متاورس چیست؟ راهنمای کامل و آموزش متاورس

بسیاری از مردم تا همین چند سال اخیر بر این باور بودند که متاورس (Metaverse) چیزی جز یک رویا و امید واهی برای علاقه‌مندان به حوزه‌های تکنولوژی و علمی-تخیلی نیست. اما از آغاز پاندمی کرونا به بعد، تغییر رویه مردم به برقراری ارتباطات به‌صورت دیجیتالی و پیدایش مصرف‌کنندگان دیجیتال، متخصصان را بر آن داشت که بپذیرند متاورس پدیده جدید علوم کامپیوتری است.

امروزه ارتباط بین دنیاهای مالی، مجازی و فیزیکی بیش از پیش عمیق‌تر شده است و با استفاده از تکنولوژی‌های مدرن، مدیریت زندگی انسان‌ها تنها با لمس کردن یک دکمه صورت می‌گیرد.

اکوسیستم رمزارزها نیز از این قاعده مستثنی نیست و می‌بینیم که آثار NFT، بازی‌های حوزه بلاک چین (Blockchain) و پرداخت‌های کریپتویی دیگر صرفاً محدود به افراطی‌های دنیای ارزهای دیجیتال نیست و به‌راحتی جزئی از متاورس در حال توسعه شده‌اند.

اکنون زمان آن رسیده که این مفهوم را مورد بررسی قرار دهیم، نحوه ورود به آن را بیاموزیم و شرکت‌کنندگان بزرگ و عوامل مهم در آن را بشناسیم.

متاورس چیست؟

متاورس مفهومی از یک دنیای دیجیتالی است که در شبکه جهانی اینترنت بین کاربران به اشتراک گذاشته شده است؛ این دنیا از طریق ادغام فضاهای مجازی با یکدیگر ایجاد شده که این فضاها توسط فناوری واقعیت افزوده (Augmented Reality / AR) در دنیای واقعی، کنار هم قرار گرفته‌اند.

متاورس یک کلمه مفرد است و مفهوم آن شامل مجموع تمامی دنیاهای مجازی و آنلاین همراه با لایه‌های AR از دنیای واقعی می‌شود. درست مانند دنیای واقعی که متشکل از بخش‌های به‌هم پیوسته در یک فضای فیزیکی است، متاورس را می‌توان مجموعه‌ای از دنیاهای مجازی و لایه‌های AR متصل به‌هم به‌صورت آنلاین در نظر گرفت که در نهایت یک دنیای سه بعدی، فراگیر، اشتراکی و تعاملی را تشکیل می‌دهند.

مفهوم متاورس برای اولین بار به ذهن نیل اِستِفنسن خطور کرد. سال ۱۹۹۲، وی در رمان ژانر هکری-سایبری (Cyberpunk) خود تحت عنوان “Snow Crash” توصیفی از این مفهوم را آورد و بیان کرد فضای دیجیتالی مشترکی به‌وجود می‌آید که مردم با استفاده از عینک‌های مخصوص واقعیت مجازی و شبکه‌های فیبر نوری وارد آن می‌شوند که جهان به‌واسطه آن متحول خواهد شد.

استفنسن در توصیف این دنیا، مکان‌های عادی در زندگی روزمره مانند پارک‌ها و ساختمان‌ها تا نمونه‌های عجیب و غریب و فانتزی را آورده است. در این فضاها، قوانین فیزیک جایی ندارند و همه‌چیز به قوانین و گستره تصورات ذهنی افراد محدود می‌شود.

هدف متاورس، کنترل دنیای فیزیکی با نوک انگشت کاربر است و به ذهن افراد قدرت شکوفایی در یک دنیای دیجیتالی را می‌دهد. در این دنیای جدید، مردم می‌توانند محل زندگی خود را داشته باشند و با استفاده از آواتارهای آنلاین خود، با دیگران تعامل برقرار کنند و به‌صورت آزادانه حرکت، صحبت و فعالیت انجام دهند.

