وایت پیپر سولانا؛ بلاکچینی با معماری جدید و کارایی بالا

یکی از اصول اولیه برای سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی به ویژه ارزهای دیجیتال، انجام تحقیق و بررسی‌های جامع و دقیق درباره جزئیات پروژه است. جزئیاتی شامل هدف از ایجاد پروژه، مزیت و قابلیت‌های کنونی آن، نقشه راه، توسعه دهندگان و مواردی از این دست.

در بازار کریپتو یکی از بهترین اسنادی که می‌تواند اطلاعات جامعی درباره پروژه به کاربر ارائه دهد، وایت پیپر است. معامله‌گران با مطالعه این سند به جزئیات مهم، کلیدی و مفیدی دست می‌یابند که می‌تواند به آنان برای تصمیم‌گیری درباره سرمایه‌گذاری کمک کند.

پادکست وایت پیپر سولانا

در این میان، یکی از پروژه‌های رمزارزی جذابی که سرمایه‌گذاران زیادی را به خود جذب کرده است، شبکه سولانا است. رمزارز بومی این شبکه در حال حاضر در جمع ۵ رمزارز برتر لیست کوین مارکت کپ قرار دارد که خود نشانگر محبوبیت بالای این شبکه و رمزارز SOL است. همین موضوع باعث می‌شود که مطالعه وایت پیپر این شبکه برای سرمایه‌گذاران به امری مهم و حیاتی تبدیل شود.

وایت پیپر سولانا سندی مهم  است که اصول، معماری و طراحی بلاک چین سولانا را به عنوان یک پلتفرم بلاک چین با کارایی متنوع و مقیاس‌پذیری بالا تشریح می‌کند. در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال او ام‌ پی فینکس به صورت کاملا جامع، به مفاهیم کلیدی و نوآوری‌های ارائه شده در وایت پیپر سولانا خواهیم پرداخت.

الگوریتم اجماع چیست؟ معرفی انواع الگوریتم اجماع در بلاک چین

توسعه‌دهندگان بلاکچین سولانا با استفاده از به‌روزترین فناوری‌های روز دنیا، تلاش کرده‌اند تا بستری جامع و کارآمد برای قراردادهای هوشمند ایجاد کنند. موفقیت آنان در دستیابی به این هدف نیز موجب شده تا سرمایه‌گذاران و معامله‌گران زیادی به خرید سولانا مشتاق شوند.   

با نگاهی به وایت‌ پیپر سولانا، مشاهده می‌کنید که در ابتدا مقدمه‌ای برای معرفی این بلاکچین ارائه و سپس درباره طراحی و معماری شبکه، الگوریتم اثبات تاریخ، مکانیسم‌های اجماع، تکنومیکس و … توضیحاتی شده است.

معرفی وایت پیپر سولانا

این وایت پیپر با پرداختن به محدودیت‌های پلتفرم‌های بلاک چینی موجود، مانند مقیاس‌پذیری و سرعت، که مانع پذیرش آن‌ها برای برنامه‌های کاربردی در دنیای واقعی می‌شود، آغاز می‌شود. سپس به این اشاره شده که هدف از ایجاد شبکه سولانا این است که با ارائه یک پلتفرم بلاکچین سریع و مقیاس‌پذیر بر این چالش‌ها غلبه کند.  

نکاتی درباره طراحی قوی شبکه سولانا

این سند در ادامه به معماری منحصر به فرد سولانا پرداخته‌است که نشان می‌دهد ساختار این شبکه به گونه‌ای طراحی شده تا بتواند همزمان با حفظ تمرکززدایی و امنیت، توان عملیاتی بالایی را در اختیار کاربران قرار دهد. در قسمت بعدی این وایت پیپر اجزای اصلی طراحی Solana را مشاهده می‌کنیم که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

الگوریتم گواه اثبات تاریخ (PoH)

یکی از اجزای مهم در طراحی شبکه سولانا، الگوریتم گواه اثبات تاریخ (PoH) است. این الگوریتم بر خلاف pow که از حل مسائل ریاضی استفاده می‌کرد، از تاریخ سیستمی برای ایجاد یک زنجیره بلاک استفاده می‌کند. به این ترتیب، برای ایجاد یک بلاک جدید، در گام نخست یک تاریخ جدید به عنوان نشانگر بلاک جدید ایجاد می شود. سولانا با استفاده از این روش، مصرف انرژی کمتر و سرعت بالاتری در ایجاد بلاک‌های جدید به ارمغان آورد. این الگوریتم برای تصادفی کردن تعیین ولیدیتورهایی که بلاک بعدی را تولید می‌کنند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از این قابلیت، ولیدیتورها درباره تولید بلاک در یک زمان تعیین شده به اجماع می‌رسند.

