معاملات فیوچرز (Futures) چیست و چه تفاوتی با معاملات اسپات دارد؟

تصور کنید می‌توانید با سرمایه‌ای اندک، سود خود را در بازار ارز دیجیتال چند برابر کنید و حتی از سقوط قیمت‌ها هم فرصت کسب درآمد بسازید! این دقیقا همان جادوی معاملات فیوچرز است؛ ابزار پیشرفته‌ای که به شما اجازه می‌دهد بدون داشتن دارایی واقعی، روی تغییرات قیمت پیش‌بینی انجام دهید و با استفاده از اهرم توان مالی خود را چند برابر کنید. اما فیوچرز فقط برای حرفه‌ای‌ها نیست؛ با آموزش مناسب و مدیریت ریسک، هر تریدر می‌تواند از فرصت‌های بی‌پایان این بازار بهره‌مند شود و تجربه‌ای حرفه‌ای از معامله در اوج نوسانات بازار داشته باشد. در این مقاله از صرافی او ام پی فینکس به هر چیزی که لازم است در خصوص معاملات فیوچرز بدانید می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

معاملات فیوچرز (Futures) چیست؟

معاملات فیوچرز (Futures) یا قراردادهای آتی یکی از مهم‌ترین ابزارهای بازارهای مالی و زیرمجموعه‌ بازار مشتقات (Derivatives Market) هستند؛ ابزاری که ارزش آن‌ها از یک دارایی پایه مانند کالاها، ارزها یا شاخص‌های مالی استخراج می‌شود. اما در ساده‌ترین تعریف، فیوچرز چیست؟ قراردادی استانداردشده است که طی آن دو طرف توافق می‌کنند مقدار مشخصی از یک دارایی را در تاریخی معین و با قیمتی از پیش‌تعیین‌شده خریداری یا عرضه کنند. 

هدف اصلی از به‌کارگیری این قراردادها معمولا کسب سود از تغییرات قیمت بدون نیاز به داشتن دارایی واقعی است. 

قبل از مطالعه این مطلب بهتر است مقاله «ترید چیست؟» را در آکادمی صرافی او ام پی فینکس مطالعه کنید.

مثال عملی معاملات فیوچرز در بازار ارز دیجیتال

فرض کنید شما پیش‌بینی می‌کنید قیمت بیت‌ کوین طی یک ماه آینده افزایش خواهد یافت. به جای خرید مستقیم بیت‌ کوین در بازار اسپات، می‌توانید یک قرارداد فیوچرز بیت‌ کوین بخرید. این قرارداد به شما اجازه می‌دهد مقدار مشخصی بیت‌کوین را با قیمتی دلخواه و در تاریخی مشخص معامله کنید، بدون اینکه خود بیت‌ کوین را به‌صورت واقعی داشته باشید.

اگر قیمت بیت‌کوین در زمان سررسید قرارداد بالاتر از قیمت توافق‌شده باشد، شما سود خواهید کرد و اگر قیمت پایین‌تر باشد، ضرر می‌کنید. در واقع این کار اجازه می‌دهد روی افزایش (لانگ) (Long) یا کاهش (شورت) (Short) قیمت پیش‌بینی کنید و با استفاده از اهرم (Leverage)، با سرمایه کم سود زیادی ببرید (چند برابر سرمایه خودتان)، اما اگر اشتباه پیش‌بینی کنید، ضرر سنگینی خواهید دید. 

معاملات تعهدی

در بازارهای صعودی و نزولی ۱۰ برابر بیشتر سود کنید

معامله کنید

معاملات فیوچرز چگونه کار می‌کند؟

تصور کنید که می‌خواهید پیش‌بینی کنید بیت‌ کوین در ماه آینده گران‌تر می‌شود یا ارزان‌تر؛ در این قراردادها، شما توافقی می‌بندید تا در زمانی مشخص، آن ارز را بخرید یا بفروشید و صرافی از طریق استخر نقدینگی یا بازارسازان، طرف مقابل معامله را پیدا می‌کند.

شما فقط بخشی کوچک از ارزش معامله را به عنوان مارجین (Margin) در معامله قرار می‌دهید که این کار اهرم مالی ایجاد می‌کند و اجازه می‌دهد با سرمایه کم، سود یا زیان بزرگی داشته باشید. سود و زیان شما لحظه‌به‌لحظه با نوسان قیمت محاسبه می‌شود. اگر بازار خلاف جهت پیش‌بینی شما حرکت کند و مارجین شما خیلی کم شود، صرافی برای جلوگیری از منفی شدن موقعیت، لیکوئیدیشن (Liquidation) را فعال می‌کند و موقعیت را می‌بندد.