زمانی که شما وارد متاورس می‌شوید، می‌توانید به‌راحتی هرکاری که می‌خواهید انجام دهید. می‌توانید زمین‌های مجازی را درست مانند بازار املاک در دنیای واقعی خریداری کنید. همچنین می‌توانید به ساخت اشیاء مختلف، آثار هنری و ساختمان‌ها بپردازید و آن‌ها را به دیگران بفروشید.

مبادله کالاها در این دنیا از طریق توکن‌های غیرمثلی یا همان NFT و یا دیگر واحدهای دارای ارزش و قیمت صورت می‌گیرد.

اگر برایتان سوال است که رمزارزها چه نقشی در متاورس دارند، باید گفت که NFT ها جزئی از این صنعت هستند. از این رو، این دنیای مجازی نوظهور با فناوری بلاک چین و ارزهای دیجیتال درهم آمیخته شده است. NFT ها نقش ارز داخل بازی را داشته و آیتم‌های قابل جمع‌آوری یا کلکسیونی هستند.

این دارایی‌ها هم‌اکنون یک نظام اقتصادی دیجیتالی را تشکیل داده‌اند که ویژه کاربرانی است که در بازی‌های درآمدزا (Play-to-Earn / P2E) فعالیت دارند و زمین‌های مجازی و دیگر کالاها را از طریق این توکن‌ها معامله می‌کنند.

چگونه وارد متاورس شویم؟

با این که امروزه اکثریت فضای متاورس توسط بازی‌ها یا مرورگرها قابل دسترسی است، بسیاری از متخصصان بر این باورند که تجربه متاورس از طریق واقعیت افزوده، مجازی و ترکیبی از این‌ها صورت خواهد گرفت. البته برای رسیدن به چنین هدفی سخت‌افزارهای بیشتر و کامپیوترهای بسیار قوی‌تر لازم خواهد بود.

در حال حاضر بهترین راه دسترسی به آن از طریق مرورگرها و ورود به متاورس‌های مبتنی بر بلاک چین نظیر دیسنترالند (Decentraland) و سندباکس (The Sandbox) است.

برای ورود به این متاورس در ابتدا باید یک کیف پول مبتنی بر شبکه اتریوم مانند متامسک (MetaMask) ایجاد کنید تا به‌عنوان اطلاعات ورود از آن استفاده کنید. سپس با مراجعه به وب‌سایت‌های دیسنترالند یا سندباکس و اتصال کیف پول خود، به‌راحتی وارد آن‌ها شوید.

هدف نهایی برای کاربرانی که مشتاق ماجراجویی در یک متاورس بی انتها و آزاد هستند، امکان سفر به متاورس‌ها و دنیاهای مختلف است، به‌طوری که بتوانند از دارایی‌ها و آیتم‌های تحت مالکیت خود در هر دنیایی استفاده کنند.

اما به‌دلایل فنی بسیار زیادی، با چنین آینده‌ای هنوز سال‌ها فاصله داریم. پس در نتیجه، متاورس در حال حاضر مانند باغی است که دور آن دیوار کشیده شده است؛ به این معنی که دنیاهای مجازی فعلی، چهار دیوار مجازی نیز دور خود کشیده‌اند. برای مثال، شما نمی‌توانید آواتار، آیتم‌ها و یا اطلاعات خود را از متاورس دیسنترالند به سندباکس یا روبلاکس (Roblox) ببرید.

کمپانی ها و ارزهای متاورس

بسیاری از شرکت‌ها، موسسات مالی و سرمایه‌داران بزرگ در مواجهه با یک بازار ۸۰۰ میلیارد دلاری، به‌سوی این موقعیت بزرگ و سرمایه گذاری در آن هجوم آورده‌اند و با توجه به روند تکامل سریع و ایجاد یک نظام اقتصادی شبیه به دنیای واقعی، شواهد حاکی از آن است که این سرمایه‌گذاری‌ها تازه در ابتدای مسیر خود قرار دارند.

