DEX Aggregator چیست؟ آشنایی با پروتکل تجمیع کننده نقدینگی

DEX Aggregator یا صرافی غیرمتمرکز تجمیع کننده نقدینگی، یک سرویس مبتنی بر فناوری بلاک چین بوده که معامله‌گران با استفاده از آن، به‌راحتی و با انعطاف بالایی معاملات ارز دیجیتال خود را تنظیم و اجرا می‌کنند. پلتفرم‌های DEX Aggregator خیلی سریع میان سرمایه‌گذاران رمزارزها محبوبیت پیدا کردند، چرا که در حوزه دیفای (DeFi) موقعیت‌ها و مزایای زیادی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

پادکست مقاله DEX Aggregator

پیدایش پروتکل‌های تجمیع کننده نقدینگی، باعث شد سرمایه‌گذاران شخصی و نهنگ‌ها دارایی‌های خود را از پلتفرم‌های متمرکز و غیرمتمرکز صرافی ارز دیجیتال خارج، و به این پروتکل‌ها واریز کنند. در پلتفرم‌های DEX Aggregator، نقدینگی معاملات بالا بوده، تجربه کاربری و قیمت‌ها بهبود یافته‌اند و سطح حریم خصوصی و امنیت کاربر نیز ارتقا پیدا کرده است.

به‌طور کل این پلتفرم‌ها، تجربه معامله‌گری فعالان بازار را تا حد زیادی بهبود بخشیده‌اند و در پایان سال ۲۰۲۱، موفق شدند ۵۰ درصد از کل حجم معاملات در صرافی‌های غیرمتمرکز را به خود اختصاص دهند و به یکی از برجسته‌ترین زیرساخت‌های مبتنی بر بلاک چین تبدیل شوند. تا به امروز، این روند رو به رشد و ارزش‌آفرینی DEX Aggregator ها ادامه داشته است.

در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس، ابتدا بررسی می‌کنیم که DEX Aggregator چیست و چگونه کار می‌کند و سپس به معرفی بهترین پلتفرم های تجمیع کننده نقدینگی می‌پردازیم.

DEX Aggregator چیست؟

فرض کنید که یک محصول، مثلاً گوشی موبایل دارید که می‌خواهید آن را با یک گوشی دیگر تعویض کنید، اما فروشگاه‌های زیادی برای این کار وجود دارند و شما نمی‌توانید از بین آن‌ها، بهترین فروشگاه برای تبادل یا معامله را انتخاب کنید. در این‌جا DEX Aggregator در نقش یک ماشین جادویی عمل کرده که تمام فروشگاه را در یک مرکز و مکان در اختیار شما قرار می‌دهد. این تجمیع کننده به شما کمک می‌کند که به‌راحتی، بهترین معالمه را برای تعویض گوشی خود پیدا کنید.

به این ترتیب می‌توان گفت صرافی های غیرمتمرکز تجمیع کننده نقدینگی، برای شما مزایایی از قبیل صرفه‌جویی در زمان، پیداکردن معاملات بهتر و استفاده بهینه‌تر از سرمایه و دارایی‌تان را ارائه می‌کنند. عبارت DEX Aggregator از دو واژه “DEX” به‌معنای صرافی غیرمتمرکز (Decentralized Exchange) و “Aggregator” به‌معنی تجمیع کننده یا گردآورنده تشکیل شده است.

حتماً می‌دانید که صرافی ارز دیجیتال غیرمتمرکز بدون حضور واسطه یا یک دفتر مرکزی، امکان معامله رمزارزها را به‌صورت همتا به همتا (P2P) برای شما فراهم می‌کند. کاربران در صرافی‌های غیرمتمرکز، بر دارایی‌ها و معاملات خود کنترل کامل دارند و از امنیت بیشتری در مقایسه با صرافی‌های متمرکز (CEX) برخوردارند. بخش بزرگی از پلتفرم‌های غیرمتمرکز بر روی بلاک چین اتریوم (Ethereum) ساخته شده‌اند و از طریق فناوری قرارداد هوشمند (Smart Contract) فعالیت می‌کنند.