به عبارت دیگر، اثبات تاریخ یک مفهوم بدیع در طراحی سولانا است. این الگوریتم به عنوان یک منبع زمانی بدون نیاز به اعتماد به شخص یا نهاد (trustless) برای اعتبار سنجی‌ها عمل می‌کند. ابزاری که به ولیدیتورها اجازه می‌دهد تا بدون اینکه نیاز به ارتباط مکرر با یکدیگر داشته باشند، در مورد ترتیب تراکنش‌ها با هم توافق کنند. عملکرد الگوریتم PoH اینگونه است که تاریخچه رویدادها را در یک دفتر به ثبت می‌رساند. هر رویداد شامل یک اثبات رمزنگاری از زمان گذشته و رویداد قبلی است. این رویکرد نوآورانه زمان مورد نیاز برای اجماع را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

الگوریتم اجماع Tower BFT

یکی دیگر از قابلیت‌هایی که در شبکه سولانا به کار رفته، الگوریتم اجماع Tower BFT است. علاوه‌ بر الگوریتم گواه اثبات تاریخ، سولانا مکانیسم Tower را اجرا می‌کند. این الگوریتم مشابه تحمل خطای بیزانس عملی (PBFT) عمل می‌کند که به صورت تخصصی برای استفاده از ساعت هماهنگ طراحی شده‌است. اما یک تفاوت عمده میان این دو الگو وجود دارد. برخلاف PBFT، الگوریتم Tower BFT طبق اصل ناپایداری توسعه یافته و طبق آن، گره‌ها به‌صورت تصاعدی زمان وقفه خود را برای رسیدن به اجماع افزایش می‌دهند.

به عبارت دیگر، Tower BFT یک نسخه بهینه از الگوریتم‌های سنتی BFT است که نهایی شدن سریع تراکنش‌ها را تضمین می‌کند. این الگوریتم از PoH نیز برای توافق بر سر ترتیب تراکنش‌ها استفاده می‌کند و  به این ترتیب هم سرعت و هم امنیت انجام تراکنش را افزایش می‌دهد.

نکته مهم این است که چون دفتر کل یک منبع بدون نیاز به اعتماد برای زمان است، بنابراین، گره‌ها می‌توانند زمان وقفه سایر اعتبارسنج‌ها را در شبکه مشاهده و بررسی کنند. به این ترتیب، هر نود یا گره می‌تواند تعداد اعتباردهنده‌های حاضر، وضعیت آن‌ها و مدت وقفه زمانی که هر نود به آن متعهد شده‌است را محاسبه کند. این مکانیسم اجماع، امنیت و نهایی بودن تراکنش‌ها را تضمین کرده و در عین حال امکان تولید بلاک با سرعت بالا را نیز فراهم می‌کند.

سازماندهی شبکه سولانا با کلاستر

کلاستر مفهوم دیگری در شبکه سولانا است. این مفهوم نشان می‌دهد که سولانا شبکه خود را از طریق کلاسترهایی سازماندهی می‌کند. این کلاسترها یا خوشه‌ها، هر کدام  شامل گروهی از اعتبارسنج‌ها هستند. به عبارت دیگر، شبکه سولانا به خوشه‌هایی تقسیم می‌شود که در هر کدام آنها، گروهی از ولیدیتورها فعالیت می‌کنند. در هر کلاستر یا خوشه، اعتبارسنج‌ها می‌توانند تراکنش‌ها را به صورت موازی پردازش کنند و مقیاس‌پذیری پلتفرم را به طور قابل توجهی افزایش دهند. این کلاسترها از طریق مکانیسم تکثیر برای حفظ یک بلاک چین منسجم و یکپارچه به یکدیگر متصل می‌شوند. این ساختار سلسله مراتبی، با اجازه دادن به پردازش موازی تراکنش‌ها، مقیاس‌پذیری را تسهیل می‌کند.

الگوریتم اثبات سهام (PoS)

همچنین در سند وایت پیپر سولانا از الگوریتم اثبات سهام (PoS) به عنوان یکی دیگر از اجزای مهم شبکه یاد شده‌است. سولانا PoS را با PoH ترکیب می‌کند تا به اجماع برسد. ولیدیتورها، توکن‌های SOL را به عنوان وثیقه برای مشارکت در تولید بلاک و اعتبارسنجی تراکنش‌ها به اشتراک می‌گذارند.

