وایت پیپر تتر (Tether Whitepaper) چیست؛ ارزهای فیات در بلاک چین
وایت پیپر تتر (Tether / USDT) سندی است که اطلاعات مهم پروژه این ارز دیجیتال را در اختیار مخاطبان قرار میدهد و در آن به مواردی نظیر اهداف پروژه، محصولات، ویژگیها و پارامترهایی که به رمزارز تتر ارزش میدهند و همچنین اعضای تیم توسعهدهنده پروژه اشاره شده است.
پادکست وایت پیپر تتر
تتر یک ارز دیجیتال جزء دسته استیبل کوینها (Stablecoins) در این بازار است که توسط کمپانی تتر لیمیتد (Tether Limited Inc) ساخته و صادر میشود. طبق نوشته وبسایت رسمی پروژه، ارز دیجیتال تتر تا ژانویه ۲۰۲۴ (بهمن ۱۴۰۲) در ۱۴ بلاک چین و پروتکل مختلف عرضه شده که یعنی سرمایهگذاران میتوانند باخرید و فروش تتر، از توکن USDT در این شبکهها و پروتکلها استفاده کنند.
همانطور که میدانید، تتر USDT یک استیبل کوین بوده که قیمت آن به دلار آمریکا (USD) پیوند خورده یا پگ (Peg) شده است؛ به این معنی که قیمت تتر همیشه برابر یا ۱ دلار آمریکا است و برابر با توکنهای در گردش بازار تتر، ارز دلار آمریکا و چندین دارایی دیگر در ذخایر این کمپانی حفظ شده تا پشتوانهای برای توکنهای دیجیتال تتر باشند. سرمایهگذاران در بازار ارزهای دیجیتال، با خرید تتر در واقع ارز فیات (Fiat) خود را به یک توکن دیجیتال تبدیل کرده تا بتوانند از طریق آن در یک صرافی ارز دیجیتال یا سایر پلتفرمهای معاملاتی، به خرید و فروش رمزارزها بپردازند و به این بازار وارد یا از آن خارج شوند.
در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس، به بررسی جامعی از مهمترین بخشهای وایت پیپر تتر خواهیم پرداخت.
وایت پیپر تتر ؛ چکیده و معرفی پروژه
در بخش ابتدایی و چکیده وایت پیپر تتر، نوشته که تتر یک توکن دیجیتال با پشتوانه ارز فیات است که راهکاری قدرتمند و غیرمتمرکز را جهت تبادل ارزش، در اختیار اشخاص و سازمانها قرار میدهد. فناوری بلاک چین (Blockchain) در قالب یک دفتر کل جهانی امن و رمزنگاریشده بوده که قابل بررسی و حسابرسی است؛ صادرکنندگان توکنهای دیجیتال و فعالان بازارهای مالی میتوانند از مزایای آن بهره ببرند و در کنار سیستمهای اجماع تعبیهشده، به انجام تراکنش ارزها و داراییهای شناختهشده و کمنوسان بپردازند.
کمپانی تتر بهمنظور حفظ اطمینان، اعتبار و ثبات قیمت در تبادلات، از روشی ویژه استفاده کرده تا نسبت ذخیره یکبهیک یک توکن رمزنگاریشده بهنام تتر با دارایی واقعی و جهانی پیوندخورده به آن، همیشه پایدار باقی بماند. در این روش از بلاک چین بیت کوین (Bitcoin)، اثبات ذخایر (Proof of Reserves) و چند شیوه حسابرسی (Audit) استفاده شده تا بتوان نشان داد که توکنهای صادرشده تماماً و همیشه دارای پشتوانه ذخیرهشده هستند.
در بخش معرفی پروژه، وایت پپیر تتر در مورد ابزارهای تبادل، سرمایهگذاری و منابع ذخیره ارزش و داراییهای موجود در این حوزهها صحبت کرده که با پیدایش فناوری بلاک چین و بیت کوین، این ابزارها به دنیای جدیدی پا گذاشته که در آن سیستمهای پولی بهصورت دیجیتال و غیرمتمرکز عمل میکنند و تراکنشهای مالی بهصورت همتا به همتا (Peer-to-Peer / P2P) و بهطور مستقیم بین دو طرف انجام میشوند.