در این‌جا پروتکلی که در قالب یک DEX Aggregator عمل می‌کند، در واقع ابزاری را طراحی کرده که معامله‌گران و سرمایه‌گذاران فعال در بازار رمزارزها، با استفاده از آن به‌راحتی به تمام معاملات خود رسیدگی کرده و سرعت عمل و بازده در معاملات خود را ارتقا می‌دهند. کاربران بدون نیاز به بررسی پلتفرم‌ها، وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های مختلف، در یک پلتفرم تجمیع کننده نقدینگی می‌توانند به تمام بازارهای مد نظر خود در یک محیط مشخص دسترسی داشته باشند و خرید و فروش ارز دیجیتال را راحت‌تر و سریع‌تر و با بهترین نرخ‌های موجود انجام دهند. برای مثال، خرید متیک (MATIC) در این پلتفرم‌ها ارزان‌تر و سریع‌تر از یک صرافی کریپتویی انجام خواهد شد.

DEX Aggregator همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره شد، یک پروتکل و برنامه مبتنی بر بلاک چین بوده که چندین بازار ارز دیجیتال را در یک پلتفرم کنار هم قرار می‌دهد. این پلتفرم‌ها را می‌توان به‌عنوان یک مرورگر جامع و واحد برای نقدینگی و قیمت ارز دیجیتال در دنیای دیفای در نظر گرفت که به معامله‌گران، انتخاب‌های دلخواهشان را در این حوزه ارائه می‌دهد. پلتفرم‌های DEX Aggregator با ارائه یک رابط کاربری واحد به‌همراه داده‌های مختلف از تعدادی صرافی غیرمتمرکز، چندین استخر نقدینگی (Liquidity Pool) با بازده بالاتر را در اختیار کاربران قرار می‌کنند.

اولین DEX Aggregator یا تجمیع کننده نقدینگی در سال ۲۰۱۹ طی یک رویداد هکِتان (Hackathon) با هدف ایجاد راه‌کار برای چالش‌های وقت صرافی‌های غیرمتمرکز ساخته شد. سرگی کونز (Sergej Kunz) و آنتون بوکف (Anton Bukov)، برندگان این رقابت بودند و توانستند نخستین نمونه از این پروتکل‌ها را طی ۱۸ ساعت طراحی کنند. با وجود این‌که اولین نسخه از تجمیع کننده‌ها قابلیت اجراشدن نداشت، درها را برای پیدایش عصر جدیدی از پلتفرم‌هایی تحت عنوان DEX Aggregator باز کرد و پروتکل معروف ساخته‌شده توسط این دو شخص، وان‌اینچ (۱inch) نام دارد.

به‌عبارتی می‌توان گفت، یک DEX Aggregator در واقع ردیاب بهترین استخرهای نقدینگی برای انجام تراکنش‌ها با اسلیپج (اختلاف قیمت سفارش با قیمت انجام‌شده / Slippage) صفر است. به‌علاوه، پروتکل‌های تجمیع کننده نقدینگی صدها استخر ارز دیجیتال را به یکدیگر متصل کرده تا مشکل کمبود نقدینگی و در نتیجه، اسلیپج بالا را برطرف کنند. از این رو، نمی‌توان گفت پلتفرم‌های DEX Aggregator دارای کمبود یا عیب هستند، چرا که همیشه به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران کمک کرده و بهترین پیشنهادها و معاملات را به آن‌ها ارائه می‌کنند.

استفاده پروتکل‌های تجمیع کننده نقدینگی در استراتژی معاملاتی و سرمایه‌گذاری شما، اثرات مثبتی خواهد گذاشت. علاوه‌بر پیداکردن موقعیت‌های مناسب برای پخش‌کردن سبد ارز دیجیتال، می‌توانید در زمان خود صرفه‌جویی کنید، معاملات را با نرخ‌های بهینه انجام دهید و بازده به‌مراتب بهتری را برای استراتژی هولد بلندمت خود رقم زنید. استفاده از این نوآوری‌ها در حوزه تکنولوژی، به شما کمک کرده که در بازارهای مالی یک قدم جلوتر از بقیه افراد باشید و عملکرد بهتری را در بلندمدت تجربه کنید.

