بررسی مفهوم توکن اهرم دار و کاربردهای آن

توکن لوریج دار یا اهرم دار به نوعی از ارزهای دیجیتال اتلاق می‌شود که همچون معاملات مارجین،‌ دائمی یا آتی، امکان استفاده از اهرم را به کاربر ارائه می‌کند، با این تفاوت که ریسک لیکوئید شدن را با خود به همراه ندارد. البته، به خاطر داشته‌باشید که پلتفرم ارائه دهنده توکن های لوریج دار، اهرم این توکن‌ها را مشخص می‌کند و کاربر امکان تعیین آن را ندارد.

پادکست توکن اهرم دار و کاربردهای آن

توکن ‌های اهرم‌ دار توسط معامله‌گران با هدف چند برابر کردن سود حاصل از تغییرات قیمت ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود. این توکن‌ها در پوزیشن‌های لانگ و شورت و برای چند برابر کردن سود از نوسانات بازار استفاده می‌شوند. در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس، به مفهوم توکن های اهرم دار، عملکرد، مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت.

توکن‌ های اهرم‌ دار چگونه کار می‌کنند؟

توکن‌های اهرم‌دار برای چند برابر کردن سود ناشی از نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال طراحی شده‌اند. به عنوان مثال، اهرم ۳ در پوزیشن لانگ اتریوم نشان می‌دهد که اگر شما اتریوم بخرید، با یک درصد رشد، قیمت سود شما دو برابر خواهد شد. یا اگر قیمت اتریوم ۱۰ درصد افزایش یابد، سود شما ۲۰ درصد افزایش می‌یابد. البته این سکه روی دیگری هم دارد و اگر قیمت اتریوم  10 درصد کاهش یابد، شما ۲۰ درصد ضرر می‌کنید.

همانطور که می‌دانید، نسبت ریسک به ریوارد توکن های اهرم دار به دلیل ماهیت نوسانی آنان بسیار بالا است. به معامله‌گران توصیه می‌شود هنگام استفاده از توکن‌ های اهرم دار با احتیاط عمل کنند، زیرا خطر ضررهای قابل توجه وجود دارد.

با توجه به مواردی که شاره شد، حال نوبت آن است که به نحوه کارکرد توکن‌های اهرم دار اشاره کنیم. این نوع از توکن‌ها را می‌توان از طریق صرافی‌هایی که توکن های لوریج دار را ارائه می‌دهند دریافت کرد. روش دوم خرید آنها در بازارهای معاملاتی است. زمانی که یک کاربر در ازای پرداخت تتر، توکنی اهرم دار صادر می‌کند، در اصل وی یک پوزیشن با اهرم مشخص در بازار دائمی جفت‌ارز مورد نظر باز کرده و به این ترتیب، تعدادی از دارایی پایه به سبد پوزیشن پرپچوال اضافه می‌شود. البته یک تفاوت مهم وجود دارد و آن اینکه مدیریت این پوزیشن بر عهده شما نیست و الگوریتم توکن اهرم دار این کار را در ازای دریافت کارمزد، به جای شما انجام خواهد داد.  

مشاهده قیمت لحظه‌ای و خرید لونا در صرافی ارزدیجیتال

به عنوان مثال، زمانی که کاربری ۲۰۰ تتر برای صدور توکن BTC3L می‌پردازد، معادل ۶۰۰ دلار پوزیشن لانگ به سبد مربوط به توکن اضافه می‌شود. در مقابل، اگر تصمیم بگیرد که دارایی خود را نقد کند، می‌تواند عکس این روند را طی کرده و با بستن پوزیشن خود در بازار پرپچوال، USDT دریافت کند. البته اگر قصد ترید توکن‌ها را داشته‌باشید، تاثیری روی تعداد پوزیشن‌ها نخواهد داشت. چراکه کاربری توکن خود را فروخته و دیگری با پرداخت تتر آن را خریداری می‌کند.

شایان ذکر است که این دست از توکن‌ها نیز همچون دیگر توکن‌هایی که در بازار اسپات مورد معامله قرار می‌گیرند، دارای عرضه در گردش و قیمت یا ارزش خالص مشخصی هستند. به عبارت دیگر، ارزش توکن های اهرم دار طبق میزان دارایی پایه موجود در سبد پرپچوال، قیمت دارایی پایه و اهرم واقعی تخمین زده می‌شود.