کمپانی‌ها و موسسات مالی بزرگ در پنج ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۲ نزدیک به ۱۲۰ میلیارد دلار در پروژه های متاورس سرمایه‌گذاری کرده‌اند که این رقم در مقایسه با مجموع آن در سال ۲۰۲۱ بیش از دوبرابر است. همچنین تعداد کمپانی‌هایی که دفتر خود را در متاورس تاسیس کرده‌اند در کمتر از یک سال با رشدی بیش از دو برابر، از ۲۰۰ به ۵۰۰ کمپانی افزایش داشته است.

حالا سوال این‌جا است که این میزان از سرمایه به کجا می‌رود؟ این سرمایه‌گذاری‌ها ترکیبی از کمپانی‌های حوزه وب ۲ و وب ۳ را به‌وجود آورده که هدف آن‌ها متمرکز بر چهار زمینه اصلی در متاورس است: اقتصاد، زیرساخت، تجربه کاربر و حوزه‌های دیگری که در نقشه بازار آن در پلتفرم متاورس اینسایدر (Metaverse Insider) مشخص شده است.

متا (Meta)
کمپانی فیسبوک در اکتبر سال ۲۰۲۱ (مهر ۱۴۰۰) نام خود را به متا تغییر داد و هیجانات به‌وجود آمده به‌واسطه متاورس در دنیاهای تکنولوژی و کسب وکار را وارد سطوح جدیدی کرد.

سپس متا تمرکز خود را بر نسخه جدید اینترنت (وب ۳) قرار داد و از بازی واقعیت مجازی خود تحت عنوان “Horizon Worlds” رونمایی کرد؛ همچنین متا با کمپانی “DressX” در زمینه مد و پوشاک وارد مشارکت شد و در اقدامی دیگر، به توسعه بزرگ‌ترین ابرکامپیوتر هوش مصنوعی در دنیا پرداخت.

دیسنترالند (Decentraland / MANA)
دیسنترالند با آغاز کار خود در سال ۲۰۱۷ تبدیل به نخستین کمپانی خالق دنیایی مجازی و سه‌بعدی مبتنی بر مرورگرها شد که تحت مالکیت کاربران آن قرار دارد. دیسنترالند پلتفرم خود را تحت بلاک چین اتریوم ساخت و جایگاه خود را به‌عنوان یکی از برترین اکوسیستم‌های متاورس مستحکم کرد.

کاربران دیسنترالند می‌توانند در این دنیا به گشت وگذار آزادانه، تعامل با دیگران و انجام بازی‌ها بپردازند. توکن بومی این اکوسیستم، MANA، نیز برای پیش‌برد نظام اقتصادی دیسنترالند و بازی‌های آن استفاده می‌شود.

سندباکس (The Sandbox / SAND)
یکی دیگر از برترین پروژه های حوزه متاورس، پلتفرم غیرمتمرکز بازی با NFT به‌نام سندباکس است که در آن، بازیکنان توانایی ساخت، خرید و استفاده از اقلام خود در بازی‌ها را دارند.

کابران می‌توانند به خرید زمین، ساخت بازی و انجام آن‌ها بپردازند و دارایی‌های دیجیتالی را بسازند که ارزش پولی دارند. از شرکای مهم این پلتفرم می‌توان به آدیداس، دِدمافایو (DeadMau5)، اسنوپ داگ و آتاری اشاره کرد.

اپیک گیمز (Epic Games)
اپیک گیمز موفق شد در ابتدای کار خود طی یک دوره جذب سرمایه از سوی کمپانی‌های سونی (Sony) و لِگو (LEGO Group) مبلغی به میزان ۲ میلیارد دلار دریافت کند و هدف خود به‌عنوان برترین متاورس در آینده را دنبال کند.

اکثریت بخش‌های این متاورس توسط موتور گرافیکی آنرییِل (Unreal Engine) توسعه یافته است که خالق بازی فورت‌نایت (Fortnite) و نشان‌دهنده شکوه اپیک گیمز در حوزه‌های گرافیک، تصویرسازی سه‌بعدی، واقعیت افزوده (Augmented Reality) و واقعیت مجازی (Virtual Reality) است.