به‌طور کل، پلتفرم‌های DEX Aggregator را می‌توان به دو نوع دسته‌بندی کرد:

تجمیع کننده معاملات (Trading Aggregation): صرافی‌های متمرکز ارز دیجیتال بر اساس تابلو سفارشات (Order Book) خود معاملات را انجام می‌دهند، اما در یک پروتکل تجمیع کننده نقدینگی با استفاده از یک الگوریتم در یک قرارداد هوشمند، مجموع معاملات یک جفت‌ارز جمع‌آوری شده و از آن‌ها یک قیمت پیشنهادی گرفته می‌شود. در این شرایط، کاربر پیشنهادها و قیمت‌های متنوعی را می‌تواند به دلخواه خود برای انجام یک معامله داشته باشد.

تجمیع کننده اطلاعات (Information Aggregation): پلتفرم‌های DEX Aggregator به‌منظور بهبود تجربه کاربری، داده‌های لحظه‌ای مربوط به بازار را در اختیار معامله‌گران قرار داده تا بتوانند بهترین تصمیمات و عملکرد را در معاملات خود داشته باشند. این اطلاعات به کاربران ارز دیجیتال داده‌های دقیق داده و کمک می‌کنند که از شرایط و روند فعلی بازار مطلع باشند. همچنین این نوع پروتکل‌ها، بهترین و معتبرترین قیمت رمزارزها در تمام صرافی‌ها را به کاربر نمایش می‌دهند.

DEX Aggregator چگونه کار می کند؟

پروتکل‌های تجمیع کننده نقدینگی بر روی صرافی‌های غیرمتمرکز فعلی پیاده‌سازی می‌شوند؛ به این صورت که یک نقطه دسترسی برای کاربران و استخراج اطلاعات به چندین صرافی ایجاد می‌کنند. کاربران هم از طریق این نقطه دسترسی که در قالب رابط کاربری پلتفرم DEX Aggregator می‌بینند، به بازارها، جفت‌ارزهای معاملاتی، سفارشات و قیمت‌های مختلف از چندین بلاک چین و صرافی دسترسی پیدا می‌کنند.

این پلتفرم‌ها با هدف قراردادن نقدینگی صرافی‌ها و اتصال به استخرهای آن‌ها، بهترین نرخ‌های معاملاتی را به کاربران نمایش دهند و به‌دلیل دسترسی به این اطلاعات، می‌توانند هزینه اسلیپج، کارمزدها و قیمت توکن‌ها را در حالتی بهینه ارائه کنند. از این رو هدف اصلی هر DEX Aggregator، ارائه بهترین نرخ‌ها و قیمت‌ها به کاربر در کوتاه‌ترین زمان ممکن است. همچنین، تجمیع کننده‌ها در تلاش‌اند تا کاربران را از ریسک‌هایی از قبیل اثر قیمت (تاثیر سفارش‌های جدید بر قیمت فعلی یک ارز / Price Impact) و احتمال انجام‌نشدن تراکنش، در امان نگه دارند.

از طرفی، صرافی‌های غیرمتمرکز نیز از ادغام با یک DEX Aggregator استقبال می‌کنند، چرا که برای آن‌ها کاربران و حجم معاملات بیشتری را به‌همراه خواهد داشت. داده‌های اخیر نشان می‌دهند معامله‌گران حرفه‌ای رمزارزها روز به روز بیشتر به استفاده از این پلتفرم‌ها ترغیب می‌شوند و معامله‌گران کوچک و عادی، همچنان به فعالیت مستقیم در یک صرافی غیرمتمرکز تمایل دارند.

پیش از ان‌که پلتفرم و مفهومی تحت عنوان DEX Aggregator در دنیای رمزارزها ظهور کند، صرافی‌های غیرمتمرکز محبوبیت زیادی را میان کاربران پیدا کردند؛ اما با چالش‌هایی نظیر کمبود نقدینگی، قیمت‌گذاری‌های ضعیف، و استهلاک زمان و انرژی کاربر برای پیداکردن بهترین صرافی مواجه شده بودند. پلتفرم‌های تجمیع کننده نقدینگی توانستند با عملکرد منحصربه‌فرد خود، این چالش‌ها را برطرف کنند و دستاوردهای زیر را رقم زنند:

