منظور از شبکه های اجتماعی غیر متمرکز چیست؟ آشنایی با مفهوم DeSo

شبکه های اجتماعی غیر متمرکز به عنوان نسل جدیدی از پلتفرم‌های ارتباطی، در حال تغییر دادن دنیای دیجیتال هستند. زمانی که متا راه‌اندازی Threads را در اوایل جولای اعلام کرد، این شرکت فناوری از برنامه های خود برای فدیورس رونمایی کرد که جرقه گفتگو در مورد آینده شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز شد، این نوآوری در حال حاضر در حال افزایش است. با ظهور پلتفرم‌های جدید و تمرکز بر حریم خصوصی کاربران و کنترل بر داده‌های شخصی، این شبکه‌ها می‌توانند نحوه تعاملات آنلاین را به کلی دگرگون کنند. در این مقاله از وبلاگ صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس به بررسی مفهوم رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز خواهیم پرداخت.

پادکست منظور از شبکه های اجتماعی غیر متمرکز چیست؟ آشنایی با مفهوم DeSo

آشنایی با مفهوم شبکه های اجتماعی غیر متمرکز

پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز که به آن DeSo گفته می‌شود با هدف متحول کردن یکی از بزرگ‌ترین و پرمخاطب‌ترین صنایع جهان پا به میدان گذاشته‌اند. با وجود بیش از ۴.۹ میلیارد نفر در سراسر جهان که هر روز به شبکه‌های اجتماعی محبوب خود وارد می‌شوند، بی‌شک رسانه‌های اجتماعی بخش بزرگی از زندگی انسان را تشکیل می‌دهند و به محض بیدار شدن و گرفتن گوشی در دست، به یک عادت روزانه تبدیل شده‌اند.

اگر واقع‌بین باشیم شبکه‌های اجتماعی سنتی بی‌نقص نیستند. نقض داده‌ها، مشکلات مربوط به مدیریت محتوا و برخورد نه‌چندان سختگیرانه با حریم خصوصی کاربران، مشکلات بزرگی برای شرکت‌های بزرگی مانند فیسبوک، توییتر و لینکدین ایجاد کرده‌اند. بنابراین، سوال اصلی این است: آیا فناوری بلاکچین و شبکه های اجتماعی غیر متمرکز می‌توانند تغییردهنده بازی در بازآفرینی تجربه آنلاین برای میلیاردها کاربر در سراسر جهان باشند؟ آیا داده‌های شما در بلاکچین نسبت به سرورهای متمرکز ایمن‌تر هستند؟

رسانه‌های اجتماعی متمرکز در مقابل غیرمتمرکز

بررسی رسانه‌های اجتماعی متمرکز و غیرمتمرکز نشان می‌دهد که در حال حاضر تفاوتی آشکار میان برجسته‌ترین پلتفرم‌های اجتماعی متمرکز و غیرمتمرکز از نظر تعداد کاربران وجود دارد. با وجود افزایش محبوبیت شبکه های اجتماعی غیر متمرکز، این پلتفرم‌ها هنوز تنها بخشی کوچک از تعداد عظیم کاربران فعال ماهانه را که در پلتفرم‌های متمرکز حضور دارند، در اختیار دارند.

در سال ۲۰۲۳، سه‌گانه فیسبوک، یوتیوب و اینستاگرام هر یک از مرز شگفت‌انگیز ۲ میلیارد کاربر فعال ماهانه عبور خواهند کرد. در عین حال، توییتر و ردیت نیز، در حالی که خود به اندازه کافی قدرتمند هستند، به حدود نیم میلیارد کاربر فعال ماهانه نزدیک خواهند شد. در بین شبکه های اجتماعی غیر متمرکز پلتفرم‌هایی مانند Medium و Substack با تعداد کاربران فعال ماهانه در حد چندین میلیون، جایگاه خود را تثبیت کرده‌اند.

این تفاوت در تعداد کاربران به یک پرسش مهم دامن می‌زند: در سال‌های پیش رو، چگونه تعادل بین رسانه‌های اجتماعی متمرکز و غیرمتمرکز دگرگون خواهد شد؟ آیا افزایش تمایل به حفظ حریم خصوصی، مالکیت داده‌ها و کنترل محتوا باعث خواهد شد که تعداد بیشتری از کاربران به سمت پلتفرم‌های غیرمتمرکز مهاجرت کنند و در نهایت سطح مشارکت کاربران را در این فضاها یکسان کنند؟ تنها گذر زمان پاسخ این تغییرات اساسی در دنیای رسانه‌های اجتماعی را خواهد داد.

