معرفی ۱۲ الگوی کندلی پرکاربرد برای ترید حرفهای

تصور کنید میتوانید تنها با نگاه کردن به شکل چند کندل روی نمودار، آینده یک روند را پیشبینی کنید. این همان قدرت الگوهای کندلی است؛ زبانی تصویری که احساسات پنهان بازار را به سادهترین شکل بیان میکند. از قرن هجدهم در ژاپن تا امروز، معاملهگران حرفهای با استفاده از الگوهای کندل استیک توانستهاند ترس، طمع و تردید بازار را در قالب بدنهها و سایهها رمزگشایی کنند. اگر شما هم میخواهید یک گام جلوتر از دیگران باشید، دانستن این زبان ضروری است. در این مطلب، با معرفی ۱۲ الگوی کندلی پرکاربرد، یک دفترچه الگوهای کندلی کامل در اختیار خواهید داشت؛ ابزاری که میتواند مسیر شما را از یک تریدر مبتدی به معاملهگری حرفهای تغییر دهد. با ما همراه باشید.
کندل چیست؟
کندل استیک یک نمایشگر تصویری است که تغییرات قیمت در یک بازه زمانی مشخص (دقیقه، ساعت، روز و غیره) را نشان میدهد و یکی از پرکاربردترین ابزارهای تحلیل تکنیکال محسوب میشود. هر کندل چهار قیمت اصلی شامل باز شدن، بیشترین، کمترین و بسته شدن (OHLC) را در یک شکل واحد نشان میدهد. این ویژگی باعث خواهد شد روندها و احساسات بازار بسیار سادهتر از نمودارهای خطی قابل شناسایی باشند. ریشه این روش به بازارهای برنج ژاپن در قرن هجدهم بازمیگردد و اغلب به معاملهگر معروف مونهیسا هوما (Munehisa Homma) نسبت داده میشود. امروزه نیز معاملهگران با همان ایده اصلی از کندلها استفاده میکنند.
ساختار کندل استیک: بدنه و سایهها

بدنه مستطیلی کندل، محدوده قیمت باز تا بسته شدن را نمایش میدهد. بدنه بلند نشاندهنده فشار خرید یا فروش قوی است، در حالیکه بدنه کوتاه معمولا نشانه تردید و عدم تصمیمگیری در بازار است. خطوطی که بالای بدنه و پایین آن قرار دارند، به نام سایهها (Wick) شناخته میشوند و بالاترین و پایینترین قیمت در آن بازه زمانی را مشخص میکنند.
اگر قیمت بسته شدن بالاتر از قیمت باز شدن باشد، کندل معمولا صعودی (معمولا سبز یا سفید) نمایش داده میشود و در صورت پایینتر بودن، کندل نزولی (معمولا قرمز یا مشکی) خواهد بود. تحلیل همزمان بدنه و سایهها میتواند به سرعت نشان دهد چه گروهی کنترل بازار را در آن دوره در دست داشتهاست.
اهمیت کندلها برای تریدرها: الگوها و روانشناسی بازار
کندل استیکها بازتابی از رفتار تریدرها هستند به همین دلیل میتوان به قدرتمند بودن آنها تکیه کرد. برخی از شکلهای تککندلی مانند دوجی (Doji) که قیمت باز و بسته شدن تقریبا برابر است، نشاندهنده تردید و بیتصمیمی در بازار هستند. در مقابل، شکلهای چندکندلی مانند همر (Hammer) و ستاره صبحگاهی/شبانه (Morning/Evening Star) میتوانند نشانه تغییر جهت یا ادامه روند باشند. به همین دلیل، یادگیری این الگوها اهمیت زیادی دارد؛ زیرا اعداد خام را به تصاویری قابل خواندن درباره ترس، طمع و خستگی در بازار تبدیل میکنند.