این سیستم به کاربران کمک می‌کند تا به راحتی موقعیت لانگ (شرط روی افزایش قیمت) یا شورت (شرط روی کاهش قیمت) بگیرند، در حالی که ریسک‌ها به طور شفاف توسط صرافی مدیریت می‌شوند. 

به عنوان مثال تصور کنید که با ۱۰ دلار سرمایه، یک موقعیت معاملاتی باز کرده و از اهرم ۱۰ استفاده می‌کنید؛ این یعنی عملا دارید با ۱۰۰ دلار معامله می‌کنید، انگار که قدرت خریدتان ده برابر شده‌است. اما حواستان باشد، اگر بازار خلاف جهت پیش‌بینی شما حرکت کند، ضررتان هم دقیقا به همان نسبت ۱۰ برابر محاسبه می‌شود. 

انواع معاملات فیوچرز

بازار فیوچرز شامل دو مدل اصلی قرارداد است که هرکدام کارکرد ویژه‌ای در استراتژی‌های معاملاتی دارد.

۱. پرپچوال فیوچرز یا  فیوچرز دائمی (Perpetual Futures)

این نوع قراردادها که در بازار کریپتو بسیار محبوب شده‌اند، ویژگی‌های زیر را دارند:

بدون تاریخ انقضا: تریدر می‌تواند تا زمانی که مارجین کافی دارد، موقعیت خود را نگه‌دارد.

مکانیزم فاندینگ ریت (Funding Rate): این نرخ کمک می‌کند قیمت اسپات و فیوچرز یک رمزارز هماهنگ بماند. بر اساس شرایط بازار، معامله‌گران پوزیشن‌های لانگ یا شورت مبلغی را به یکدیگر پرداخت می‌کنند.

۲. قراردادهای تحویلی یا فیوچرز با تاریخ انقضا (Futures with Expiry Date)

در این مدل که شکل سنتی‌تر قراردادهای آتی محسوب می‌شود:

• قرارداد دارای تاریخ سررسید مشخص است.
• تسویه می‌تواند شامل نقدی یا تحویل فیزیکی باشد که در کریپتو وجود ندارد و به کیف پول کاربر در صرافی واریز می‌شود.
• همه چیز از اندازه قرارداد تا زمان تحویل، توسط صرافی تعریف شده و استاندارد است.

بازارهای مناسب معاملات فیوچرز

بازار فیوچرز تعداد زیادی از دارایی‌ها را پوشش می‌دهد و همین تنوع باعث شده این ابزار به انتخابی محبوب میان معامله‌گران حرفه‌ای و تازه‌کار تبدیل شود. بازارهای زیر بیشترین کاربرد را دارند:

کالاها (Commodities): نفت، طلا، گندم، ذرت و فلزات پایه از مهم‌ترین دارایی‌هایی هستند که برای پوشش ریسک یا نوسان‌گیری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

ارزها: در بازار فارکس، قراردادهای فیوچرز امکان معامله نرخ ارز را فراهم می‌کنند.

ارزهای دیجیتال: به علت سودهای زیاد (همراه با ریسک) محبوبیت بسیاری پیدا کرده‌است.

شاخص‌های سهام: شاخص‌هایی مانند S&P 500 یا NASDAQ از پرحجم‌ترین بازارهای فیوچرز به شمار می‌روند.

اوراق و نرخ بهره: این قراردادها به‌طور خاص برای موسسات بزرگ طراحی شده‌اند تا نوسان نرخ بهره را مدیریت کنند.

آموزش معاملات فیوچرز برای مبتدی‌ها

پیش از ورود به بازارهای آتی، شناخت دقیق سازوکار معاملات برای هر فرد ضروری است. بسیاری از کاربران پیش از فعالیت، به دنبال آموزش معاملات فیوچرز ارز دیجیتال و دیگر بازارها می‌روند تا تصمیم‌های آگاهانه‌تری بگیرند.

نحوه باز کردن پوزیشن‌های لانگ و شورت

درک معامله لانگ و شورت یعنی جهت معامله، اولین گام در شناخت معاملات فیوچرز محسوب می‌شود:

• پوزیشن لانگ (Long): زمانی که انتظار دارید قیمت افزایش یابد، قرارداد لانگ یا خرید باز می‌کنید.
• پوزیشن شورت (Short): زمانی که انتظار کاهش قیمت دارید، قرارداد شورت یا فروش باز می‌کنید.

همچنین باید به میزان اهرم و مقدار مارجین (وجه تضمین) که تعیین می‌شود دقت کنید.

مثال عددی از پوزیشن لانگ و شورت در معاملات فیوچرز ارز دیجیتال

فرض کنید شما ۱,۰۰۰ دلار سرمایه دارید و می‌خواهید با استفاده از اهرم ۱۰ در بازار بیت‌ کوین معامله کنید. این بدان معناست که می‌توانید ۱۰,۰۰۰ دلار در یک پوزیشن لانگ یا شورت وارد کنید، در حالی که ۹,۰۰۰ دلار اضافی توسط صرافی به شما قرض داده می‌شود و تنها ۱,۰۰۰ دلار سرمایه اولیه شما به‌عنوان مارجین یا وجه تضمین عمل می‌کند.

