کلید خصوصی یا private key چیست؟
امنیت یکی از مهمترین موضوعاتی است که باید قبل از ورود به در دنیای ارزهای دیجیتال و شروع به سرمایهگذاری، اطلاعاتی کافی در خصوص آن کسب کنید. یادگیری موارد امنیتی در ارزهای دیجیتال سبب میشود تا بتوانید از داراییهای خود به امنترین حالت ممکن نگهداری کنید. در موضوع امنیت ارزهای دیجیتال، کلید خصوصی مانند شاهرگ اصلی عمل میکند. این کلید در اختیار هر شخصی باشد میتواند به داراییهای شما دسترسی داشته باشد؛ بنابراین حفاظت از آن بسیار مهم است. کلید خصوصی در دنیای واقعی در حکم رمز کارت بانکی است؛ همانطور که رمز کارت بانکی خود را در اختیار دیگران قرار نمیدهید، کلید خصوصی خود را نیز نباید به هر کسی بدهید. اگر میخواهید بدانید کلید خصوصی چیست و اطلاعات بیشتری در این باره کسب کنید، با ما در ompfinex همراه باشید.
کلید خصوصی چیست؟
کلید خصوصی یکی از اصطلاحات ارز دیجیتال و درواقع یک رشته بسیار بلند متنی بوده که متشکل از حروف و اعداد است. این رشته متنی محرمانه مانند گذرواژه کیف پول عمل میکند و برای دسترسی به داراییهای موجود در کیف پول بهکار گرفته میشود. در شبکه بلاکچین اطلاعات هویتی کاربران ارزهای دیجیتال ثبت نمیشود؛ بنابراین برای تشخیص مالک داراییهای داخل کیف پول، از این کلید استفاده میشود.
private key یک عدد ۲۵۶ بیتی است که همزمان با ساخت کیف پول به شکل تصادفی ایجاد میشود. در واقع این عدد تصادفی، از توابع هش گذرواژه کیف پول به دست میآید. همانطور که میدانید توابع هش ورودیهای مختلف را دریافت و خروجی با طول ثابت ایجاد میکند؛ بنابراین اگر گذرواژهای که برای کیف پول خود انتخاب میکنید، ساده و قابل حدس باشد، احتمال هک و حدس آن توسط هکرها افزایش مییابد.
اگر کلید خصوصی را نداشته باشید، در واقع دیگر مالک ارزهای دیجیتال داخل کیف پول نیستید؛ بدین ترتیب پیشنهاد میشود از کلید خصوصی خود یک نسخه پشتیبان تهیه نمایید. در صورت عدم دسترسی به کیف پول دیجیتالی، تنها با استفاده از کلید خصوصی و عبارت بازیابی میتوانید داراییهای خود را بازیابی کنید. عبارت بازیابی نیز خود مرتبط با private key است.
کلید عمومی چیست؟
کلید عمومی مانند کلید خصوصی یک متن ترکیبی از اعداد و حروف است که از توابع هش از کلید خصوصی به دست میآیند. با توجه به اینکه کلید عمومی با استفاده از توابع رمزنگاری شدۀ ریاضی از روی کلید خصوصی بهدست میآید، امکان پیدا کردن private key از روی کلید عمومی وجود ندارد؛ به عبارتی دیگر در توابع هش نمیتوان از مهندسی معکوس استفاده کرد و از روی خروجی به ورودی رسید.
این کلید را میتوان بدون نگرانی در اختیار دیگران قرار داد. کلید عمومی مانند شماره کارت بانکی افراد بوده که ممکن است همه آن را داشته باشند؛ اما کسی نمیتواند به پولهای آن دسترسی داشته باشد، مگر اینکه رمز کارت (کلید خصوصی) را در اختیار داشته باشد. به طور کلی از کلید عمومی برای راستی آزمایی امضا دیجیتال استفاده میشود.
تفاوت کلید عمومی، آدرس و کلید خصوصی چیست؟
در برخی از کیف پولهای دیجیتالی آدرس و کلید عمومی یکسان هستند؛ اما در واقعیت این دو متفاوت از یکدیگر هستند. همانطور که گفتیم، کلید عمومی با استفاده توابع هش از روی private key بهدست میآید و آدرس نیز از روی کلید عمومی و با استفاده از توابع هش ایجاد میشود. مهمترین ویژگی توابع هش ریاضی یک طرفه بودن آن است؛ یعنی با داشتن خروجی نمیتوان به ورودی آن رسید.