پس از معرفی برخی از مزایای این سیستمهای نوین از جمله کاهش کارمزد تراکنشها، شفافیت امور و انتقال آزاد و بینالمللی پول، در وایت پیپر تتر نوشته شده که در این پروژه قصد تمرکز بر فعالیتهایی دارند که در آنها، از طریق نرمافزارهای اپن سورس (متنباز / OpenSource)، رمزنگاریشده و قابل استفاده در تکنولوژی دفتر کل توزیع شده (DLT) یعنی رمزارزها، ارز فیات ذخیره شود و قابل انتقال بین کاربران باشد.
مطالعه بیشتر: فناوری دفتر کل توزیع شده یا DLT چیست؟
همچنین، در این بخش از وایت پیپر تتر به این موضوع اشاره شده که با وجود اینکه هدف اصلی تمامی ارزهای دیجیتال دنیا حذف نیاز برای اعتماد است، همچنان استفاده از آنها تنها با تکیه بر یک نهاد شخص ثالث معتمد امکانپذیر است یا دارای محدودیتهای فنی مبتنی بر بازارهای مالی یا فرآیندهای مرتبط با پردازش تراکنشهای آنها هستند. راهکار ارائهشده برای این چالشها و محدودیتها، رمزارزهای پیوندخورده با ارز فیات (Fiat-Pegged Cryptocurrencies) تحت عنوان تتر (Tether) است.
تمامی تترهای عرضه شده، ابتدا در بلاک چین بیت کوین و از طریق پروتکل لایه اومنی (Omni Layer) این شبکه صادر میشوند تا در قالب یک توکن رمزنگاریشده در بیایند. هر یک واحد تتر (USDT) که برای گردش در بازار صادر میشود، به نسبت یکبهیک (۱:۱) با ارز فیات مربوطه (برای تتر USDT دلار آمریکا) پشتوانه آن تامین شده و در ذخایر واریزیهای کمپانی هنگکنگی تتر لیمیتد (Tether Limited) نگهداری میشود. توکنهای تتر طبق شرایط و ضوابط این کمپانی و بر اساس ارز فیات پیوندخورده با آنها، قابل نقدشدن یا تبادل هستند یا در صورت تمایل هولدر مربوطه، معادل آنها میتوان ارز دیجیتال بیت کوین (BTC) دریافت کرد.
هنگامی که یک واحد تتر صادر میشود، میتوان آن را مشابه با سایر ارزهای دیجیتال انتقال داد، ذخیره و یا خرج کرد. به این ترتیب ارز فیات موجود در ذخایر کمپانی، ویژگیهای یک رمزارز را به خود گرفته و قیمت هر واحد از این رمزارز همیشه برابر آن ارز فیات است. وایت پیپر تتر در مورد ویژگیهای رمزارزهای پیوندخورده با ارزهای فیات، این موارد را عنوان کرده است:
- ارز دیجیتال تتر در بلاک چین بیت کوین راهاندازی شده و از بلاک چین ضعیفتر آلت کوینها یا نرمافزارهای متنبسته در پایگاه دادههای متمرکز و خصوصی استفاده نکرده است.
- از تتر را میتوان دقیقاً مشابه با بیت کوین استفاده کرد؛ به این معنی که این رمزارز در یک شبکه همتا به همتا بوده، بهصورت شبه ناشناس استفاده میشود، غیرمتمرکز بوده و در محیطی رمزنگاریشده امنیت آن برقرار شده است.
- تتر را میتوان درست مشابه با بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگری، با کسب و کارها و پلتفرمهای بازرگانی، صرافیها و کیف پولهای ارز دیجیتال ادغام کرد.
- تتر از ویژگیهای ذاتی پروتکل و شبکه اومنی بهره برده که از میان آنها، میتوان به تبادلات غیرمتمرکز، عملکرد مبتنی بر وب و مرورگر، متن باز، رمزنگاری کیف پول، شفافیت بیت کوین، اطمینان و اعتبار، تمهیدات امنیتی چندجانبه و قابلیتهای گزارشدهی اشاره کرد.
- کمپانی تتر لیمیتد از یک رویکرد ساده اما کارآمد برای ارائه اثبات ذخایر خود استفاده کرده که بهعنوان مسئول حفظ داراییهای ذخیرهشده، تا حد بسیار زیادی ریسکهای طرف معامله را کاهش داده است.