• ایجاد یک نقطه دسترسی واحد برای سرمایه‌گذاران جهت مشاهده تمام بازارها و قیمت‌ها در بلاک چین‌های مختلف
• ارائه بهترین نرخ تبادلات، قیمت‌ها و کارمزدها به‌نفع کاربران
• استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته و ارتقای تجربه معامله‌گری در پلتفرم‌های غیرمتمرکز
• کاهش احتمال لغو یا عدم انجام یک تراکنش و مقاومت در برابر اثرات قیمت (Price Impact)
• ایجاد راه‌کار برای جلوگیری از انحصار یک پلتفرم در صنعت رمزارزها

معرفی ۵ DEX Aggregator برتر بازار

در حال حاضر پلتفرم‌های زیادی هستند که در حوزه دیفای، در نقش تجمیع کننده نقدینگی فعالیت می‌کنند و هرکدام تیم توسعه‌دهنده و پروتکل ویژه خود را دارند. برای فعالیت در یک DEX Aggregator، تنها کافی است یک کیف پول شخصی و غیرحضانتی (Non-Custodial) را به پلتفرم مربوطه متصل کنید. رابط کاربری این پلتفرم‌ها به‌طور کل شبیه به هم بوده که البته علی‌رغم این موضوع، همیشه بهتر است قبل از ورود به آن‌ها نحوه پردازش سفارش‌ها و موارد مهم مد نظر خود را بررسی کنید. در نهایت باید بدانید که با توجه به شرایط بازار و میزان فعالیت کاربران، سطح نقدینگی در صرافی‌های غیرمتمرکز همیشه در حال تغییر است.

وان اینچ (۱inch): پلتفرم وان اینچ که توسط سرگی کونز و آنتون بوکف در سال ۲۰۱۹ پایه‌گذاری شد، عملیات تبادل ارزهای دیجیتال را به‌صورت غیرحضانتی انجام داده و در قالب یک DEX Aggregator به چندین صرافی غیرمتمرکز متصل است. این تجمیع کننده نقدینگی با اعتبار بالایی که دارد، شرایطی را فراهم کرده که کاربران بتوانند بدون احساس نیاز به مقایسه قیمت ارزهای دیجیتال در پلتفرم‌های دیگر، به معاملات خود در وان اینچ بپردازند. وان اینچ بهترین منابع نقدینگی را پیدا کرده و با بیش از ۱۰۰ منبع نقدینگی از شبکه‌هایی نظیر بایننس (Binance)، اتریوم (Ethereum) و پالیگان (Polygon)، بهترین معاملات و نرخ‌ها را برای معامله مستقیم کاربران ارائه می‌دهد.

کایبرسواپ (KyberSwap): کایبرسواپ به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین پلتفرم‌های DEX Aggregator از لحاظ ارائه بهترین نرخ‌ها و کارمزدهای کم محسوب می‌شود. این پلتفرم که کار خود را از سال ۲۰۱۷ در دنیای رمزارزها آغاز کرده، هدف خود را مشارکت‌ با شبکه‌های بیشتر و ایجاد یک اکوسیستم کامل برای کاربران قرار داده است. در کایبرسواپ چندین اپلیکیشن غیرمتمرکز (DApp) و موقعیت برای تامین نقدینگی وجود دارند تا بتوان از طرق مختلف در آن، به کسب سود پرداخت. این پروژه در دائو کایبر (KyberDAO) و توسط هولدرهای ارز دیجیتال KNC مدیریت می‌شود و از بیش از ۱۰ بلاک چین پشتیبانی می‌کند.

کَوسواپ (Cow Swap): کو سواپ یک پلتفرم معاملاتی غیرمتمرکز، ساخته‌شده بر روی پروتکل کَو (Cow Protocol) است. این پلتفرم با استفاده از مزایده‌های ویژه‌ای که قرار می‌دهد، سعی در ارائه بهترین قیمت‌ها به کاربران و کاهش اثرات فرانت رانینگ (انجام معامله‌ی غیرقانونی و خارج از نظم عادی بازار که باعث رشد قیمت ارز مربوطه می‌شود / Front-Running) توسط ماینرها دارد؛ پدیده‌ای که در پلتفرم‌های غیرمتمرکز زیاد اتفاق می‌افتد. کو سواپ با جمع‌آوری معاملات در یک دسته و بازه زمانی کوتاه و انجام آن‌ها در قالب یک تراکنش، برای کاربران کاهش کارمزدهای گس (Gas Fee) و اسلیپج را به‌همراه دارد.

