پشتوانه بیت کوین چیست؟ ارزش بیت کوین از کجا تعیین می شود
شاید برای شما هم بهعنوان یک فعال در بازار ارزهای دیجیتال، این سوال پیش آمده باشد که پشتوانه بیت کوین چیست و بیت کوین ارزش خود را از کجا بهدست آورده است؟! در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس، بررسی میکنیم که پشتوانه بیت کوین چیست و چرا قیمت بیت کوین تا به امروز، دهها هزار دلار رشد داشته است.
پادکست پشتوانه بیت کوین
مشاهده نمودار لحظه ای قیمت و خرید تتر
پشتوانه بیت کوین چیست؟
بیت کوین برخلاف پولهای رایج، پشتوانه فیزیکی مانند طلا یا نقره ندارد. ارزش و پشتوانه آن از ترکیب فناوری، قوانین از پیشتعیینشده و اعتماد کاربران شکل میگیرد. در ادامه مهمترین عوامل پشتوانه بیت کوین را بررسی میکنیم.
بلاک چین؛ دفتر کل شفاف و قابل اعتماد
پشتوانه اصلی بیت کوین، بلاک چین آن است؛ یک دفتر کل عمومی که تمام تراکنشها را ثبت میکند. این اطلاعات برای همه قابل مشاهده است و امکان دستکاری در آن وجود ندارد. همین شفافیت و امنیت، اعتماد کاربران به شبکه بیت کوین را افزایش میدهد.
عرضه محدود؛ کمیابی شبیه به طلا
تعداد کل بیت کوینها فقط ۲۱ میلیون واحد است و هیچوقت بیشتر نمیشود. این محدودیت باعث شده بیت کوین مانند طلا کمیاب باشد و در برابر تورم مقاومتر عمل کند. بسیاری از افراد همین ویژگی را دلیل اصلی ارزشمندی بیت کوین میدانند.
مطالعه بیشتر: بیت کوین چیست؟ همه چیز درباره انقلاب مالی عصر دیجیتال
نبود پشتوانه فیزیکی؛ دیدگاههای موافق و مخالف
برخی معتقدند چون بیت کوین پشتوانه فیزیکی یا دولتی ندارد، ارزش ذاتی هم ندارد. حتی سرمایهگذارانی مانند وارن بافت این دیدگاه را مطرح کردهاند. در مقابل، طرفداران بیت کوین باور دارند که فناوری و اعتماد کاربران، خود نوعی پشتوانه محسوب میشود.
تفاوت بیت کوین با پولهای رایج (فیات)
پولهای سنتی توسط دولتها و بانکهای مرکزی صادر و پشتیبانی میشوند و در زندگی روزمره کاربرد گسترده دارند. اما بیت کوین یک ارز غیرمتمرکز است و هیچ نهاد خاصی آن را کنترل نمیکند. همین استقلال، آن را به گزینهای متفاوت برای ذخیره ارزش تبدیل کرده است.
ویژگیهای یک پول ارزشمند و جایگاه بیت کوین
یک پول معتبر باید کمیاب، قابل تقسیم، قابل انتقال، بادوام و امن باشد. بیت کوین بسیاری از این ویژگیها را دارد، اما هنوز استفاده روزمره از آن محدود است. در حال حاضر، ارزش بیت کوین بیشتر از عرضه محدود و افزایش تقاضا ناشی میشود.
شباهت بیت کوین به طلا؛ طلای دیجیتال
بیت کوین از نظر کمیابی و ذخیره ارزش، شباهت زیادی به طلا دارد. طلا در صنعت و سرمایهگذاری کاربرد دارد و بیت کوین در دنیای مالی دیجیتال. به همین دلیل، برخی از آن با عنوان «طلای دیجیتال» یاد میکنند.
تحلیل دادهها؛ راهی برای درک ارزش بیت کوین
کارشناسان برای بررسی ارزش واقعی بیت کوین، دادههای ثبتشده روی بلاک چین را تحلیل میکنند. تحلیل بیت کوین و داده ها نشان میدهند چه میزان تقاضا وجود دارد و شبکه تا چه حد فعال و امن است. چنین تحلیلهایی به درک بهتر پشتوانه و آینده بیت کوین کمک میکند.
مطالعه بیشتر: راهنمای کامل تاریخچه پول و سیر پیدایش آن
پول دیجیتال و ارتباط آن با ارزش بیت کوین
انقلابی که پول دیجیتال رقم زده، مفهوم ارزش را از وابستگی به ویژگیهای فیزیکی جدا کرده و آن را بیشتر به کاربرد، کارایی و تسهیل مبادلات گره زده است؛ موضوعی که میتواند مهمترین جنبه ارزش و پشتوانه بیتکوین را توضیح دهد.
