تایید پرداخت ساده چیست؟ آشنایی با کیف پول‌های SPV

تایید پرداخت در بلاکچین فرآیند اطمینان از صحت یک تراکنش و ثبت دقیق آن در بلاکچین است. این فرآیند شامل بررسی رعایت قوانین شبکه، مانند داشتن موجودی کافی توسط فرستنده، می‌شود. تایید پرداخت شامل بررسی رعایت قوانین شبکه، مانند امضای صحیح تراکنش و کافی بودن موجودی فرستنده است. تایید موثر پرداخت باعث ایجاد اعتماد در سیستم بلاکچین می‌شود، از دوباره خرج کردن (Double Spending) جلوگیری می‌کند و تنها تراکنش‌های معتبر را پردازش می‌کند. روش تایید پرداخت انتخاب‌شده می‌تواند تجربه کاربر را تحت تأثیر قرار دهد. تأیید کامل امنیت بیشتری دارد، اما تأیید ساده (SPV) برای کاربران با منابع محدود کارآمدتر است.

تایید پرداخت ساده چیست؟

 تایید پرداخت ساده (Simple Payment Verification ) که به اختصار به آن SPV گفته می‌شود روشی در شبکه‌های بلاکچینی مانند بیت‌کوین است که به کاربران اجازه می‌دهد تراکنش‌ها را بدون نیاز به دانلود کل بلاکچین تایید کنند. این روش از طریق دانلود تنها هدرهای بلاک که بسیار کوچکتر از کل داده‌های تراکنش هستند، کار می‌کند. هر هدر بلاک شامل خلاصه‌ای از تراکنش‌ها و ارجاع به بلاک قبلی است. مشتریان (Clients) می‌توانند با استفاده از اثبات‌های مرکل (Merkle Proofs) تایید کنند که یک تراکنش در یک بلاک خاص ثبت شده است، بدون اینکه کل بلاکچین را دانلود کنند.

نحوه عملکرد تایید پرداخت ساده spv

این روش برای کاربرانی که از کیف پول‌های سبک (Light Wallets) یا موبایلی استفاده می‌کنند، بسیار مفید است. در SPV، کاربر فقط هدر بلاک‌ها را دانلود می‌کند که شامل اطلاعات خلاصه‌ای از تراکنش‌های درون بلاک است. سپس با درخواست مدرک مرکل (Merkle Proof) از نودهای کامل (Full Nodes)، کاربر بررسی می‌کند که آیا تراکنش موردنظر در یک بلاک معتبر گنجانده شده است یا خیر.

در روش تایید پرداخت ساده (SPV)، کاربران به‌جای دانلود و ذخیره کل بلاکچین که ممکن است صدها گیگابایت حجم داشته باشد، فقط هدر بلاک‌ها را که هرکدام چند کیلوبایت هستند، دریافت می‌کنند. هدر بلاک شامل اطلاعات مهمی مانند هش بلاک قبلی، هش ریشه درخت مرکل و تایم‌استمپ است. اما این اطلاعات به‌تنهایی برای تایید یک تراکنش کافی نیستند، به همین دلیل کاربران با ارسال درخواست به نودهای کامل (Full Nodes)، یک مدرک مرکل (Merkle Proof) دریافت می‌کنند. این مدرک نشان می‌دهد که تراکنش موردنظر در یک بلاک خاص ثبت شده و بلاک مربوطه نیز در بلاکچین معتبر قرار دارد.

به زبان ساده، مدرک مرکل مانند یک رسید دیجیتال است که نشان می‌دهد تراکنش شما در داخل بلاکچین قرار گرفته است، بدون اینکه لازم باشد تمام تراکنش‌های موجود را بررسی کنید. این فرآیند باعث می‌شود کاربران بتوانند تراکنش‌های خود را سریع‌تر و با مصرف منابع کمتر تأیید کنند. البته، چون در این روش کاربر به اطلاعات ارائه‌شده از سوی نودهای کامل اعتماد می‌کند، امنیت آن نسبت به اجرای یک نود کامل (Full Node) کمتر است. با این وجود، SPV برای کاربران موبایلی یا دستگاه‌هایی با قدرت پردازشی محدود، یک راهکار مقرون‌به‌صرفه و کارآمد محسوب می‌شود که امکان تعامل سریع و آسان با بلاکچین را فراهم می‌کند.