مشاهده لیست قیمت ارز دیجیتال در صرافی او ام پی فینکس

فناوری‌های به کار برده شده در رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز

پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز به واسطه فناوری‌های مختلفی امکان‌پذیر شده‌اند، از جمله:

فناوری‌های دفترکل توزیع‌شده

یکی از فناوری‌های کلیدی که به شبکه های اجتماعی غیر متمرکز قدرت می‌بخشد، بلاکچین است. در واقع، بیشتر پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز بر پایه بلاکچین هستند. بلاکچین امکان ثبت امن و شفاف تراکنش‌ها را بدون نیاز به یک مرجع مرکزی که به عنوان شخص ثالث معتمد عمل کند، فراهم می‌کند. در زمینه شبکه‌های اجتماعی، بلاکچین‌ها رکوردهای تغییرناپذیری از تعاملات و محتوا ایجاد می‌کنند تا از صحت و اصالت تراکنش‌های رسانه‌های اجتماعی اطمینان حاصل شود. علاوه بر این، فناوری بلاکچین امکان توکن‌سازی تعاملات اجتماعی را فراهم می‌کند، به طوری که کاربران می‌توانند برای مشارکت‌های خود در شبکه پاداش دریافت کنند. این امکان به کاربران شرکت‌کننده فرصت‌های بیشتری برای کسب درآمد از داده‌ها و تعاملات خود در رسانه‌های اجتماعی می‌دهد.

شبکه‌سازی همتا به همتا

بسیاری از پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز، پلتفرم‌های اجتماعی همتا به همتا (P2P) نیز هستند. به طور خاص، چندین شبکه های اجتماعی غیر متمرکز از پروتکل‌های شبکه همتا به همتا برای تسهیل ارتباطات مستقیم و به اشتراک‌گذاری داده‌ها میان کاربران استفاده می‌کنند. مشابه بلاکچین‌ها، شبکه‌های P2P نیز نیاز به واسطه‌ها را از بین می‌برند و امکان انتقال اطلاعات سریع‌تر و کارآمدتر را فراهم می‌کنند. همچنین، با حذف نقاط مرکزی آسیب‌پذیر، پلتفرم‌های اجتماعی همتا به همتا مقاوم‌تر در برابر سانسور هستند و تضمین می‌کنند که محتوا برای همه شرکت‌کنندگان قابل دسترسی باشد.

رمزارزها و رسانه‌های اجتماعی

رمزارزها نقش حیاتی در پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز ایفا می‌کنند به این دلیل که این پلتفرم‌ها اغلب توکن‌های بومی خود را تولید کرده و می‌توانند برای مقاصد مختلفی مانند تشویق به مشارکت کاربران، پاداش دادن به تولیدکنندگان محتوا، یا تسهیل تراکنش‌ها در داخل پلتفرم استفاده شوند. با ادغام رمزارزها در رسانه‌های اجتماعی، کاربران می‌توانند مستقیماً از مشارکت‌های خود کسب درآمد کنند. این می‌تواند به ایجاد مدل‌های اقتصادی جدید و فرصت‌های مالی منجر شود که به طور قابل توجهی با مدل‌های کسب درآمد فعلی که فقط به نفع اپراتور پلتفرم رسانه‌های اجتماعی هستند، متفاوت است.

فرآیندهای رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز

با بهره‌گیری از فناوری‌های پشتیبان ذکر شده، پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز از فرآیندهای نوآورانه زیر پشتیبانی می‌کنند:

توکن‌سازی تعاملات اجتماعی

در شبکه های اجتماعی غیر متمرکز، تعاملاتی مانند لایک‌ها، اشتراک‌گذاری‌ها، نظرات و دنبال‌کردن‌ها می‌توانند با استفاده از قراردادهای هوشمند بر روی زیرساخت بلاکچین توکن‌سازی شوند. این امکان را به کاربران می‌دهد تا در ازای مشارکت‌های خود توکن دریافت کنند که یک محیط پویا و انگیزشی‌تر ایجاد می‌کند. توکن‌سازی همچنین فرصت‌هایی برای کاربران فراهم می‌کند تا توکن‌های خود را با دیگران معامله یا مبادله کنند، که ارزش و نقدینگی تعاملات اجتماعی آن‌ها را افزایش می‌دهد.

