاملات OTC، جلوگیری از ایجاد نوسان در بازار است. وقتی مقدار زیادی از یک رمزارز بهصورت ناگهانی در یک صرافی فروخته شود، ممکن است قیمت آن رمزارز بهطرز قابل توجهی کاهش پیدا کند. با استفاده از OTC، معاملهگران میتوانند معاملات بزرگ را بدون اثرگذاری بر قیمت بازار انجام دهند.
مزایای دیگر عبارتند از:
- حفظ حریم خصوصی: جزئیات معامله در بازار عمومی ثبت نمیشود، بنابراین افراد یا شرکتها میتوانند بدون افشای هویت، داراییهای خود را جابجا کنند.
- انعطافپذیری در مذاکره: برخلاف صرافیها که قیمتها توسط عرضه و تقاضا در لحظه تعیین میشوند، در OTC میتوان درباره قیمت، زمان، روش پرداخت و سایر شرایط مذاکره کرد.
دسترسی به نقدینگی بالا: OTC Deskها معمولاً با شبکهای از خریداران و فروشندگان بزرگ در ارتباط هستند و میتوانند نقدینگی لازم را سریع فراهم کنند.
معایب معاملات OTC
با تمام مزایایی که دارند، معاملات OTC بدون ریسک نیستند. اولین و شاید مهمترین چالش، نبود شفافیت در قیمتگذاری است. چون دفتر سفارشات وجود ندارد، نمیتوانید مطمئن باشید که قیمت پیشنهادی واقعاً منصفانه است یا نه.
از دیگر معایب معاملات OTC عبارتند از:
- ریسک اعتماد به طرف مقابل: در صورت نبود پلتفرم معتبر، ممکن است معامله با فردی کلاهبردار انجام شود.
- عدم نظارت عمومی: چون معاملات خارج از بازار عمومی هستند، کمتر تحت نظارت نهادهای رگولاتور قرار میگیرند.
- تأخیر در تسویه: برخلاف صرافیهای آنلاین که معاملات در لحظه انجام میشوند، تسویه در OTC ممکن است زمانبر باشد.
بهترین صرافیهای OTC کریپتو

با توجه به رشد بازار ارزهای دیجیتال، پلتفرمهای معتبر زیادی در زمینه معاملات OTC فعالیت میکنند. انتخاب یک OTC Desk مناسب میتواند به کاهش ریسکها و افزایش شفافیت کمک کند. در ادامه برخی از مشهورترین و مهمترین صرافیهای OTC کریپتو را معرفی کردیم:
Binance OTC Desk
بایننس (Binance)، به عنوان بزرگترین صرافی ارز دیجیتال جهان، میز OTC بسیار قوی دارد که مخصوص کاربران با حجم معاملات بالا طراحی شده. این سرویس از اکثر رمزارزهای اصلی پشتیبانی میکند و برای معاملات بالای ۱۰ هزار دلار فعال است.
Coinbase Prime
صرافی کوینبیس (Coinbase) که یکی از پلتفرمهای شناخته شده در بین فعالان ارزهای دیجیتال است نیز با سرویس اختصاصی Prime خود، خدمات OTC را برای شرکتها، صندوقهای سرمایهگذاری و تریدرهای نهادی ارائه میدهد. کراکن محیطی امن، قانونی و تحت نظارت ایالات متحده برای معاملات بزرگ فراهم کرده است.
Kraken OTC
کراکن (Kraken) یکی از صرافیهایی است که سابقه زیادی در زمینه رمزارزها دارد. سرویس OTC این صرافی برای تریدرهایی طراحی شده که میخواهند سفارشهای بزرگ را خارج از بازار باز انجام دهند، بدون اینکه باعث تغییر ناگهانی قیمت شوند.
Genesis Trading
جنسیس تریدینگ (Genesis Trading) یکی از قدیمیترین و معتبرترین شرکتهای OTC در بازار جهانی است. Genesis با سازمانهای مالی بزرگ همکاری میکند و دسترسی به نقدینگی بالا و خدمات مشاوره مالی را فراهم میسازد.
Cumberland
این صرافی زیرمجموعه شرکت DRW، یکی از بازارسازهای بزرگ حوزه مالی است که در حوزه معاملات OTC رمزارز فعالیت میکند و در سطح جهانی شناخته شده است.
نکته: در همه این پلتفرمها، انجام احراز هویت کامل (KYC و AML) الزامی است و معمولاً حجم معاملات باید بیش از ۲۵۰۰۰ دلار باشد.
چرا معاملات OTC انتخاب نهنگهاست؟
معاملات OTC یکی از اجزای مهم و نسبتاً پنهان بازار ارزهای دیجیتال است. این روش معاملاتی که عمدتاً برای معاملات با حجم بالا استفاده میشود، به سرمایهگذاران اجازه میدهد داراییهای خود را با حریم خصوصی بیشتر، بدون ایجاد نوسان در بازار و با شرایط دلخواه جابهجا کنند.
با این حال، استفاده از OTC نیازمند دقت بالاست. شناخت کارگزار یا پلتفرم واسطه، آشنایی با فرآیندهای قانونی و داشتن اطلاعات دقیق از قیمت بازار از عوامل مهم در موفقیت این نوع معامله بهشمار میروند.
اگر در حال مدیریت سرمایه بالا هستید یا در قالب شرکت یا مؤسسه میخواهید وارد دنیای رمزارزها شوید، معاملات OTC میتواند ابزاری امن و مؤثر برای شما باشد. البته به شرطی که با آگاهی کامل و استفاده از پلتفرمهای معتبر این مسیر را طی کنید.
سوالات متداول درباره معاملات OTC
- آیا معاملات OTC برای افراد عادی هم امکانپذیر است؟
بله، اما بیشتر پلتفرمهای OTC حداقل میزان معاملهای دارند که معمولاً از چند هزار دلار شروع میشود. بنابراین برای مبالغ کم مناسب نیست.
- آیا استفاده از معاملات OTC قانونی است؟
در اغلب کشورها، بله. ولی تنها در صورتی که همراه با احراز هویت کامل و رعایت قوانین ضد پولشویی (AML) باشد.
- تفاوت اصلی بین معاملات OTC و معاملات معمولی در صرافی چیست؟
در معاملات OTC، خرید و فروش بین دو طرف خاص انجام میشود و به صورت مستقیم یا با واسطه پلتفرم انجام میگیرد؛ در حالی که در صرافی، شما وارد بازار عمومی میشوید و با سایر کاربران معامله میکنید.
- آیا معاملات OTC امن هستند؟
در صورت استفاده از پلتفرمهای معتبر با سابقه، بله. اما در معاملات مستقیم بدون واسطه، احتمال کلاهبرداری یا عدم اجرای تعهدات وجود دارد.