نحوه استفاده درست از کندل استیکها و اجتناب از اشتباهات
کندلها زمانی بیشترین کارایی را دارند که با اجزای دیگر از جمله خطوط روند، سطوح حمایت و مقاومت، حجم معاملات و اندیکاتورهایی مانند اندیکاتور RSI و اندیکاتور MACD ترکیب شوند. صرفا تکیه بر الگوها ممکن است سیگنالهای نادرست ایجاد کند. بنابراین، همواره ورود به معامله باید با ابزارهای تکمیلی و بررسی چند بازه زمانی تایید شود. خواندن کندلها آسان است اما برای تبدیل آن به یک مزیت مطمئن، نیاز به نظم، تمرین و تست استراتژی روی دادههای قبلی بازار (Backtesting) دارد.
انواع الگوهای کندلی
در این بخش، پرکاربردترین الگوهای تک و چندکندلی بررسی شده و کاربرد، زمان شکلگیری و اهمیت هر کدام توضیح داده میشود. این بخش میتواند به عنوان دفترچه الگوهای کندلی یا حتی کتاب الگوهای کندلی برای معاملهگران مبتدی و حرفهای استفاده شود.
۱.کندل های برگشتی (Reversal Candlesticks)
این الگوها نشان میدهند روند فعلی ممکن است تغییر جهت دهد. الگوی انگالفینگ یا پوشا صعودی (Bullish Engulfing) زمانی شکل میگیرد که یک کندل کوچک نزولی، توسط یک کندل بزرگ صعودی کاملا پوشانده شود و معمولا آغاز روند صعودی را نشان میدهد. برعکس، الگوی پوشا نزولی (Bearish Engulfing) در انتهای روند صعودی ظاهر میشود و نشاندهنده احتمال تغییر روند به نزولی است.
- زمان شکلگیری: معمولا در پایان روندهای طولانی دیده میشوند؛ پوشا صعودی در روند نزولی و پوشا نزولی در روند صعودی.
- اهمیت: این الگوها تغییر ناگهانی احساسات معاملهگران را نشان میدهند؛ جایی که خریداران بر فروشندگان غلبه میکنند یا بالعکس. تایید با حجم معاملات و کندلهای بعدی، اعتبار سیگنال را افزایش میدهد.
۲.کندل های ادامه دهنده (Continuation Candlesticks)
مواردی که در ادامه بررسی میکنیم، نمونههایی از کندل های ادامه دهنده هستند:
کندل مارابوزو (Marubozu)
کندلی بدون سایه یا با سایههای بسیار کوچک؛ اگر صعودی باشد، نشاندهنده قدرت خرید است و اگر نزولی باشد، قدرت فروش را نشان میدهد. در ادامه این موارد را دقیقتر بررسی میکنیم.
زمان: در بازارهای رونددار مشاهده میشود و روند موجود را تقویت میکند.
کندل پینبار (Pin Bar)
کندلی با بدنه کوچک و سایه بلند که نشاندهنده رد سطح قیمت است. اگر شدو یا سایه پایین بدنه کندل باشد سیگنال صعودی و اگر بالای بنده کنل باشد سیگنال نزولی برای ادامه روند میدهد.
زمان: معمولا در اصلاحات یا بازگشتها ظاهر میشود و ادامه روند را نشان میدهد.
۳.الگوی سر و شانه (Head and Shoulders)

این الگوی بازگشتی شامل سه قله است؛ قله میانی بلندتر (سر) و دو قله کناری کوتاهتر (شانهها). شکست خط گردن، بازگشت روند را تایید میکند.
- زمان: معمولا در پایان روند صعودی مشاهده میشود.
- اهمیت: یکی از قویترین شاخصهای بازگشت روند است و در تحلیل تکنیکال کاربرد فراوان دارد.
۴.الگوی سقف دوقلو (Double Top)

دو قله در سطوح مشابه که توسط یک دره از هم جدا شدهاند. شکست زیر دره، بازگشت نزولی را تایید میکند.
- زمان: پس از حرکتهای طولانی صعودی رخ میدهد.
- اهمیت: نشانهای قوی از کاهش شتاب و تغییر احساسات به سمت نزولی است.
۵.الگوی مثلث متقارن (Symmetrical Triangle)