پیشینه و عملکرد توکن های اهرم دار

این صرافی FTX بود که برای نخستین بار توکن‌ های اهرم دار را به بازار و کاربران معرفی کرد. بعد از آن صرافی‌های رمزارزی دیگری همچون بایننس و کوکوین هم این قابلیت را به صرافی خود اضافه کردند و به این ترتیب کاربران می‌توانستند از توکن‌های اهرم دار این صرافی‌ها استفاده کنند.

معاملات اسپات چیست و چگونه می‌توان از آن کسب سود کرد؟

یکی از مهم‌ترین دلایل راه‌اندازی این نوع از توکن ‌های اهرم دار این بود که  کاربران بتوانند فارغ از نگرانی‌های مربوط به لیکوئید شدن دارایی و مسائلی از این دست، از اهرم استفاده کنند. به این نکته توجه داشته‌باشید که توکن‌ های اهرم دار برای نگهداری بلندمدت گزینه مناسبی نیستند. بنابراین، ضرورت دارد که قبل از استفاده از آنها با نحوه استفاده و کاربردشان به طور دقیق آشنا شوید.

موضوع بعدی که باید بدانید این است که توکن‌ های لوریج دار در بازار اسپات صرافی‌ها مورد معامله قرار می‌گیرند. در مقام مقایسه، ریسک استفاده از توکن ‌های اهرم دار در بازار اسپات بیشتر از معامله همان رمزارز در بازار اسپات است. در مقابل اما ریسک توکن های اهرم دار کمتر از معاملات مارجین یا فیوچرز است. بنابراین اگر بخواهیم ریسک استفاده از هر کدام از این روش‌ها را به ترتیب از کم به زیاد ارائه کنیم به این شرح خواهد بود: رمزارزهای معمولی، توکن‎‌های لوریج دار، معاملات مارجین و فیوچرز.

همانطور که پیشتر اشاره شد، با وجود اینکه توکن‌ های اهرم دار ریسک لیکویید شدن را با خود به همراه ندارند، اما در صورتی که دارایی تحت نوسانات شدید قیمتی قرار بگیرد این امکان وجود دارد که ارزش این دارایی‌ها به نزدیک صفر برسد.

تفاوت بین اسپات، توکن های اهرمی و مشتقات چیست؟

قبل استفاده از توکن‌ های اهرم دار، مهم است که تفاوت‌های بین اسپات، مشتقات و توکن‌های اهرم دار را درک کنید. انتخاب محصول مناسب بر اساس محیط بازار و میزان ریسک‌پذیری به شما کمک می‌کند تا سود خود را به حداکثر برسانید و در عین حال سطح قابل قبولی از ریسک را بپذیرید.

معاملات اسپات به سرمایه‌‌گذار اجازه می‌دهد تا مستقیما با استفاده از ارز فیات یک ارز دیجیتال را خریداری یا بفروشد. این به سادگی به معنای معامله ارزهای رمزپایه مانند بیت کوین و اتریوم با استفاده از USD است.

با محصولات معاملاتی مشتقات، معامله‌گران می‌توانند با قراردادهای معاملاتی و بر اساس پیش بینی شخصی خود از حرکت قیمت، سود به دست آورند.

توکن اهرم دار اساسا صندوقی است که سود و زیان و روند قیمت ارزهای دیجیتال را ردیابی و بزرگ‌نمایی می‌کند. به عنوان مثال، خرید BTC3L (یعنی بیت کوین پوزیشن لانگ با اهرم ۳ برابری) به شما این امکان را می‌دهد که اگر قیمت BTCUSDT پایه ۱۰ درصد افزایش یابد، ۳۰ درصد سود به دست آورید.

به طور عمده دو نوع توکن اهرم دار وجود دارد: اهرم ثابت و متغیر که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

توکن های لوریج دار با اهرم ثابت

اینها توکن های اهرم دار معمولی هستند که اهرم ثابتی را برای دارایی پایه در نظر می‌گیرند. به عنوان مثال، توکن های اهرم دار با اهرم ثابت ۲X همیشه درصد تغییر روزانه را در ۲ ضرب می‌کنند.

توکن های اهرم دار با اهرم متغیر

توکن های اهرم دار متغیر توسط  صرافی های بزرگ همچون بایننس به عنوان بزرگترین صرافی ارزهای دیجیتال از نظر حجم صادر می‌شوند. این توکن های اهرم دار برای ارائه اهرم بین ۱.۲۵X تا ۴X طراحی شده‌اند.