پیش از این، فورت‌نایت با میلیون‌ها کاربر خود توانست به‌عنوان اولین میزبان در برگزاری رویدادهای مجازی نظیر کنسرت‌های موسیقی موفق ظاهر شود.

انویدیا (Nvidia)
کمپانی انویدیا با در نظر داشتن پتانسیل‌های یک متاورس آزاد، رویکردی متفاوت نسبت به رقبای خود اتخاذ کرده است. این کمپانی علاوه‌بر فعالیت در حوزه تولید قطعات و فناوری‌های پیرامون این مفهوم، اخیراً اعلام کرد به هنرمندان و تولیدکنندگان مستقل، مجوزی رایگان برای استفاده از نرم‌افزار اومنی‌وِرس (Omniverse) جهت ساخت جهان‌های متاورس می‌دهد.

یونیتی (Unity)
یونیتی یک استودیو بازی سازنده زیرساخت‌های لازم جهت اجرای بازی‌های کامپیوتری است که قصد دارد در مسیر توسعه متاورس قدم بردارد؛ اما جهت رسیدن به هدف خود، یونیتی ابتدا باید موتور آنرییل از کمپانی اپیک را پشت سر بگذارد.

درست مانند آنرییل، یونیتی نیز یک موتور بازی با قابلیت اجرا در پلتفرم‌های مختلف با استفاده از فناوری‌های سه‌بعدی، دوبعدی، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده است.

روبلاکس (Roblox)
عنوان روبلاکس نیز یک بازی کامپیوتری نیست، بلکه یک پلتفرم توسعه بازی است که در آن کاربران به تولید و انجام بازی‌ها می‌پردازند و تاکنون بسیار موفق ظاهر شده است. پلتفرم روبلاکس دارای ۵۴ میلیون کاربر است که هرکدام به‌طور میانگین، ۲.۵ ساعت در روز در این پلتفرم فعالیت دارند.

اکنون که روبلاکس در جمع‌آوری کاربر به‌صورت مجازی قدرت خود را به نمایش گذاشته، هدف بعدی این کمپانی متاورس است. روبلاکس اخیراً برای نیروی ارشد در زمینه توسعه وب ۳ به‌دنبال جذب است و کمپانی‌های بزرگی مانند گوچی، نایک و وَنس به‌منظور جذب مشتریان نسل جدید به این پلتفرم ملحق شده‌اند.

سرمایه گذاری در متاورس

در حال حاضر متاورس‌ها در مراحل اولیه ظهور خود به‌سر می‌برند و ایده‌های زیادی پیرامون محتوای فضاهای مجازی و نحوه عملکرد آن‌ها وجود دارند.

ظاهراً کمپانی متا برنامه‌های بزرگی در سر دارد. این غول شبکه‌های اجتماعی در نظر دارد باشگاه ورزشی مجازی خود را راه‌اندازی و برای کسب و کارها و جلسات، فضاهای مورد نظر را ایجاد کند. بهتر است بدانید که واقعیت مجازی برای مدت زیادی است که به‌وجود آمده، اما همچنان راه درازی را در پیش دارد.

متاورسی که مارک زاکِربِرگ رویای ساختن آن را دارد، متشکل از بی‌نهایت موقعیت‌های گوناگون برای مردم، کسب و کارها و سازمان‌ها است. شیوه‌‌های زیادی برای جامعه رمزارزها جهت سرمایه‌گذاری در این دنیاهای مجازی وجود دارند که واضح‌ترین روش، خرید ارزهای متاورس است که در صرافی‌های برتر دنیا و همچنین او ام پی فینکس موجود هستند.

کاربران می‌توانند با خرید NFT یا قطعه‌های زمین یک متاورس اقدام به سرمایه‌گذاری کنند و شخصی که این نوع سرمایه‌گذاری را مد نظر دارد، ابتدا باید تحقیقات خود را در مورد آن کامل کند و بهتر است یکی از متاورس‌های فعال حال حاضر را مورد بررسی قرار دهد؛ برای مثال، بازدید از دیسنترالند به‌عنوان کاربر مهمان آسان و رایگان است. پس از ثبت نام و ساخت یک آواتار شما آماده گشت وگذار در این دنیا خواهید بود.