در ادامه این سند، به تکنومیکس سولانا اشاره شده‌است. وایت پیپر سولانا، SOL را به عنوان ارز دیجیتال بومی شبکه سولانا معرفی می‌کند که برای سرمایه‌گذاری، کارمزد تراکنش‌ها و مشوق‌های امنیتی شبکه به کار گرفته می‌شود. اعتباردهنده‌ها توکن‌های SOL را به عنوان وثیقه در اختیار شبکه قرار می‌دهند که نشان‌دهنده تعهد آنها به امنیت شبکه است. علاوه بر این، توکن سولانا برای پرداخت هزینه‌های تراکنش یا اصطلاحا گس فی استفاده می‌شود. این موضوع مانع از وقوع کلاهبرداری و اسپم شبکه می‌شود.

تکنومیکس سولانا

وایت پیپر سولانا حالت تطبیقی شاردینگ (Sharding) را به عنوان مکانیزمی برای مقیاس‌بندی شبکه معرفی می‌کند. این مکانیزم شبکه را به قطعات کوچک‌تر و مستقلی به نام شارد تقسیم می‌کند که هر شارد مسئول پردازش زیر مجموعه‌ای از تراکنش‌های شبکه است. این قابلیت زمینه را برای پردازش همزمان چندین تراکنش و افزایش مقیاس‌پذیری شبکه فراهم می‌کند. شایان ذکر است که مکانیزم شاردینگ شبکه سولانا به صورت تطبیقی طراحی شده است، به این معنی که شبکه می‌تواند به صورت پویا و لحظه‌ای اندازه شاردها را طبق تقاضای موجود تنظیم کند.

شاردینگ چیست؟ راهنمای عملکرد شاردینگ در بلاک چین

مکانیزم Replicators در شبکه سولانا

همچنین، طبق آنچه در وایت پیپر سولانا نگاشته شده‌است، این شبکه از طریق مکانیزمی به نام شبکه Replicators در دسترس بودن داده‌ها را تضمین می‌کند. Replicators گره‌ها یا نودهای مسئول ذخیره و توزیع داده‌ها و تراکنش‌های تاریخی هستند. این مکانیزم تضمین می‌کند که داده‌های تاریخی به راحتی در دسترس همه شرکت‌کنندگان قرار دارد و به عبارتی یکپارچگی بلاک‌چین را نیز حفظ می‌کند.

افزون بر آن، توسعه دهندگان سولانا این شبکه را به گونه ای طراحی کرده‌اند تا بتواند با سایر بلاکچین ها و اکوسیستم‌ها نیز سازگار شود. به همین منظور در وایت پیپر سولانا از مفهوم Wormhole به عنوان پلی که سولانا را به بلاک چین های دیگر مانند اتریوم متصل می‌کند، یاد شده‌است. این قابلیت همکاری، به دارایی‎‌ها و داده‌ها اجازه می‌دهد تا به طور یکپارچه بین شبکه‌های مختلف بلاک چین جریان داشته باشند.

فرجام سخن

در نهایت باید گفت که سولانا یک بلاکچین متن‌باز است که به دلیل برخورداری از قابلیت پشتیبانی قراردادهای هوشمند، توکن‌های بی‌همتا (NFT) و شمار زیادی از برنامه‌های غیرمتمرکز به محبوبیت زیادی بین سرمایه‌گذاران دست یافته است. همچنین، کوین بومی شبکه سولانا که با عنوان SOL شناخته می‌شود، افزون بر نقش مبادلاتی، برای تامین امنیت شبکه از طریق استیکینگ یا سپرده‌گذاری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. طراحی منحصر به فرد این شبکه باعث شده تا بلاکچین سولانا قابلیت پردازش ۵۰ تا ۶۵ هزار تراکنش در ثانیه را داشته باشد. موضوعی که آن را به رقیبی جدی برای اتریوم تبدیل کرده‌است.

وایت پیپر سولانا چشم‌انداز جامعی را در زمینه این شبکه بلاک چین با کارایی بالا و مقیاس‌پذیر ارائه می‌دهد. مفاهیم نوآورانه‌ای مانند Proof of History، Tower BFT، شاردینگ و چگونگی عملکرد مکانیسم‌های مربوط به در دسترس بودن داده‌ها در این سند گنجانده شده است.

همانطور که می‌دانید، تمرکز سولانا بر سرعت، مقیاس‌پذیری و تمرکززدایی، آن را به یک پلتفرم محبوب با چشم‌اندازی روشن برای طیف گسترده‌ای از کاربردها، از امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) گرفته تا بازی و فراتر از آن، تبدیل می‌کند.

به طور کلی، وایت پیپر سولانا یک پلتفرم بلاک چین را ترسیم می‌کند که هدف آن برطرف ساختن محدودیت‌‌های شبکه‌های موجود است و یک مفهوم قوی برای توسعه نسل بعدی بلاکچین ارائه می‌دهد.