اگر پیش‌بینی شما این است که قیمت بیت‌ کوین افزایش خواهد یافت، یک پوزیشن لانگ باز می‌کنید. در این حالت، اگر قیمت بیت‌کوین ۱۰ درصد رشد کند، ارزش موقعیت شما ۱,۰۰۰ دلار افزایش می‌یابد و سود شما برابر با کل سرمایه اولیه خواهد بود. اما اگر قیمت ۱۰ درصد کاهش پیدا کند، زیان شما نیز ۱,۰۰۰ دلار خواهد بود و پوزیشن به نقطه لیکویید شدن (Liquidation Price) می‌رسد؛ به این معنی که صرافی به‌صورت خودکار موقعیت شما را می‌بندد تا از بدهکار شدن شما جلوگیری کند.

از طرف دیگر، اگر پیش‌بینی شما کاهش قیمت بیت‌ کوین باشد، می‌توانید یک پوزیشن شورت باز کنید. در این حالت، اگر قیمت بیت‌ کوین ۱۰ درصد کاهش پیدا کند، سود شما همان ۱,۰۰۰ دلار خواهد بود، اما اگر قیمت ۱۰ درصد افزایش یابد، زیان شما به اندازه سرمایه اولیه خواهد رسید و پوزیشن نیز لیکویید می‌شود.

پس استفاده از اهرم، تحلیل درست و معامله اصولی در فیوچرز بیشترین اهمیت را دارد و سهل‌انگاری ممکن است ضرر زیادی به شما وارد کند.

مفهوم لیکویید شدن (Liquidation)

در معاملاتی که اهرم وجود دارد، لیکویید شدن اتفاق طبیعی است که باید به آن توجه کرد. زمانی که زیان شما به حد مشخصی برسد، صرافی برای جلوگیری از ضرر بیشتر، پوزیشن را به‌صورت اجباری می‌بندد.

اهمیت تعیین حد سود و حد ضرر

برای هر معامله فیوچرز، تعیین نقاط خروج اهمیت زیادی دارد. به‌کارگیری ابزارهای زیر ریسک معامله را تا حد زیادی کاهش می‌دهد:

• حد ضرر (Stop-loss): تعیین یک سطح قیمتی برای بسته‌شدن خودکار معامله.
• حد سود (Take-profit): جهت برداشت سودهای حاضر در یک معامله باز.
• مدیریت اندازه پوزیشن: ریسک هر معامله نباید درصد بزرگی از سرمایه شما را درگیر کند.

همچنین با نظارت لحظه‌ای و افزایش مارجین (وجه تضمین) در صورت نیاز، می‌توانید سطح لیکوئیدیتی را جابجا کنید.

مزایا و معایب معاملات فیوچرز

در ادامه به مزایا و معایب معاملات فیوچرز می‌پردازیم:

اصطلاحات مهم بازار فیوچرز چیست؟

تا به این‌جای مطلب چند مفهوم اصلی در معاملات فیوچرز را بررسی کردیم. در ادامه موارد دیگری را نیز بررسی خواهیم کرد:

مارجین

مارجین وثیقه‌ای است که تریدر باید برای باز کردن و نگه‌داشتن یک موقعیت فیوچرز سپرده‌گذاری کند. معمولا دو نوع مارجین وجود دارد: مارجین اولیه که برای باز کردن موقعیت لازم است و مارجین نگهداری که برای ادامه موقعیت باید حفظ شود. در صورتی که روند بازار مربوطه در جهتی مخالف با پیش‌بینی قیمت یا معامله شما حرکت کند، به اندازه کل سرمایه قرار داده‌شده در معامله وارد ضرر می‌شوید که ممکن است کال‌مارجین (Call Margin) یا لیکویید شدن رخ دهد. 

فاندینگ ریت (Funding Rate)

نرخ فاندینگ یا همان فاندینگ ریت، پرداخت دوره‌ای بین معامله‌گران در قراردادهای آتی دائمی است تا قیمت قرارداد با قیمت اسپات همخوانی داشته باشد. اگر قیمت قرارداد بالاتر از اسپات باشد، لانگ‌ها به شورت‌ها مبلغی پرداخت می‌کنند؛ برعکس این قضیه هم وجود دارد. صرافی‌ها این نرخ را بر اساس تفاوت قیمت محاسبه می‌کنند و پرداخت‌ها به صورت خودکار از موجودی شما کم یا زیاد می‌شود. 