این روش به دلیل کاهش حجم داده‌های پردازش‌شده، باعث بهینه‌سازی مصرف منابع و افزایش سرعت تایید تراکنش‌ها می‌شود. البته، مدل SPV همچنان به نودهای کامل برای صحت‌سنجی اطلاعات وابسته است و امنیت آن نسبت به اجرای یک نود کامل کمتر است. با این حال، برای کاربران عادی که نیاز به تعامل سریع و سبک با شبکه دارند، تأیید پرداخت ساده راهکاری کارآمد محسوب می‌شود.

SPV چه ویژگی هایی دارد؟

عملکرد سبک: SPV  تنها هدرهای بلاک را دانلود می‌کند، که مصرف منابع را کاهش می‌دهد.
درخت مرکل: از درخت‌های مرکل برای اعتبارسنجی وجود تراکنش در بلاک استفاده می‌شود.
اثبات وجود تراکنش: به کاربران اجازه می‌دهد تhیید کنند که تراکنش آن‌ها در بلاک ثبت شده است.
مصرف پایین منابع: ایده‌آل برای کیف‌پول‌های موبایلی و تحت وب که محدودیت فضای ذخیره‌سازی و پهنای باند دارند.

تایید پرداخت ساده با تایید کامل پرداخت چه تفاوتی دارد؟

چرا کیف پول های SPV اهمیت دارند؟

از تایید پرداخت ساده برای مدیریت و نگهداری کیف پول ارز دیجیتال در دستگاه‌هایی با ظرفیت محدود مانند گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها و کامپیوترهای معمولی ارائه می‌دهند. این کیف پول‌ها سریع‌تر، کارآمدتر و ایمن‌تر عمل کرده و به فضای ذخیره‌سازی کمتری نیاز دارند. این نوع کیف پول‌ها معمولا برای انجام پرداخت‌های کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرند، زیرا عملکردی مشابه کیف پول‌های فیزیکی دارند.

پروژه های موفق که از SPV استفاده می کنند

در این بخش برخی از کیف پول‌های SPV که در پروژه‌های مختلف و موفق مورد استفاده قرار می‌گیرند را معرفی می‌کنیم.

Electrum

Electrum یکی از محبوب‌ترین کیف پول‌های دسکتاپ است که از سیستم SPV استفاده می‌کند. این کیف پول خدماتی سریع و ایمن را برای ارزهای دیجیتال مهمی مانند بیت‌کوین، لایت‌کوین و دش ارائه می‌دهد. Electrum همچنین یک کیف پول تعیینی (Deterministic) است، به این معنا که امکان ایجاد یک عبارت بازیابی (Seed) را فراهم می‌کند که می‌توان از آن برای تهیه نسخه پشتیبان و بازیابی در صورت آسیب دیدن یا گم شدن دستگاه استفاده کرد. علاوه بر این، Electrum قابلیت ایجاد آدرس‌های سلسله‌مراتبی و خودکار را دارد و می‌تواند با ولت‌های سخت‌افزاری مانند Trezor و Ledger همگام‌سازی شود.

Bither

Bither یک کیف پول دسکتاپ و موبایلی است که فقط از تراکنش‌های بیت‌کوین پشتیبانی می‌کند، اما از سیستم SPV برای تایید سریع و ایمن پرداخت‌ها بهره می‌برد. این کیف پول دو قابلیت مهم دارد؛ یکی امکان استفاده به‌عنوان ولت سرد (Cold Wallet) بدون نیاز به اینترنت و دیگری عملکرد به‌عنوان ولت گرم (Hot Wallet) که برای مدیریت و تایید تراکنش‌ها به شبکه متصل می‌شود. در حال حاضر، Bither با سیستم‌عامل‌های اندروید، iOS، مک و ویندوز سازگار است.

Bitcoin Wallet

یک کیف پول آنلاین که گزینه‌های متنوعی را برای ساده‌سازی فرآیند تراکنش‌ها بین کاربران ارائه می‌دهد و بسیار مطمئن، آسان برای استفاده، سریع و ایمن بوده و از سیستم تایید VPS استفاده می‌کند. Bitcoin Wallet کاملا غیرمتمرکز است و کنترل کامل وجوه را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. همچنین متن‌باز (Open Source) بوده و در هر زمان قابل بررسی و تایید است. این کیف پول برای گوشی‌های هوشمند با سیستم‌عامل اندروید نیز در دسترس است.

سوالات متداول درباره تایید پرداخت ساده