اثرات مهم ارتقا مرج بر بلاک چین اتریوم

اکنون یک ماه از اجرای ارتقای مرج (Ethereum Merge) گذشته است و بلاک چین اتریوم (ETH) از یک سیستم مبتنی بر ماینینگ (استخراج / Mining)، منحصراً به سپرده‌گذاری یا همان استیکینگ (Staking) تغییر یافته است.

فرآیند اجرای این ارتقا کاملاً روان صورت گرفت و شبکه با مشکل خاصی مواجه نشد؛ ارتقای مرج چندین اثر قابل توجه بر بلاک چین اتریوم گذاشته است که دو مورد از آن‌ها، ممکن است در درازمدت چالش‌هایی را برای این شبکه به‌همراه داشته باشند.

کاهش مصرف انرژی بلاک چین اتریوم

هدف اصلی در ارتقای مرج، تغییر الگوریتم اجماع بلاک چین اتریوم از اثبات کار (Proof-of-Work / PoW) به اثبات سهام (Proof-of-Stake / PoS) بود و در پی آن، مصرف انرژی این شبکه تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا کرد.

بر اساس آمار پلتفرم دیجی‌کانِمیست (Digiconomist)، میانگین سالانه مصرف انرژی شبکه اتریوم پس از این ارتقا از ۸۰ ترا وات بر ساعت (TWh) به تقریباً ۰.۰۱ ترا وات بر ساعت کاهش پیدا کرده است.

اکنون هر تراکنش اتریوم تحت مکانیزم اثبات سهام به‌اندازه ۲۲ تراکنش در شبکه پرداختی ویزا (VISA) گازهای کربنی منتشر می‌کند که این رقم در مقایسه با سیستم سابق اتریوم تفاوت بسیار زیادی دارد. لازم به ذکر است انجام تراکنش‌ها مستقیماً در مصرف انرژی شبکه تاثیری نداشته و تراکنش‌های پردازش‌شده در بلاک چین‌های لایه دو (Layer-2) شامل این مورد نمی‌شوند.

کاهش صدور کوین های جدید اتریوم

میزان تولید کوین‌های جدید اتریوم پس از پیاده‌سازی مرج، نزدیک به ۹۰ درصد کاهش داشته است. این مسئله نتیجه کاهش قابل توجه میزان پاداش اعتبارسنج‌های بلاک چین اتریوم نسبت به ماینرها در سیستم قبلی است.

بر اساس آمار پلتفرم اولتراسَوند (Ultrasound.money)، عرضه کوین‌های اتریوم (ETH) از زمان مرج تا کنون نزدیک به ۶,۵۰۰ واحد افزایش داشته است که در صورت عدم اجرای ارتقا، این رقم نزدیک به ۴۰۰,۰۰۰ واحد اتریوم می‌رسید. هر دوی این ارقام شامل مقدار اتریوم سوزانده‌شده (Burn) در کارمزد تراکنش‌ها می‌شوند.

در حال حاضر، سطح عرضه اتریوم با نرخ رشدی به‌میزان ۰.۰۶ درصد همچنان تورمی (Inflationary) است و چنانچه سطح فعالیت‌ها در این بلاک چین افزایش داشته باشد و اتریوم بیشتری در فرآیند کارمزد تراکنش‌ها سوزانده شود، اتریوم می‌تواند به یک شبکه و رمزارز ضد تورمی (Deflationary) تبدیل شود. در این صورت، اتریوم بیشتری نسبت به میزان تولید روزانه آن سوزانده می‌شود.

افزایش تعداد اعتبارسنج های بلاک چین اتریوم

اکنون پس از ارتقای مرج، اعتبارسنج‌های اثبات سهام عملکرد شبکه را بر عهده گرفته و مسئول پردازش تراکنش‌ها هستند. با گذشت یک روز از مرج در تاریخ ۱۶ سپتامبر (۲۵ شهریور)، نرخ حضور اعتبارسنج‌ها در بلاک چین اتریوم که شاخصی برای محاسبه تعداد اعتبارسنج‌ها است، تا ۳ درصد کاهش پیدا کرد.