خطوط روند همگرا؛ سقفهای پایینتر و کفهای بالاتر. یک الگوی ادامه روند محسوب میشود و جهت شکست، روند آینده را مشخص میکند.
- زمان: در دورههای تردید و تثبیت بازار دیده میشود.
- اهمیت: تریدرها میتوانند جهت حرکت آینده را پیشبینی کنند، بهویژه اگر حجم معاملات جهت شکست را تایید نماید.
۶.الگوی کف و سقف سه قلو (Triple Top & Bottom)

کف سه قلو (Triple Bottom):
سه کف در سطوح مشابه و شکست بالای مقاومت به معنای بازگشت صعودی است.
سقف سه قلو (Triple Top):
سه سقف در سطوح مشابه و شکست زیر حمایت به معنای بازگشت نزولی است.
- زمان: در پایان روندها دیده میشوند.
- اهمیت: به دلیل تست مکرر سطوح حمایت و مقاومت، نسبت به الگوهای دو کندلی، سیگنال بازگشتی قویتری ارائه میکنند.
۷.الگوی کندل چکش (Hammer)

کندلی با سایه پایینی بلند و بدنه کوچک در بالا؛ نشان میدهد فروشندگان قیمت را پایین بردهاند اما خریداران کنترل را بازپس گرفتهاند.
- زمان: در کف روند نزولی.
- اهمیت: نشانه بازگشت صعودی احتمالی؛ مطالعات موفقیت حدود ۶۲ درصدی این کندل را نشان دادهاند.
۸.کندل دوجی (Doji)

در الگو کندل دوجی قیمت باز و بسته تقریبا برابر است و بدنه به شکل صلیب یا علامت مثبت دیده میشود که نشاندهنده تردید بین خریداران و فروشندگان بهحساب میآید و انواع مختلفی دارد.
- زمان: در سقفها، کفها یا اصلاحات روند دیده میشود.
- اهمیت: بازار دچار عدم اطمینان است؛ احتمال بازگشت بیشتر میشود اگر با RSI یا MACD تایید شود.
۹.کندل پین بار (Pin Bar Candlestick)

کندل پین بار یکی از محبوبترین الگوهای پرایس اکشن است که بدنهای کوچک و سایهای بسیار بلند دارد. این سایه معمولا چند برابر اندازه بدنه است و نشان میدهد که قیمت به یک سطح واکنش شدیدی داشته است. اگر سایه در پایین کندل باشد، نشانه برگشت صعودی است (Bullish Pin Bar) و اگر سایه در بالا قرار گیرد، اغلب علامت برگشت نزولی (Bearish Pin Bar) محسوب میشود.
- زمان: این الگو معمولا در سطوح حمایتی و مقاومتی مهم دیده میشود یا زمانی که بازار تلاش میکند قیمت را به جهتی خاص هدایت کند اما ناکام میماند.
- اهمیت: پین بار نشاندهنده رد شدن قیمت از یک سطح کلیدی است و به تریدرها هشدار میدهد که احتمالا تغییر روند یا ادامه حرکت اصلی در راه است. بسیاری از تریدرها از آن همراه با ابزارهایی مثل خطوط روند، فیبوناچی یا اندیکاتورها استفاده میکنند تا سیگنال مطمئنتری دریافت نمایند.
۱۰.کندل مارابوزو (Marubozu Candlestick)