مدیریت هویت غیرمتمرکز

مدیریت هویت غیرمتمرکز یکی دیگر از جنبه‌های حیاتی پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز است. پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی سنتی اغلب از کاربران می‌خواهند که اطلاعات شخصی خود را به یک مرجع مرکزی ارائه دهند، که این موضوع نگرانی‌هایی در مورد حریم خصوصی و امنیت داده‌ها ایجاد می‌کند. در رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز، کاربران می‌توانند با استفاده از سیستم‌های هویت غیرمتمرکز، کنترل بیشتری بر هویت خود داشته باشند. این سیستم‌ها به کاربران این امکان را می‌دهند که مالکیت داده‌های خود را حفظ کنند و به صورت انتخابی آن‌ها را با دیگران در شبکه به اشتراک بگذارند.

اشتراک‌گذاری محتوای غیرمتمرکز

یکی از مزایای مهم شبکه های اجتماعی غیر متمرکز، توانایی آن‌ها در تسهیل اشتراک‌گذاری محتوای غیرمتمرکز است. به جای اتکا به یک سرور مرکزی برای میزبانی و توزیع محتوا، این پلتفرم‌ها از سیستم‌های ذخیره‌سازی توزیع‌شده مانند IPFS استفاده می‌کنند. این رویکرد به محتوای موجود اجازه می‌دهد که در چندین گره ذخیره و به اشتراک گذاشته شود، که حتی در صورت بروز نقص در شبکه یا تلاش‌های سانسور، دسترسی به محتوا را تضمین می‌کند.

شبکه‌های کنترل‌شده توسط کاربران

پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز به کاربران قدرت می‌دهند تا تجربه آنلاین خود را کنترل کنند و به آن‌ها اجازه می‌دهند در فرآیندهای حکمرانی و تصمیم‌گیری شبکه شرکت کنند. شبکه‌های کنترل‌شده توسط کاربران معمولاً از طریق مکانیسم‌های اجماع غیرمتمرکز، مانند سیستم‌های رأی‌گیری مبتنی بر بلاکچین اداره می‌شوند. این به کاربران صدایی در شکل‌گیری آینده پلتفرم می‌دهد و تضمین می‌کند که پلتفرم با نیازها و ارزش‌های آن‌ها همسو باشد.

مالکیت داده‌های کاربر

یکی از اصول اساسی رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز، مالکیت داده‌های کاربر است. در شبکه‌های اجتماعی سنتی، داده‌های کاربر اغلب توسط پلتفرم جمع‌آوری، کسب درآمد و کنترل می‌شود. در مقابل، پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز به کاربران این امکان را می‌دهند که مالکیت داده‌های خود را حفظ کنند و تصمیم بگیرند که چگونه این داده‌ها استفاده و به اشتراک گذاشته شود. این به کاربران حریم خصوصی، کنترل و شفافیت بیشتری نسبت به اطلاعات شخصی‌شان می‌دهد و همچنین خطر سوءاستفاده یا دسترسی غیرمجاز به داده‌ها را کاهش می‌دهد.

رسانه‌های اجتماعی جامعه‌محور

یک ویژگی بارز رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز، تأکید آن‌ها بر حکمرانی جامعه‌محور است. این ویژگی کاملاً با شبکه‌های کنترل‌شده توسط کاربران و مالکیت داده‌های کاربر که در بالا ذکر شد، همسو است. به جای اینکه توسط یک نهاد یا شرکت واحد کنترل شود، پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز به فرآیندهای تصمیم‌گیری مبتنی بر اجماع تکیه می‌کنند، که در آن ذینفعان به صورت جمعی قوانین و سیاست‌های پلتفرم را تعیین می‌کنند. این رویکرد مشارکتی تضمین می‌کند که پلتفرم به گونه‌ای تکامل می‌یابد که در خدمت بهترین منافع کاربرانش باشد و تنوع، فراگیری و بیان آزاد را ارتقا دهد.