- صدور توکنهای جدید یا نقدکردن توکنهای تتر، هیچگاه دچار تغییر و نوسان قیمت یا محدودیت در نقدشوندگی نخواهند شد. کاربران میتوانند در کمترین زمان ممکن و به مقدار نیاز، در زمان دلخواه خود به خرید و فروش تتر بپردازند.
- ارز دیجیتال تتر در معرض خطر رویدادهای پیشبینینشده یا همان قوی سیاه (Black Swan) در بازارهای مالی نخواهد شد، نقدینگی و نقدشوندگی آن با چالش روبرو نشده و ذخایر مربوطه، مستقل از فاکتورهای تاثیرگذار بر یک بازار همیشه به نسبت یکبهیک باقی خواهند ماند.
- نحوه تامین پشتوانه توکنهای تتر در مقایسه با تکنیکهای وثیقهگذاری پیچیده یا رویکردهای موجود در بازارها و داراییهای مشتقشده (Drivatives)، بسیار سادهتر بوده و برای کاربران عادی کاملاً قابل فهم است.
وایت پیپر تتر در نهایت درباره ذخایر این رمزارز نوشته که موجودی ذخایر ارز فیات و سایر داراییهای این کمپانی، همیشه برابر با یا بیشتر از تعداد توکنهای در گردش بازار ارزهای دیجیتال است و این روش ساده، باعث شده که بتوان بهراحتی فرآیندهای اثبات ذخایر این دارایی را بهصورت مطمئن اجرا کرد.
همچنین این تمهیدات باعث شده ثبات قیمتی توکن تتر که باید همیشه برابر با ارز فیات موجود در ذخایر باشد، در تمام مواقع حفظ شود. امکان خرید تتر برای کاربران در وبسایت رسمی تتر (tether.to) و صرافی ارز دیجیتال بیتفینکس (Bitfinex) و تمامی پلتفرمهایی که امکان واریز و برداشت تتر را دارند، امکانپذیر است.
وایت پیپر تتر ؛ فناوری و فرآیندها
طبق نوشته وایت پیپر تتر، هر یک واحد USDT که به گردش در بازار در میآید، به نسبت برابر با ارز فیات در ذخایر کمپانی تتر لیمیتد هنگکنگ، پشتوانه آن تامین میشود. با توجه به حضانت داراییهای پشتوانه تتر، این کمپانی در نقش یک نهاد شخص ثالث مسئول برای این داراییها عمل میکند. به این ترتیب، ریسکهای موجود از طریق تمهیداتی ساده که در آنها حسابرسیهای ارزهای فیات و دیجیتال انجام میشود، کاهش داده شده و در عین حال امنیت، قابلیت ارائه سند اثبات و شفافیت این حسابرسیها نیز تقویت شده است.
بر اساس دیاگرام ارائهشده در وایت پیپر تتر، فناوری این رمزارز و ویژگیهای آن در سه لایه مختلف پیادهسازی شدهاند:
۱.اولین لایه بلاک چین بیت کوین است. دفتر کل تراکنشهای تتر بهعنوان فراداده یا همان متادیتا (Metadata) از طریق سیستم اجماع اومنی (Omni) در بلاک چین بیت کوین تعبیه شده است.
۲.لایه دوم پروتکل اومنی است. اومنی یک نوع فناوری زیرساختی است که قادر است توکنهای دیجیتالی که به شکل متادیتا در بلاک چین بیت کوین تعبیه شده یعنی توکنهای تتر را تولید و یا از بین ببرد. اومنی قابلیت ردیابی و گزارش توکنهای در گردش را داشته و به کاربران این قابلیت را داده که بتوانند به انجام تراکنشهای تتر یا ذخیره این رمزارز بپردازند.
این فعالیتها بهصورت همتا به همتا، شبه ناشناس و در محیطی رمزنگاریشده صورت میگیرند. همچنین، کیف پول اومنی (Omni Wallet) مورد استفاده برای تتر در بلاک چین بیت کوین اپن سورس، تحت وب و رمزنگاری شده است و از تراکنشهای چندامضایی و کیف پولهای سرد نیز پشتیبانی میکند.