به‌خاطر داشته باشید که درست مانند هر سرمایه‌گذاری دیگری، صرفاً به‌دلیل ورود کمپانی‌های بزرگ به آن، برای سرمایه‌ گذاری در متاورس نباید عجله نکنید. تحقیقات خود را به‌طور کامل انجام دهید و بررسی کنید که کدامیک از این دنیاهای مجازی مستعد بقا در بلندمدت هستند.

جالب است بدانید که اکثر متاورس‌های موجود تحت بلاک چین‌های اتریوم و سولانا ایجاد شده‌اند. وجود این شبکه‌ها در بستر متاورس مورد نظر ریسک‌ سرمایه‌گذاری در آن‌ها را پایین می‌آورد، چرا که آن‌ها متعلق به یک صنعت خاص یا فقط یک متاورس نیستند و چنانچه یکی از متاورس‌ها در رسیدن به اهداف خود موفق نشود، اتریوم و سولانا همچنان باقی خواهند ماند.

همچنین کاربران می‌توانند به‌جای خرید مستقیم رمزارز، به خرید سهام شرکتی بپردازند که در حوزه‌های بلاک چین و متاورس فعالیت دارد.

آینده متاورس

در حال حاضر پاسخی در مورد چگونگی آینده دنیاهای مجازی وجود ندارد و این مسئله تا حد زیادی به فعالیت‌ها و نوآوری‌های افراد حاضر در این حوزه بستگی دارد. البته مواردی هستند که متاورس پتانسیل زیادی برای پیشرفت در آن‌ها دارد.

دنیاهای مجازی روزی به پذیرش گسترده خواهند رسید و مردم در امور روزمره خود از آن‌ها استفاده خواهند کرد و همزمان با شیوه‌های نوین در استفاده از متاورس، پیشرفت‌ها و نوآوری‌های بیشتری نیز پدید می‌آیند.

یکی دیگر از احتمالات موجود، اختصاصی کردن متاورس با ایجاد پلتفرم‌های مختلف با کاربردهای ویژه برای قشر خاصی از کاربران مطابق با نیازهای آن‌ها است. این مسئله موجب گسترده‌شدن کاربردها و ایجاد بخش‌های جدید در متاورس و تجارب نوین برای انواع کاربران خواهد شد.

هنوز مشخص نیست که آینده متاورس به چه شکل خواهد بود و جامعه آن است که این آینده را شکل خواهند داد و در نتیجه، پیش‌بینی آن غیرممکن است.

سخن پایانی

با وجود این که دنیا هنوز با داشتن یک متاورس متحد فاصله زیادی دارد، پیشرفت‌هایی برای رسیدن به این هدف صورت گرفته‌اند و یک کاربرد دیگر در حوزه علم و تخیل به فناوری بلاک چین و رمزارزها افزوده شده است؛ گرچه داشتن یک متاورس کامل و واقعی هنوز در حاله‌ای از ابهام قرار دارد.

با این حال، امکان تجربه پروژه های این حوزه برای انسان‌ها به‌وجود آمده و شاهد ادغام روزافزون فناوری بلاک چین در زندگی روزمره خود هستیم.

به‌طور کل، این مقاله با هدف آشنایی با متاورس و پوشش روند رشد و پیشرفت دنیاهای مجازی ارائه شده است. به احتمال زیاد در آینده می‌بینیم که مردم با پوشیدن عینک‌های واقعیت مجازی وارد یک دنیای مجازی پهناور خواهند شد.

ظهور متاورس موجب افزایش خرید و رونق بیشتر در بازار رمزارزها شده است و برای مردم موقعیت‌های کسب سود بیشتری در این بازار به ارمغان آورده است. از این رو می‌توان نتیجه گرفت که سطح دسترسی به دنیای مجازی و اعتبار دارایی‌های دیجیتال به‌زودی بهبود و افزایش خواهد یافت.

منابع: E-Cryptonews, Walmart, Immersivelearning, HistoryComputer, NFTNow, Medium, Binance Academy