به طور کلی شبکه های اجتماعی غیر متمرکز نشان دهنده یک تغییر در نحوه تجربه و تعامل کاربران با شبکه های اجتماعی است. این پلتفرم‌ها با استفاده از بلاک چین، شبکه‌های همتا به همتا و ارزهای دیجیتال، استقلال، حریم خصوصی و کنترل بیشتری بر حضور آنلاین خود در اختیار کاربران قرار می‌دهند. از نشانه‌سازی تعاملات اجتماعی تا اشتراک‌گذاری غیرمتمرکز محتوا، این پلتفرم‌ها چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای را برای چشم‌انداز رسانه‌های اجتماعی دموکراتیک‌تر، شفاف‌تر و کاربر محورتر ارائه می‌دهند. در سال‌های آینده، رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز این پتانسیل را دارند که آینده شبکه‌های اجتماعی را تغییر داده و رابطه بین افراد و جوامع آنلاین آن‌ها را بازتعریف کنند.

مزایا شبکه های اجتماعی غیر متمرکز

پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز با مجموعه‌ای از مزایا همراه هستند که برخی از مشکلات که در پلتفرم‌های سنتی وجود داشت، برطرف می‌کنند. در ادامه به بررسی مزایا این شبکه‌های غیرمتمرکز بپردازیم.

• حریم خصوصی و امنیت کاربران: شبکه‌های DeSo با ارائه امنیت و حریم خصوصی بهتر نسبت به پلتفرم‌های سنتی، سطح بازی را ارتقا می‌دهند.
• کنترل بر داده‌های شما: در یک ساختار غیرمتمرکز، شما به طور کامل کنترل داده‌های خود و نحوه استفاده از آن‌ها را در اختیار دارید.
• حکمرانی غیرمتمرکز: تصمیمات کلیدی درباره رشد و توسعه پلتفرم توسط یک سازمان خودمختار غیرمتمرکز یا دائو (DAO) هدایت می‌شود.
• فرصت‌های کسب درآمد: تولیدکنندگان محتوا می‌توانند به روش‌های جایگزین برای کسب درآمد، فراتر از تبلیغات و پست‌های اسپانسری، دست یابند.
• مقاوم در برابر سانسور: شبکه های اجتماعی غیر متمرکز محیطی برای آزادی بیان فراهم می‌کنند، به طوری که پس از انتشار یک پست، تنها خود شخص نویسنده می‌تواند آن را حذف کند.

معایب شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز

چالش‌هایی که در حال حاضر شبکه های اجتماعی غیر متمرکز در حال حاضر با آن روبه‌رو است را در ادامه می‌بینید.

• مشکلات تجربه کاربری در Web3: برنامه‌های مبتنی بر بلاکچین به خاطر دشواری در استفاده ممکن است پذیرش گسترده را محدود کرده و کاربران را دلسرد کند.
• رقابت سخت: شبکه‌های متمرکز شناخته شده مانند فیسبوک و توییتر بازار را تسخیر کرده‌اند و جذب کاربران جدید برای پلتفرم‌های غیرمتمرکز را به چالش می‌کشند.
• مقیاس‌پذیری: کارمزدهای تراکنش در بلاکچین، به ویژه در اتریوم (ETH) در زمان‌های ازدحام شبکه، می‌تواند هزینه‌بر باشد.
• نوسانات بازار: بسیاری از پلتفرم‌های غیرمتمرکز به ارزهای دیجیتال وابسته هستند، که آن‌ها را در برابر کاهش ارزش در بازارهای خرسی و نوسانات رمز ارزها آسیب‌پذیر می‌کند.
• مقاوم در برابر سانسور (به‌طور متناقض): آزادی بیان می‌تواند یک شمشیر دو لبه باشد، زیرا نبود نظارت بر محتوا در شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز ممکن است منجر به بروز سخنان نفرت‌انگیز و آزارهای سایبری بدون کنترل شود.

آینده رسانه های اجتماعی غیرمتمرکز

اگرچه شبکه های اجتماعی غیر متمرکز با پلتفرم‌های سنتی تفاوت‌های زیادی دارند، اما میل به ارتباط ثابت باقی می‌ماند. همان‌طور که در موج‌های پیشین نوآوری دیده‌ایم، بازاریابان به سرعت این فضاها را به خدمت می‌گیرند تا روابطی عمیق‌تر و معنادارتر با مخاطبان خود ایجاد کنند. با تغییر قدرت از دست پلتفرم‌های مرکزی به کاربران، فرصت‌های جدیدی برای تقویت برندها از طریق تعاملات صادقانه و شفاف به وجود خواهد آمد.

پرسش‌های متداول در مورد رسانه های اجتماعی غیرمتمرکز DoSe