این مسئله یک چالش موقتی در راستای فرآیند انتقال این شبکه بود و طی چند روز به حالت ایده‌آل خود بازگشت. این نرخ در حال حاضر ۹۹.۵ درصد برآورد شده است و به این معنی است که تقریباً تمامی اعتبارسنج‌های آنلاین، مشغول پردازش بلوک‌های جدید هستند.

طبق آمار پلتفرم بیکِن‌چا (beaconcha.in)، به‌فاصله یک ماه پس از مرج تعداد نودهای اعتبارسنج اتریوم از ۴۲۰,۰۰۰ به ۴۳۵,۰۰۰ نود رسیده است و در مجموع، ۱۳.۲ میلیون واحد اتریوم سپرده‌گذاری کرده‌اند.

متمرکزشدن شبکه توسط چند ارائه دهنده خدمات سپرده گذاری

یکی از پیامدهای منفی ارتقای مرج، کنترل بخش بزرگی از اعتبارسنج‌ها در بلاک چین اتریوم توسط تعداد انگشت‌شماری از پلتفرم‌های ارائه‌دهنده خدمات سپرده‌گذاری است.

در این بین، تنها چهار پلتفرم از قبیل لیدو (Lido) و صرافی‌های بایننس (Binance)، کوین‌بیس (Coinbase) و کراکن (Kraken) هستند که در مجموع ۵۵ درصد از نودهای اعتبارسنج اتریوم را تشکیل می‌دهند. در این‌جا تنها پلتفرم لیدو با بقیه تفاوت دارد؛ لیدو یک پروتکل سپرده‌گذاری شناور (Liquid Staking Protocol) است که می‌تواند فرآیندهای یک اعتبارسنج را به دیگر نمونه‌ها انتقال دهد، اما همچنان در معرض متمرکزشدن (Centralization) قرار دارد.

مسئله متمرکزشدن در بلاک چین اتریوم تا حدی پس از ارتقای بعدی این شبکه تحت عنوان شانگ‌های (Shanghai) برطرف خواهد شد؛ اجرای این ارتقا به کاربران اجازه داده تا توکن‌های سپرده‌گذاری‌شده خود را از این پلتفرم‌ها خارج کنند که باعث افزایش رقابت در بازار می‌شود. ارتقای شانگ‌های قرار است در سال ۲۰۲۳ اجرا شود.

افزایش استفاده از رله های تقویت MEV

اعتبارسنج‌های اتریوم پس از ارتقای مرج به‌صورت روزافزون از نرم‌افزارهای تقویت حداکثر ارزش قابل استخراج (MEV-Boost) استفاده می‌کنند؛ این نرم‌افزارها یک بازار جهت کسب بیشترین سود برای اعتبارسنج‌ ها ایجاد می‌کنند.

این نرم‌افزار به سازندگان بلوک (Block Builder) اجازه داده تا برنامه‌ای را تحت عنوان «رله» (Relay) اجرا کنند که این رله‌ها به اعتبارسنج‌ها نشان داده که چگونه تراکنش‌‌ها را در روند ساخت بلوک اولویت‌بندی کنند تا بتوانند حداکثر پاداش را دریافت کنند.

رله‌های تقویت MEV کار اعتبارسنج‌ها را بسیار ساده کرده و برای آن‌ها پاداش‌هایی مازاد به‌همراه دارند، اما استفاده از این سرویس‌ها پیامدهای غیرمنتظره‌ای نیز با خود دارند.

با این‌که شرکت‌هایی هستند که از رله ویژه خود استفاده می‌کنند، رایج‌ترین رله مورد استفاده اعتبارسنج‌ها متعلق به پلتفرم فلش‌باتس (Flashbots) است. این رله تراکنش‌های مرتبط با پروتکل میکسر تورنادو کش (Tornado Cash) را در راستای تطابق با تحریم‌های دفتر کنترل دارایی‌های خارجی ایالات متحده (OFAC) سانسور و لغو می‌کند.

در حال حاضر ۴۷ درصد از بلوک‌ها در بلاک چین اتریوم با استفاده از نرم‌افزارهای فلش‌باتس تولید می‌شوند.

منبع: THEBLOCK