به گفته بایننس، اهرم متغیر سودآوری را در نوسانات صعودی به حداکثر و ضررهای ناشی از نوسانات نزولی را به حداقل می‌رساند.

ریسک‌های مربوط به توکن های اهرم دار

توکن های اهرم دار در کنار مزایایی که برای سرمایه‌گذاران به همراه دارند، ریسک‌هایی را نیز متوجه دارایی آنان می‌کند که در ادامه به برخی از این ریسک‌ها اشاره خواهیم کرد.

نوسانات بالا

توکن‌ های اهرم دار به دلیل نوسان‌پذیری بالا، جزو پرخطرترین ابزارها در بازار ارز دیجیتال محسوب می‌شوند. افزایش نوسانات روزانه در قیمت دارایی پایه دلیل اصلی نوسانات بالای آنها است.

آسیب‌پذیری در مواقع کاهش قیمت

توکن های اهرم دار در برابر نوسانات نزولی آسیب‌پذیر هستند؛ موضوعی که به نفاوت فاحش در سود بین رمزارز اصلی و توکن اهرم دار اشاره دارد.

در ادامه با ذکر یک مثال، این موضوع را به صورت ملموس‌تری توضیح خواهیم داد. فرض کنید یک توکن اتریوم اهرم دار ۲ برابری دارید که بازده روزانه‌ای معادل دو برابر توکن ETH را به شما ارائه می‌دهد. در این مثال، هر دو توکن ETH و اتریوم اهرم دار X2 با مبلغی معادل ۱۰۰۰ دلار معامله می‌شوند.

در روز اول، اگر قیمت ETH با ۱۰ درصد افزایش به ۱۱۰۰ دلار برسد، توکن اهرم دار با ۲۰ درصد افزایش به ۱۲۰۰ دلار خواهد رسید. در روز دوم، اگر قیمت اتریوم ۲۰ درصد کاهش یابد و به ۸۸۰ دلار برسد. توکن اهرم دار با ۴۰ درصد کاهش به ۷۲۰ دلار خواهد رسید. در این بازه زمانی، نگه داشتن اتریوم منجر به ضرر ۱۲ درصدی می‌شود، در حالی که نگه داشتن توکن اتریوم اهرم دار منجر به ضرر ۲۸ درصدی می‌شود. از آنجایی که نوسان  نزولی سرمایه‌گذاری شما را کاهش می‌دهد، توکن‌های اهرم دار فقط برای معاملات کوتاه مدت استفاده می‌شوند.

هزینه‌های اضافی

صرافی‌های رمزنگاری مانند بایننس برای معامله توکن ‌های اهرم دار، هزینه‌های اضافی دریافت می‌کنند. بایننس برای معامله توکن های اهرم دار کارمزد معاملات، کارمزد صدور، بازخرید، مدیریت و ترید را دریافت می‌کند.

مکانیسم‌های موازنه مجدد یا متعادل‌سازی

توکن‌ های اهرم دار توسط الگوریتم‌هایی کنترل می‌شوند که موقعیت آن‌ها را در برابر دارایی پایه افزایش یا کاهش می‌دهند تا به اهرم هدف خود برسند. به عبارت دیگر، موازنه مجدد کاری است که توسط یک الگوریتم پشت توکن صورت می‌گیرد تا مانع از لیکویید شدن دارایی شود. این فرآیند با افزایش یا کاهش دارایی پایه به سبد معاملات دائمی و با هدف رساندن اهرم واقعی به اهرم هدف توکن انجام می‌شود. نکته مهم این است مه در زمان اجرای الگوریتم، صدور یا بازخرید توکن به حالت تعلیق در می‌آید. بنابراین، توکن‌های اهرم دار در برابر این الگوریتم‌های متعادل‌کننده آسیب‌پذیر هستند زیرا ممکن است در بازارهای پر نوسان به طور موثر کار نکنند.

مشاهده قیمت لحظه‌ای و خرید فانتوم در صرافی ارزدیجیتال

در سال ۲۰۲۱، یک مقاله توسط وب‌سایت کوین دسک به معامله گران رمزارزی اشاره کرد که شکایت داشتند توکن‌های اهرم دار بایننس در طول سقوط بازار ناشی از سقوط پروژه ترا در می ۲۰۲۱ آنطور که وعده داده بود عمل نکردند.