کندل مارابوزو (Marubozu) یک کندل قدرتمند است که بدون سایه یا با سایهای بسیار کوچک تشکیل میشود. در نوع صعودی (Bullish Marubozu)، کندل از پایینترین قیمت باز و در بالاترین قیمت بسته میشود؛ در نوع نزولی (Bearish Marubozu) برعکس، از بالاترین سطح باز و در پایینترین سطح بسته خواهد شد.
- زمان: اغلب در زمانهایی دیده میشود که بازار بهشدت در اختیار خریداران یا فروشندگان است. این کندل معمولا در شروع یا ادامه یک روند قوی شکل میگیرد.
- اهمیت: مارابوزو نشاندهنده قدرت مطلق یک سمت بازار است و معمولا ادامهدار بودن روند را نوید میدهد. بسیاری از تریدرها از آن بهعنوان سیگنال ورود یا خروج سریع استفاده میکنند.
۱۱.الگوی کندل اینگالف (Engulfing Candlestick Pattern)

الگوی اینگالف یا پوشای صعودی/نزولی یکی از الگوهای بازگشتی بسیار شناختهشده است. در این الگو، یک کندل بزرگ بدنه کندل قبلی را کاملا در بر میگیرد.
اینگالف صعودی (Bullish Engulfing): کندل سبز یا صعودی، کندل قرمز قبلی را میپوشاند و احتمال شروع روند صعودی را نشان میدهد.
اینگالف نزولی (Bearish Engulfing): کندل نزولی، کندل صعودی قبل را میپوشاند و نشانهای از بازگشت به روند نزولی است.
- زمان: اینگالف معمولا در انتهای روندها یا پس از یک حرکت قوی شکل میگیرد و نشاندهنده تغییر در قدرت خریداران و فروشندگان است.
- اهمیت: این الگو یکی از قابلاعتمادترین سیگنالهای بازگشتی است و اغلب در کنار حجم معاملات بالا قدرت بیشتری دارد. بسیاری از تحلیلگران آن را نقطه مناسبی برای ورود یا خروج از بازار در نظر میگیرند.
۱۲.الگوی کندل استیک مرد به دار آویخته (Hanging Man)
کندل بازگشتی نزولی است که بدنه کوچک در بالا و سایه بلند پایین دارد. در روند صعودی ظاهر شده و هشدار کاهش کنترل خریداران را میدهد.
- زمان: در انتهای حرکتهای صعودی.
- اهمیت: هشدار ضعف روند صعودی؛ تایید با کندلهای بعدی قدرت سیگنال را افزایش میدهد.
الگو / نام | نوع (بازگشتی/ادامهدهنده) | ظاهر کلی | زمان وقوع | کاربرد اصلی | مزایا | معایب |
کندل پین بار (Pin Bar) | بازگشتی / ادامهدهنده | بدنه کوچک + سایه بلند | در سطوح کلیدی حمایت/مقاومت | سیگنال رد قیمت و برگشت احتمالی | ساده و سریع برای شناسایی | نیاز به تایید با ابزار دیگر دارد |
کندل مارابوزو (Marubozu) | ادامهدهنده | بدنه بلند بدون سایه | در روندهای قوی | نشاندهنده قدرت مطلق خریداران/فروشندگان | قدرت بالای سیگنال، وضوح زیاد | در بازارهای رنج سیگنال اشتباه میدهد |
الگوی اینگالف (Engulfing) | بازگشتی | کندل بزرگ بدنه قبلی را میپوشاند | پایان روندها یا حرکت شدید | سیگنال قوی برگشت | قابل اعتماد و پرکاربرد | نیاز به حجم بالا برای تایید |
کندل دوجی (Doji) | بازگشتی / بیتصمیمی | بدنه بسیار کوچک شبیه + | هر جایی از روند | نشاندهنده تردید بازار | هشدار تغییر روند | بهتنهایی سیگنال قطعی نیست |
کندل چکش (Hammer) | بازگشتی صعودی | بدنه کوچک + سایه پایینی بلند | انتهای روند نزولی | نشانه برگشت صعودی | درصد موفقیت بالا در کفها | نیاز به کندل تاییدی بعدی |