با در اختیار گذاشتن کلید عمومی و آدرس، هیچ خطری داراییهای شما را تهدید نمیکند؛ اما در مورد private key، باید بسیار حساس عمل کرد. از دست دادن کلید خصوصی به معنای از دست دادن داراییهای کیف پول است. در صورتی که گم شدن کلید عمومی اهمیتی ندارد.
کاربردهای کلید خصوصی یا private key چیست؟
کلید خصوصی برای انجام تراکنشهای غیرقابل برگشت استفاده میشود. زمانی که از کلید خصوصی برای ارسال ارز دیجیتالی استفاده میکنیم، غیرقابل برگشت بودن آن، به کمک امضاهای دیجیتالی که به هر تراکنش مربوط شده ضمانت میشود. در حالی که امضاهای دیجیتالی توسط کلیدهای خصوصی یکسانی ایجاد میشوند، اما برای هر تراکنش منحصر به فرد عمل میکنند. این ویژگی امکان تقلب و کپی کردن را غیرممکن میکند. کاربران با اطمینان خاطر کامل میتوانند بارها از کلید خصوصی استفاده کنند. از دیگر کاربردهای مهم private key امکان بازیابی ارزهای دیجیتال است. اگر کیف پول خود را به هر دلیلی از دست دادید، با استفاده از private key میتوانید به راحتی ارزهای دیجیتال خود را بازیابی کنید.
نحوه بازیابی داراییها با private key
ارزهای دیجیتال درون کیف پول دیجیتالی که بر روی رایانه یا تلفن همراه است، در واقع در داخل بلاکچین نگهداری میشوند و دسترسی به آنها با هر دستگاهی امکانپذیر است. اگر تلفن همراه یا رایانه شخصی شما به هر دلیلی خراب شد یا دیگر امکان دسترسی به کیف پول خود را از دست دادید، شما میتوانید با کلید خصوصی به داراییها دسترسی پیدا کنید.
روش بازیابی ارزها با استفاده از کلید خصوصی چیست؟ برای این کار میتوانید از هر کیف پول دیگری برای متصل شدن به شبکه بلاکچین استفاده کرده و با وارد کردن private key خود در کیف پول، به ارزهای دیجیتال خود دسترسی یابید. دقت داشته باشید که برخی از کیف پولها امکان دسترسی به کلید خصوصی را برای صاحب کیف پول ایجاد میکنند و سایر کیف پولها فقط عبارت یا فایل آن را ارائه میدهند.
نحوه نمایش کلید خصوصی در کیف پول
برای نمایش کلید خصوصی هر رمزارز در کیف پول ارز دیجیتال، ابتدا وارد قسمت تنظیمات کیف پول شده و در صفحه باز شده بر روی گزینه private keys کلیک میکنید. در این قسمت باید گذرواژهای را که ابتدا برای کیف پول خود انتخاب کردید، وارد کرده و بر روی گزینه show private keys کلیک کنید. در صفحه باز شده کلیدهای عمومی و خصوصی هر ارز دیجیتال که توسط کیف پول پشتیبانی میشود به نمایش گذاشته شده است.
دقت داشته باشید که این کلیدهای خصوصی تنها مدرکی است که اثبات میکند شما مالک این داراییها هستید؛ بنابراین در حفظ آن کوشا باشید. برای نگهداری از private key روشهای مختلفی وجود دارد. در قسمت بعد به این توضیح بیشتر در خصوص این روشها خواهیم پرداخت.
راههای نگهداری از کلید خصوصی
همانطور که بیان شد تنها با داشتن کلید خصوصی میتوانید به داراییهای خود دسترسی داشته و آنها را بازیابی کنید؛ بنابراین باید در حفظ و نگهداری آن دقت کنید. راههای نگهداری اصولی و مطمئن از private key به شرح زیر هستند.