پاراسواپ (ParaSwap): یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های DEX Aggregator پاراسواپ، استخر نقدینگی منحصربه‌فرد این پلتفرم است که اسلیپج فوق‌العاده پایینی دارد. این پلتفرم که به چندین بلاک چین و بیش از ۶۵ استخر نقدینگی متصل است، از کیف پول‌های حوزه دیفای و اپلیکیشن‌هایی نظیر آوه (Aave)، متامسک (MetaMask)، لجر (Ledger) و . . . نیز پشتیبانی می‌کند. به‌علاوه، کاربران می‌توانند از طریق استیکینگ (Staking) توکن PSP در پاراسواپ، حاشیه سود خود را بالاتر ببرند.

مَچا (Matcha): پلتفرم تجمیع کننده نقدینگی مچا توسط تیم زیرو‌ اکس (0x) ساخته شده که دارای یک رابط کاربرپسند با تمرکز بر ساده‌سازی فرآیندها و راحتی استفاده کاربران است. پلتفرم مچا به استخرهای نقدینگی پلتفرم‌هایی از جمله یونی سواپ (Uniswap)، سوشی سواپ (SushiSwap) و کِرو (Curve) متصل است و نرخ‌هایی باب میل کاربران را ارائه می‌دهد. مچا با استفاده از تکنیک مسیریابی سفارش هوشمند (Smart Order Routing)، معاملات را بین صرافی‌های مختلف تقسیم کرده تا فرآیند تکمیل سفارش‌ها را به بهترین شکل ممکن پیش ببرد. در پلتفرم مچا کاربران می‌توانند با ثبت سفارش‌های محدود (Limit Order)، انعطاف و کنترل بیشتری بر معامات خود داشته باشند.

DEX Aggregator ها یکی از راه‌کارهای نوآورانه در دنیای رمزارزها است که هدف آن‌ها تصاحب جایگاه اپلیکیشن‌های فعلی نبوده و بلکه، به‌عنوان یک لایه دیگر بر روی آن‌ها پیاده‌سازی می‌شوند. این پروتکل‌ها توانسته‌اند با گردآوری صدها استخر نقدیگی و بازار، مهم‌ترین مشکل صرافی‌های غیرمتمرکز یعنی کمبود نقدینگی و متعاقباً هزینه‌های اسلیپج را برطرف سازند. می‌توان گفت که خطری از سوی این پلتفرم‌ها کاربر را تهدید نکرده و در حقیقت، استفاده از آن‌ها در دنیای معامله‌گری ارز دیجیتال به کاربران توصیه می‌شود.

پیدایش پلتفرم‌های تجمیع کننده نقدینگی بدون شک به بهبود عملکرد، مقیاس‌پذیری و شفافیت حوزه دیفای و صرافی‌های غیرمتمرکز کمک زیادی کرده است. این راه‌کارهای نوآورانه از طریق ارائه استخرهای عمیق نقدینگی و اتصال به چندین شبکه بلاک چین، معامله‌گران زیادی را از نوسانات شدید قیمت‌ها نیز نجات داده‌اند. این پلتفرم‌ها علاوه‌بر گسترش و رونق بیشتر بازار ارز دیجیتال به‌ویژه در حوزه دیفای و کیف پول‌ها، برای صرافی‌های غیرمتمرکز سود زیادی را با معرفی کاربران جدید به ارمغان آورده‌اند. در نهایت باید گفت که پیش از فعالیت در این پلتفرم‌ها، بهتر است ابتدا با یک کارشناس مشورت و تحقیقات لازم را به‌صورت شخصی تکمیل کنید.

در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس، به بررسی پلتفرم‌های DEX Aggregator یا صرافی غیرمتمرکز تجمیع کننده نقدینگی پرداختیم و نحوه عملکرد و بهترین پلتفرم‌های این حوزه را مورد بررسی قرار دادیم. در صورتی که پیرامون موارد فوق سوال، پیشنهاد و یا انتقادی داشتید، لطفاً با ثبت نظر خود با ما در ارتباط باشید.

سوالات شما از مقاله DEX Aggregator