کندل مرد به دار آویخته (Hanging Man) | بازگشتی نزولی | مشابه چکش ولی در سقف | پایان روند صعودی | هشدار برگشت نزولی | ساده برای شناسایی | گاهی سیگنال کاذب |
الگوی سر و شانه (Head & Shoulders) | بازگشتی نزولی | سه سقف (وسط بلندتر) + خط گردن | در سقف روندها | پیشبینی ریزش قیمت | معتبر و شناختهشده | تایید شکست خط گردن ضروری |
الگوی سقف دوقلو (Double Top) | بازگشتی نزولی | دو سقف همسطح + خط گردن | انتهای روند صعودی | هشدار برگشت به نزول | پرکاربرد در بورس و فارکس | احتمال شکست ناکام وجود دارد |
الگوی کف دوقلو (Double Bottom) | بازگشتی صعودی | دو کف همسطح + خط گردن | پایان روند نزولی | نشانه آغاز رشد | ساده و محبوب | نیاز به تایید حجم معاملات |
الگوی کف و سقف سه قلو (Triple Top/Bottom) | بازگشتی | سه سقف یا سه کف همسطح | پایان روندها | تایید برگشت قویتر از سقف و کف دوقلو | اعتبار بیشتر | تشکیل آن زمانبر است |
مثلث متقارن (Symmetrical Triangle) | ادامهدهنده | همگرایی سقفها و کفها | در فاز تثبیت | پیشبینی شکست در یک جهت | کمک به شکار حرکت بزرگ | شکست میتواند فیک باشد |
الگوهای کندلی برای تریدرها
الگوهای کندلی تنها ابزار سادهای روی نمودار نیستند؛ بلکه زبان پنهان بازار و بازتاب مستقیم احساسات معاملهگران به شمار میآیند. هر کندل میتواند داستانی از ترس، طمع یا بیتصمیمی را روایت کند و زمانی که این کندلها در قالب الگوهای کندل استیک کنار هم قرار میگیرند، سیگنالهای ارزشمندی برای ورود یا خروج از معامله ایجاد میکنند. با یادگیری و تمرین مداوم این الگوها، شما میتوانید مانند یک تریدر حرفهای حرکتهای بعدی بازار را پیشبینی کنید. البته باید به یاد داشت که هیچ الگویی بهتنهایی کافی نیست و ترکیب آنها با ابزارهای دیگر تحلیل تکنیکال مانند خطوط روند، سطوح حمایت و مقاومت و اندیکاتورها، اعتبار تصمیمهای شما را چند برابر میکند. این مقاله در واقع نقش یک دفترچه الگوهای کندلی جامع را ایفا میکند و میتواند مرجع عملی شما در بازارهای مالی باشد. اگر هدف شما موفقیت پایدار در ترید است، کندلها بهترین نقطه شروع هستند.
سوالات متداول درباره الگوهای کندلی
- الگوهای کندلی چیست و چرا اهمیت دارند؟
الگوهای کندلی ترکیبی از چند کندل روی نمودار هستند که رفتار خریداران و فروشندگان را نشان میدهند. این الگوها به تریدر کمک میکنند نقاط احتمالی برگشت یا ادامه روند را شناسایی کند.
- آیا الگوهای کندل استیک به تنهایی قابل اعتماد هستند؟
خیر. هرچند الگوهای کندلی ابزار قدرتمندیاند، اما استفاده آنها بدون تایید با اندیکاتورها، حجم معاملات و خطوط روند میتواند منجر به سیگنالهای اشتباه شود.
- بهترین الگوهای کندلی برای شروع یادگیری کداماند؟
الگوهایی مثل دوجی، چکش، مارابوزو و اینگالف سادهتر هستند و اغلب در بازار تکرار میشوند. یادگیری این الگوها نقطه شروع مناسبی برای تریدرهای مبتدی است.
- دفترچه الگوهای کندلی چه کمکی به تریدرها میکند؟
داشتن یک دفترچه یا مرجع جامع از الگوهای کندلی باعث میشود تریدرها در معاملات واقعی سریعتر الگوها را شناسایی کرده و تصمیمات دقیقتری بگیرند.