نگهداری در کیف پول کاغذی
کیف پول کاغذی به نوعی از کیف پول سرد یا آفلاین اتلاق میشود که دارنده آن هم به کلید خصوصی ارز دیجیتال و هم به آدرس آن دسترسی دارد. این کلید خصوصی در کیف پول کاغذی به صورت تصادفی انتخاب شده و بر روی کاغذ یادداشت میشود. از آنجایی که به کمک این روش کلید خصوصی در هیچ جایی از فضای اینترنت ذخیره نشده و تنها بر روی یک برگ کاغذ نوشته شده است، امکان هک آن به طور کامل از بین میرود. بهتر است کاغذ حاوی private key را در مکانی بسیار امن نگهداری کنید.
نگهداری در کیف پولهای سخت افزاری
پس از راهاندازی کیف پول توسط کاربر و انتخاب و ایجاد گذرواژه، کلیدهای خصوصی تولید میشوند. این کلیدها در حافظه میکروکنترلر ذخیره شده و برای همیشه در این قسمت نگهداری میشوند. هیچ ویروس و بد افزاری نمیتواند اطلاعات ذخیره شده در این حافظه را تحت تأثیر خود قرار دهد.
نگهداری در کیف پولهای دیجیتالی
برخی از کیف پولهای دیجیتال که تحت وب یا به صورت نسخه موبایلی و دسکتاپ فعالیت دارند، کلیدهای خصوصی کاربران را در سرورهای خود نگهداری میکنند. برای جلوگیری از هک شدن و سو استفاده، این کلیدهای خصوصی رمزنگاری میشوند. فرآیند رمزنگاری به شکلی انجام میشود که تنها صاحب کیف پول بتواند آن را رمزگشایی کند. با این شرایط باز هم احتمال هک و سوء استفاده از آن وجود دارد و ریسک از دست دادن داراییها در این روش نگهداری از private key بسیار زیاد است.
بهترین کیف پولهای موبایلی برای اندروید و ios
بهترین و موثرترین راه برای نگهداری کلید خصوصی ارزهای دیجیتال، استفاده از کیف پول سخت افزاری و بعد از آن کیف پول کاغذی است.
عدم وجود کلید خصوصی برای برخی از کاربران
برای برخی از کاربران وجود کلید خصوصی معنایی ندارد. این افراد به دلیل آن که ارزهای دیجیتال خود را در صرافیهای آنلاین نگهداری میکنند، برای آن هیچ گونه کلید خصوصی دریافت نمیکنند. دلیل عدم دریافت private key این است که هزاران کاربر، ارزهای دیجیتال خود را به کیف پول صرافی واریز میکنند و از آنجایی که ممکن است تمام این داراییها درون یک کیف پول باشند، صرافی نمیتواند این کلید آن را در اختیار هیچ یک از کاربران قرار دهد. بنابراین روش نگهداری دارایی در صرافی، تنها روشی است که در آن private key در اختیار کاربر نیست. این در حالی است که به دلیل نگهداری داراییها در یک پلتفرم آنلاین، امکان هک و از دست رفتن داراییها وجود دارد.
شما برای شناسایی و انتخاب یک صرافی خوب، میتوانید به مطلب بهترین صرافی ارز دیجیتال مراجعه کنید. همچنین اگر قصد انتخاب یک صرافی معتبر ایرانی را دارید، میتوانید مقاله مقایسه صرافی های ارز دیجیتال را مطالعه کنید.
سخن پایانی
اگر هدفتان از ورود به دنیای ارزهای دیجیتال، سرمایهگذاری طولانیمدت بوده و قصد ترید ندارید، پیشنهاد میشود برای امنیت بیشتر داراییهای خود از کیف پول سرد استفاده نمایید. این کیف پولها قابلیت نگهداری از کلید خصوصی بهصورت آفلاین را دارند. اگر به هر دلیلی خواستید از کیف پولهای گرم برای نگهداری از ارزهای دیجیتال خود استفاده کنید، عبارت بازیابی آن را در جایی امن یادداشت کنید؛ چرا که در صورت دسترسی هر شخص دیگری به آن، باید با سرمایه خود خداحافظی کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ارزهای دیجیتال میتوانید از سایر مقالات مفید بلاگ ompfinex استفاده نمایید.