نبود پشتوانه دولتی؛ چالش یا مزیت؟
پشتوانه بیتکوین نه یک دولت است و نه نظام بانکی سنتی. این دارایی در چارچوب سیستمهای متمرکز مالی گردش نمیکند و نهاد مرکزی مشخصی برای تعیین ارزش یا قیمت آن وجود ندارد. از آنجا که بیتکوین به دارایی فیزیکی متصل نیست، بسیاری به اشتباه تصور میکنند که چنین ویژگیهایی به معنای بیارزش بودن آن است.
امنیت شبکه و نقش تمرکززدایی
شبکه بیت کوین توسط مجموعهای غیرمتمرکز از کامپیوترها در سراسر جهان، که «نود» (Node) نام دارند، مدیریت میشود. این نودها از طریق الگوریتم اجماع (Consensus Algorithm) فعالیتهای خود را هماهنگ میکنند. در صورت بروز خطا در شبکه یا انجام یک تراکنش نادرست، هیچ دولت یا سیستم مالی متمرکزی برای جبران خسارت یا مداخله وجود ندارد و مسئولیت کامل بر عهده خود شبکه و کاربران است.
با این حال، بیتکوین برخی از ویژگیهای مهم پولهای فیات را نیز دارد؛ این رمزارز کمیاب، شفاف و غیرقابل جعل است. تنها راه ایجاد بیتکوین تقلبی، حملهای سایبری به نام «دوبار خرج کردن» یا دابل اسپندینگ (Double-Spending) است.
عرضه محدود بیت کوین چه ارتباطی با ارزش آن دارد؟
شاید با خود بگویید که ۲۱ میلیون واحد برای یک پول جهانی تعداد بسیار کمی است؛ اما باید بدانید که هر یک بیت کوین را میتوان به واحدهای کوچکتری تقسیم کرد و از این حیث، نسبت به ارزهای فیات عملکرد فوقالعاده بهتری دارد. یک واحد بیت کوین را میتوان تا ۸ رقم اعشار یا صدمیلیونم یک واحد تقسیم کرد که به هر یک از این بخشهای کوچک، ساتوشی (Satoshi) گفته میشود.
این در حالی است که پولهای فیات در بهترین حالت تا دو رقم اعشار برای امور روزمره، کوچک و قابل استفاده میشوند. بهعلاوه با گذر زمان و رشد قیمت بیت کوین، حتی افرادی که مقدار کمی بیت کوین دارند نیز، صاحب سرمایه شده و میتوانند از همان تعداد کم هم برای پرداختهای خود استفاده کنند. شبکه لایتنینگ بیت کوین (Bitcoin Lightning Network)، برای همین ریزپرداختها طراحی و اجرا شده تا پشتوانه بیت کوین را قویتر از همیشه کند.
سرمایه گذاری با پول کم در ارز دیجیتال
هزینه تولید بیت کوین و نظریههای پولی
یکی دیگر از موارد مهم در مبحث پشتوانه بیت کوین این است که بیت کوین بر اساس هزینه تولید هر واحد آن، دارای ارزش ذاتی (Intrinsic Value) است. استخراج بیت کوین به برق زیادی نیاز دارد و هزینه سنگینی را از این طریق برای دستگاههای ماینر شامل میشود.
بر اساس تئوریهای اقتصادی فعلی، در یک بازار رقابتی که تولیدکنندگان یک محصول مشترک را عرضه میکنند، قیمت فروش آن محصول عموماً نزدیک به هزینه تولید آن است. آمارها و گزارشات نیز نشان میدهند قیمت بیت کوین، پیرویکننده هزینه تولید آن است. هزینه تولید هر واحد بیت کوین به عواملی نظیر مصرف برق، سختی شبکه یا استخراج، پاداش بلوک و کارایی ماینرها بستگی دارد.
کارشناسان حوزه مالی و اقتصاد، سعی میکنند ارزش و پشتوانه بیت کوین را بر اساس معیارهای مرتبط با پول ارزیابی کنند. از این رو، فاکتورهایی نظیر عرضه بیت کوین، سرعت گردش آن در بازارها و ارزشآفرینی و تولید محصولات مختلف از طریق این رمزارز، مورد بررسی قرار میگیرند. راحتترین مسیر در تعیین ارزش بیت کوین بر اساس این رویکرد، بررسی ارزش فعلی ابزار تبادلات و معاملات و همچنین منابع ذخیره ارزش مشابه با بیت کوین بوده و سپس محاسبه نسبت قیمت بیت کوین در برابر آنها است.
چالشهای موجود در تعیین پشتوانه بیت کوین
یکی از مهمترین چالشها در تعیین پشتوانه بیتکوین، ارزیابی عملکرد آن بهعنوان یک ذخیره ارزش است. نقش بیتکوین در ذخیره ارزش، ارتباط مستقیمی با میزان موفقیت آن بهعنوان ابزاری برای انجام تبادلات دارد؛ به این معنا که اگر بیتکوین نتواند در مبادلات روزمره کارآمد باشد، نمیتواند گزینه قابل اعتمادی برای حفظ ارزش نیز محسوب شود. در طول تاریخچه بیتکوین، رفتارهای سرمایهگذاری مبتنی بر حدس و گمان (Speculative) همواره یکی از اصلیترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت آن بوده است.