مزایای توکن های اهرم دار

توکن های اهرم دار مزایای بی‌شماری را برای معامله‌گران به همراه دارد. در ادامه به برخی از مزایای توکن‌ های اهرم دار می‌پردازیم.

سادگی در استفاده

توکن های اهرم دار محبوب هستند زیرا نیازی به تعهد و وثیقه معامله گر و مدیریت مارجین ندارد. عدم نیاز به سپرده همچنین به این معنی است که نیازی نیست معامله‌گران نگران ریسک لیکوئید شدن باشند.

کسب سودهای قابل توجه

اگر توکن‌ های اهرم دار به درستی استفاده شوند، معامله‌گران می‌توانند سود خود را با استفاده از توکن‌های اهرم دار در مقایسه با نگهداری ساده دارایی پایه، چند برابر کنند. استفاده از اهرم همچنین به معامله‌گر اجازه می‌دهد تا با وجوه موجود خود سود معاملاتی بالاتری کسب کنند.

شورتینگ و هج کردن (hedging)

توکن‌های اهرم دار را می‌توان برای سود بردن از کاهش قیمت توکن و سقوط بازار کریپتو استفاده کرد. این توکن‌ها همچنین برای محافظت از پرتفوی سرمایه‌گذاران در برابر افت قیمت استفاده می‌شوند. توکن‌های اهرم دار بایننس مانند BTCDOWN و ETHDOWN زمانی که به ترتیب قیمت BTC و ETH کاهش می‌یابد بین ۱.۲۵ برابر تا ۴ برابر سود اهرمی ایجاد می‌کنند.

توکن های اهرم دار چگونه روی دیفای کار می‌کنند؟

شما می‌توانید توکن‌ های اهرم دار دیفای را در web3 بیابید. به عنوان مثال توکن اهرمی اتریوم پروتکل ایندکس کوپ (Index Coop) را در نظر بگیرید.

ایندکس کوپ با استفاده از قدرت سایر برنامه‌های دیفای مانند یونی سوآپ و کامپاند، توکن اهرمی ETH 2x FLI را صادر و ارائه می‌کند. برای ایجاد توکن اهرم دار ETH 2x FLI در ایندکس کوپ، باید ETH ارائه کنید.

این اتریوم روی یک پروتکل وام‌دهی دیفای به نام کامپاند برای استقراض USDC سپرده می‌شود. سپس USDC برای خرید اتریوم بیشتر در یونی سواپ استفاده می‌شود. اتریوم تازه خریداری شده برای کسب سود به کامپاند واریز می‌شود. علاوه بر این، شما می‌توانید توکن اهرم دار ETH 2x FLI را مستقیما در یونی سوآپ بخرید.

توکن های اهرمی محبوب

در ادامه این مقاله برخی از توکن های اهرم دار محبوب صادر شده توسط صرافی های متمرکز و پروتکل های دیفای آورده شده‌است.

دو مورد از توکن های اهرم دار محبوب در بین معامله‌گران، BTCDOWN و ETHDOWN هستند. این دو مورد توکن‌، مناسب پوزیشن شورت هستند و هدف آنها ارائه اهرم تا ۴ برابر برای بیت‌کوین و اتریوم است.

برای پوزیشن لانگ BTCUP و ETHUP دو توکن محبوب هستند که توسط بایننس منتشر شده‌اند و هدف آن ارائه اهرم تا ۴ برابر برای بیت‌کوین و اتریوم است.

همچنین، BTC 2x Flexible Leverage Index و ETH 2x Flexible Leverage Index توکن‌های اهرم دار صادر شده توسط پروتکل دیفای ایندکس کوپ هستند که برای پوزیشن لانگ با اهرم ۲ برابر برای BTC و ETH ارائه شده‌اند.

سخن پایانی

توکن های اهرم دار، نوآوری‌های رمزنگاری هستند که نسخه بهبود یافته رمزارزهای پایه و همتایان سنتی خود هستند. این نوع از دارایی‌ها مزیت‌هایی مشابه معاملات مارجین، را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. لازم به ذکر است که توکن های اهرم دار ابزارهای بسیار پرریسک هستند که برای استفاده تازه‌واردان بازار توصیه نمی‌شوند. بنابراین، همیشه قبل از سرمایه‌گذاری تحقیقات خود را انجام دهید و هرگز با پولی که توان از دست دادن آن را ندارید، وارد معامله نشوید.