تفاوت معاملات فیوچرز و اسپات

معاملات اسپات خرید و فروش مستقیم در بازار است و فیوچرز بیشتر شبیه به شرط‌بندی روی آینده قیمت‌هاست. در ادامه به بررسی دقیق‌تر تفاوت‌های این دو می‌پردازیم:

مالکیت دارایی در اسپات در مقابل قرارداد در فیوچرز

در معاملات اسپات، شما دارایی پایه را به‌طور کامل خریداری می‌کنید و مالک آن می‌شوید؛ به‌عنوان مثال، خرید بیت‌ کوین در حالت اسپات یعنی شما بیت‌کوین را به طور کامل دارید و می‌توانید آن را به کیف پول خود منتقل کنید. اما در معاملات فیوچرز، شما در واقع فقط روند آینده قیمت را پیش‌بینی می‌کنید و عملیات خرید رمزارز و واریز به کیف پول صورت نمی‌گیرد.

میزان ریسک و اهرم (Leverage)

معاملات اسپات معمولا ساده‌تر و کم‌ریسک‌تر هستند؛ تنها سرمایه‌ای که وارد معامله کرده‌اید در معرض ریسک است. اما معاملات فیوچرز امکان استفاده از اهرم بالا را فراهم می‌کنند و به همین دلیل هم سود و هم زیان چند برابر می‌شود. همین موضوع احتمال کال‌مارجین یا لیکویید شدن را افزایش می‌دهد.

 انعطاف پذیری

معاملات فیوچرز نسبت به اسپات انعطاف بیشتری ارائه می‌دهند. چون مالکیت دارایی لازم نیست، می‌توان هم از بازارهای صعودی و هم نزولی سود برد. قراردادهای دائمی فیوچرز یا همان پرپچوال، تاریخ انقضا ندارند و در زمان دلخواه امکان بستن معامله وجود دارد.

معاملات فیوچرز مناسب چه کسانی است؟

معاملات فیوچرز برای معامله‌گران حرفه‌ای یا با تجربه مناسب است که مدیریت ریسک، سازوکار قیمت و کارکرد اهرم را می‌شناسند. این معاملات برای افرادی که می‌خواهند از نوسانات بازار سود ببرند و همچنین سرمایه‌گذاران یا کسب‌وکارهایی که قصد پوشش ریسک (Hedging) را دارند ایده‌آل است. 

همچنین درک مفاهیمی مانند اهرم، مارجین، لیکویید شدن، نرخ تامین مالی و جهت پوزیشن، برای موفقیت در معاملات فیوچرز ارز دیجیتال حیاتی است.

معاملات تعهدی؛ انتخابی هوشمند برای چندبرابر کردن فرصت‌های معاملاتی

معاملات تعهدی در صرافی او ام ‌پی فینکس راهی سریع، امن و پیشرفته برای تجربه معامله دوطرفه و استفاده از ضریب معاملاتی است؛ قابلیتی که به شما اجازه می‌دهد حتی با سرمایه محدود، قدرت بیشتری در بازار داشته باشید. با خرید و فروش تعهدی می‌توانید هم از رشد بازار سود بگیرید و هم از ریزش‌ها فرصت بسازید. این معاملات دقیقا مشابه پوزیشن‌های لانگ و شورت در بازارهای جهانی است. این نوع معامله برای تریدرهایی که به دنبال بهره‌وری بیشتر از سرمایه، انعطاف بالاتر و دسترسی به استراتژی‌های حرفه‌ای هستند، یک ابزار کارآمد و جذاب محسوب می‌شود. اگر به دنبال تجربه‌ای حرفه‌ای‌تر از معاملات معمولی هستید، معاملات تعهدی در او ام‌ پی فینکس انتخابی ایده‌آل است.

معاملات فیوچرز و تعهدی؛ راهنمایی کامل برای ترید موفق

معاملات فیوچرز و تعهدی ابزارهایی حرفه‌ای برای کسب سود در بازار ارز دیجیتال هستند که با استفاده از اهرم و استراتژی‌های دوطرفه، فرصت‌های بزرگی برای تریدرها فراهم می‌کنند. ترید در این بازارها به شما اجازه می‌دهد هم از روندهای صعودی و هم نزولی بهره ببرید و با مدیریت دقیق مارجین، حد سود و حد ضرر، ریسک معاملات را کنترل کنید. اگرچه سود بالا است، اما بدون آموزش و آشنایی با مفاهیمی مانند لیکویید شدن و فاندینگ ریت، خطر ضرر چندبرابر نیز وجود دارد. به همین دلیل، تسلط بر اصول ترید و استفاده از ابزارهای حرفه‌ای مانند معاملات تعهدی او ام پی فینکس کلید موفقیت در بازار فیوچرز است.

سوالات متداول درباره معاملات فیوچرز