۳.لایه سوم، کمپانی تتر لیمیتد است که این مسئولیتها را برعهده دارد؛
- پذیرش واریزیهای ارز فیات و صدور توکن تتر برای آنها
- نقدکردن توکنهای تتر به ارز فیات و پردازش فرآیند برداشت برای کاربر مربوطه
- حضانت ذخایر ارز فیات که پشتوانه تترهای در گردش بازار است
- انتشار عمومی اسناد ذخایر و نتایج سایر حسابرسیها
- انجام و مدیریت ادغام با صرافیها، کسب و کارها و کیف پولهای بیت کوین و بلاک چینی
- مدیریت وبسایت رسمی که در قالب یک کیف پول تحت وب برای ارسال، دریافت، ذخیره و تبدیل آسان توکنهای تتر فعالیت میکند
وایت پیپر تتر در بخش بعدی، فرآیند جریان پول در این سیستم و کمپانی را در ۵ مرحله و همراه با تصویر زیر شرح داده است:
- کاربر به حساب بانکی کمپانی تتر لیمیتد ارز فیات واریز میکند.
- کمپانی تتر اعتبار حساب کاربر را شارژ کرده و توکنهای تتر به گردش در بازار در میآیند. این مقادیر بر اساس میزان واریزی کاربر تعیین میشوند که برای تتر USDT، هر ۱ دلار آمریکا برابر با ۱ واحد توکن تتر است.
- کاربر تراکنشهای مد نظر خود را با تتر انجام میدهد که یعنی میتواند در پلتفرمهای ارز دیجیتال به انتقال، تبادل و ذخیره تتر بپردازد.
- کاربر جهت نقدکردن تترها و تبدیل آنها به ارز فیات، موجودی تتر خود را به کمپانی تتر در وبسایت رسمی واریز میکند.
- کمپانی تتر توکنهای مربوطه را از بین برده و معادل ارز فیات آن را به حساب بانکی کاربر واریز میکند.
در انتهای این بخش از وایت پیپر تتر، عنوان شده که کاربران میتوانند خرید تتر را خارج از فرآیند مذکور و در پلتفرمها و صرافیهای دیگر انجام دهند. زمانی که توکنهای تتر صادر میشوند، قابلیت گردش آنها میان همه افراد و کسب و کارها بدون هیچ محدودیتی وجود خواهد داشت. نکته مهم در رابطه با دیاگرام و فرآیند مذکور این است که کمپانی تتر تنها نهادی است که توانایی صدور و گردش تتر در بازارها یا خروج آن را دارد و طبق این سیستم، توانگری مالی کمپانی و توانایی پرداخت بدهی (Solvency) آن حفظ میشوند.
وایت پیپر تتر ؛ اثبات ذخایر
در این بخش از وایت پیپر تتر، نوشت شده که حسابرسیهای (Audit) صورتگرفته در صرافیها و کیف پولهای ارز دیجیتال را نباید یک معیار کامل مبنی بر سلامت یک پروژه یا محصول در نظر گرفت و حتی اکوسیستم بیت کوین نیز تا کنون، مواردی مشابه با حملات سایبری، سوء مدیریت و کلاهبرداری را تجربه کرده است. از این رو، کاربران این حوزه بایستی برای انتخاب صرافی خود دقت عمل بهخرج داده و با هوشیاری کامل به فعالیت در صرافیهای ارز دیجیتال بپردازند. حتی باتجربهترین فرد در بازار ارزهای دیجیتال هم، هیچگاه نمیتواند ریسک فعالیتهای خود را به صفر برساند.
از این رو، توصیه میشود که تا حد امکان حداقل سرمایه خود را در یک صرافی نگه دارید و از این ریسکی که تحت عنوان ریسک طرف معامله (Counterparty Risk) شناخته میشود دوری کنید؛ چرا که حسابرسیهای انجامشده بهویژه بر روی پلتفرمهای معاملاتی، نمیتوانند نشان دهند که کمپانی مربوطه قابلیت پرداخت بدهیهای خود را دارد یا خیر.