نوسانات قیمتی و نگاه حبابی به بیتکوین
نوسانات شدید قیمتی و توجه گستردهای که بیتکوین در شبکههای اجتماعی به خود جلب کرده، باعث شده است که برخی آن را بهعنوان یک حباب قیمتی در نظر بگیرند. هرچند با افزایش پذیرش بیتکوین در نقاط مختلف جهان، این دیدگاه تا حدی کمرنگتر میشود، اما همچنان آینده آن با عدم قطعیت همراه است. از سوی دیگر، چالشهای مرتبط با نگهداری امن داراییهای دیجیتال و انجام معاملات در صرافیها، کاربرد عملی بیتکوین را نیز زیر سؤال برده است. بازار رمزارزها در سالهای اخیر شاهد حملات سایبری، کلاهبرداریها و سرقتهای گستردهای بوده که اعتماد بخشی از کاربران را کاهش داده است.
آشنایی با عوامل تاثیرگذار بر قیمت بیت کوین
عرضه و تقاضا؛ پایه اصلی قیمتگذاری
مانند هر دارایی یا کالای ارزشمند دیگر، قیمت بیتکوین نیز بر اساس سطح توافق فعالان بازار و قانون عرضه و تقاضا تعیین میشود. از آنجا که بیتکوین یک پول دیجیتال است و در بستر سیستمهای کامپیوتری مورد استفاده قرار میگیرد، درک مفاهیمی مانند پشتوانه، کمیابی و هزینه تولید آن برای برخی افراد دشوار است. همین موضوع باعث شده که گروهی ارزش ذاتی بیتکوین را نپذیرند و آن را دارایی بیارزش بدانند. در مقابل، افرادی که با فناوری بلاکچین و سازوکار بیتکوین آشنایی دارند، آن را بهعنوان یک دارایی ارزشمند و نوآورانه میبینند.
فاصله قیمت بازار با ارزش واقعی
همانطور که پیشتر اشاره شد، بیتکوین نوسانات قیمتی قابل توجهی را تجربه میکند و در برخی مقاطع، قیمت بازار آن ممکن است فاصله زیادی با ارزش واقعی یا ذاتیاش داشته باشد. با این حال، فشار فروش بیت کوین معمولا پس از مدتی کاهش مییابد و قیمت دوباره روند صعودی به خود میگیرد. به همین شکل، خرید هیجانی و بیش از اندازه نیز در نهایت با افت تقاضا و کاهش قیمت همراه میشود. به همین دلیل، نمیتوان در هر زمان با قطعیت گفت که قیمت فعلی بیتکوین منصفانه و دقیق است یا خیر.
مطالعه بیشتر: ساتوشی ناکاموتو، خالق بیتکوین کیست؟
بیت کوین پشتوانهای مبتنی بر اعتماد
در نهایت میتوان گفت که بیتکوین با وجود تفاوتهای منحصربهفرد خود، شباهتهایی نیز با ارزهای فیات دارد. بخش قابل توجهی از پشتوانه بیتکوین را اعتماد کاربران و سرمایهگذاران به این فناوری و شبکه آن تشکیل میدهد؛ اعتمادی که با افزایش آگاهی، پذیرش عمومی و توسعه زیرساختها میتواند تقویت شود.
پاسخ به سوالات مهم از مبحث پشتوانه بیت کوین
چرا ارز دیجیتال ارزش دارد؟
ارزهای دیجیتال بهعنوان یک فناوری نوظهور و موفق، ابزاری برای انجام معاملات و تبادلات و تحول در سیستمهای بانکداری و مالی سنتی، به داراییهای ارزشمندی تبدیل شدهاند.
ارزش بیت کوین به چیست؟
ارزش و پشتوانه بیت کوین را در ابتدا اطمینان فعالان حوزه ارزهای دیجیتال به آن تامین کرده و این اطمینان بهدلیل فناوری جدیدی است که بیت کوین به دنیا معرفی کرده است.
پشتوانه اتریوم چیست؟
اتریوم مشابه با بیت کوین یک ارز دیجیتال و فناوری پرچمدار محسوب میشود. تلاش این فناوری برای تبدیلشدن به یک سیستم پولی جهانی دوستدار محیط زیست به ارزش آن میافزاید.
ویژگی های بیت کوین چیست؟
برخی از ویژگی های بیت کوین عرضه محدود ۲۱ میلیون واحدی، تقسیمشدن به ۸ عدد اعشار، راحتی انتقال و ذخیره، غیرقابل از بینرفتن مانند یک دارایی فیزیکی و عدم جعل آن است.