در این بین، اثبات ذخایر تتر در بدیعترین شکل ممکن پیکربندی شده تا بتوان بهراحتی نشان داد که پشتوانه تمام توکنهای در گردش بازار تتر، کاملاً توسط ارزهای فیات تامین و ذخیره شده است. بر این اساس، هر توکن تتر که در بازار ارز دیجیتال موجود است، نشاندهنده ۱ دلار آمریکا در ذخایر کمپانی است که یعنی ذخایر تتر تکمیل بوده و مجموع تعداد توکنهای تتر، همیشه برابر با موجودی دلاری در ذخایر کمپانی است.
از جایی که توکنهای تتر در بلاک چین بیت کوین وجود دارند، اثبات وجود و محاسبه آنها کار سختی نخواهد بود. از طرفی دیگر، معادل این توکنها در ذخایر کمپانی، دلار آمریکا قرار داده شده که میتوان از طریق انتشار موجودی حساب بانکی و گذراندن فرآیندهای حسابرسی، سند اثبات آنها را ارائه کرد.
کمپانی تتر در راستای تعهد به شفافیت در امور خود، هر سه ماه یک دوره حسابرسی و ارزیابی را پشت سر میگذارد و نتایج بهدست آمده را در وبسایت رسمی خود، بهصورت عمومی منتشر میکند. این فرآیندها اغلب توسط شرکت حسابرسی “BDO Italia” انجام میشوند و گزارشات منتشرشده، بهصراحت پشتوانه کامل توکنهای تتر در ذخایر این کمپانی بههمراه جزئیات داراییهای موجود در ذخایر را نشان میدهند. همچنین در وبسایت رسمی تتر، گزارش ذخایر و ارزش آنها بهصورت روزانه بهروزرسانی میشود.
وایت پیپر تتر ؛ نقاط ضعف و ریسکها
در این قسمت از وایت پیپر تتر، از زبان تیم توسعهدهنده و بنیانگذاران نوشته شده که از محدودیتها و کاملنبودن پروژه خود در قالب یک سیستم ارز دیجیتال آگاه هستند و مهمترین مسئله در این بین، اعتماد کاربران به کمپانی تتر لیمیتد و حضانت ذخایر توکنهای تتر در اختیار بانک طرف قرارداد کمپانی است. البته که تمامی کیف پولها و صرافیها نیز در معرض چنین ریسکها و محدودیتهایی قرار دارند و از این رو، نقاط ضعف و ریسکهای اکوسیستم تتر به موارد زیر خلاصه میشوند. وایت پیپر تتر ریسکهای موجود در این پروژه را اینگونه عنوان کرده است:
- ورشکستگی کمپانی تتر
- انحلال بانک محافظ ذخایر تتر
- توانایی بانک در مسدودکردن حساب یا ضبط سرمایه
- ناپدیدشدن اعضای کمپانی تتر و سرقت ذخایر
- متمرکزشدن در یک بخش حیاتی پروژه
ورشکستگی کمپانی تتر: در این شرایط که کمپانی تتر لیمیتد ورشکسته شده، سرمایه مشتریان در امان بوده و متعاقباً تمامی توکنهای تتر قابل نقدشدن هستند. اکثر هکهای امنیتی که در اکوسیستم ارزهای دیجیتال صورت میگیرند، با هدف سرقت رمزارزهای پلتفرم مربوطه انجام شده و حساب بانکی آن کمپانی دچار مشکل نخواهد شد. از جایی که توکنهای تتر در شبکههای بلاک چین وجود دارند، کاربرها میتوانند با راهاندازی یک کیف پول ارز دیجیتال شخصی، کلید خصوصی (Private Key) مربوطه را در اختیار خود نگه داشته تا دچار مشکلات مذکور نشوند.
انحلال بانک طرف قرارداد تتر: این مسئله ریسکی است که متوجه تمام کاربران در سیستمهای اقتصادی سنتی و پلتفرمهای معاملاتی ارز دیجیتال است. کمپانی تتر در بانکهای کثِی (Cathay Bank) آمریکا و واتای (Hwatai Bank) تایوان حساب دارد و هر دوی این بانکها، در مورد مدل تجاری و کسب و کار تتر اطمینان دارند و آن را پذیرفتهاند. البته که تتر طی سالهای اخیر چندین شریک بانکی دیگر پیدا کرده تا میزان چنین ریسکی کاهش پیدا کند.
مسدودشدن حساب بانکی تتر یا توقیف داراییها: بانکهای طرف قرارداد کمپانی تتر، از ماهیت ارزهای دیجیتال آگاه هستند و کسب و کارهای فعال در این حوزه را پذیرفتهاند. همچنین، این بانکها با چندین صرافی ارز دیجیتال بزرگ دنیا نیز مشارکت ایجاد کردهاند. کمپانی تتر و سایر نهادهای مشابه، فرآیندهای متعددی را پیرامون احراز هویت و مبارزه با پولشویی گذارنده و از سوی بانک، تاییدیه تطابق کامل کمپانی تتر با این قوانین و مقررات دریافت شده است.
سرقت ذخایر و ناپدیدشدن سران کمپانی تتر: منشور سازمانی و اسامی اعضای کمپانی تتر بههمراه سوابق و موقعیت مکانی آنها، بهصورت عمومی در دسترس هستند و مالکیت حسابهای بانکی کمپانی، بهصورت قانونی بهنام این منشور سازمانی است. هرگونه انتقال پول از این حساب بانکی، اسناد پیگیری داشته و طبق سیاستهای داخلی کمپانی تتر صورت میگیرند.
متمرکزشدن در یک بخش حیاتی پروژه: در این بخش از وایت پیپر تتر، نوشته شده که قرار است با بهروزرسانیهای متعدد در این محصول، ریسک چنین مواردی کاهش یابد که بهصورت عمومی نیز اعلام خواهند شد. روشهای زیادی برای مقابله با چنین چالشهایی وجود دارند اما نخستین رویکرد کمپانی در برابر آن، انتخاب پلتفرمهایی است که ارز دیجیتال تتر با آنها ادغام شده تا ریسک متمرکزشدن و وجود یک نقطه نفوذ حیاتی از بین برود. این بخش حساس، تولید توکنهای جدید و نقدکردن آنها است که به جز آن، سایر بخشهای اکوسیستم تتر غیرمتمرکز هستند.
وایت پیپر تتر در بخش پایانی و نتیجهگیری این سند، نوشته که تتر نخستین رمزارز پیوندخورده با ارز فیات و مبتنی بر فناوری بلاک چین بیت کوین بوده که امنترین و مطمئنترین دفتر کل عمومی حال حاضر دنیا است. توکنهای تتر تماماً و به نسبت یکبهیک، دارای پشتوانه در ذخایر کمپانی هستند و در برابر مواردی نظیر نوسانات بازار، قیمتها و محدودیت در نقدشوندگی مصونیت دارند. تتر یک فرآیند ساده برای اثبات ذخایر خود پیادهسازی کرده و بهطور منظم، توسط نهادهای حسابرسی حرفهای مورد ارزیابی قرار میگیرد.
مشارکتهای بانکی، پیروی از مقررات و ساختار قانونی این کمپانی باعث شده بستری مطمئن برای حضانت داراییهای ذخیره تتر و صدور توکنهای آن بهوجود آید. تیم پروژه تتر نیز متشکل از کارآفرینان باتجربه و خوشسابقه از اکوسیستم بیت کوین و چندین حوزه دیگر است و این پروژه قصد دارد بهمرور زمان با کمپانیها، صرافیها و کسب و کارهای متعددی وارد مشارکت شود.
در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس، مهمترین بخشهای وایت پیپر تتر را برای شما شرح دادیم. در صورت داشتن سوال، پیشنهاد و یا انتقاد، خواهشمندیم با ثبت نظر خود با ما در ارتباط باشید.
سوالات شما در مورد وایت پیپر تتر
- وایت پیپر تتر چیست؟
وایت پیپر تتر سندی است که توسط این پروژه در وبسایت رسمی تتر منتشر شده و در آن به مواردی از قبیل اهداف پروژه، نحوه کار تتر، محدودیتها و برنامههای آینده آن پرداخته میشود.
- آیا سرمایه گذاری در تتر خوب است؟
تتر یک استیبل کوین در بازار ارز دیجیتال بوده و قیمت آن همیشه برابر با ۱ دلار آمریکا است و بیشتر نخواهد شد. از این رو، نمیتوان خرید تتر و هولد آن را در قالب یک سرمایهگذاری دید و بیشتر جنبه پوشش سرمایه در برابر نوسانات شدید بازار را دارد.