طلا برنده بزرگ ۲۰۲۵؛ چرا بیت کوین در رقابت با طلا جا ماند؟
نسبت بیت کوین به طلا که نشان میدهد برای خرید یک واحد BTC به چند اونس طلا نیاز است، در پایان سال ۲۰۲۵ با یک کاهش چشمگیر مواجه شدهاست. این نسبت از حدود ۴۰ اونس طلا به ازای هر بیت کوین در دسامبر ۲۰۲۴، به ۲۰ اونس در پایان سال ۲۰۲۵ رسید که یک کاهش ۵۰ درصدی را نشان میدهد. این افت شدید نه به دلیل از بین رفتن تقاضا برای بیت کوین، بلکه به علت تحولات غیرمنتظرهای بود که در حوزه اقتصاد کلان شکل گرفت و باعث شد عملکرد طلا از ارزهای دیجیتال بهتر باشد.
طلا چگونه به دارایی برتر سال تبدیل شد؟
طلا در سال ۲۰۲۵ توانست جایگاه خود را به عنوان بهترین منبع ذخیره ارزش در جهان تثبیت کند. این فلز گرانبها امسال حدود ۶۳ درصد بازدهی داشت و طی سهماهه پایانی ۲۰۲۵، به بالای ۴,۰۰۰ دلار در هر اونس رسید. نکته جالب اینجاست که این رشد، علیرغم سیاستهای پولی سختگیرانه در آمریکا و جهان رخ داد.
در قلب این صعود، تقاضای شدید بانکهای مرکزی قرار داشت که تا ماه اکتبر، ۲۵۴ تن طلا خریداری کردند؛ برای نمونه، تنها بانک ملی لهستان ۸۳ تن طلا خرید و در صدر این آمار قرار گرفت. علاوه بر این، صندوقهای قابل معامله در بورس طلا (Gold ETFs) نیز شاهد یک تغییر مسیر بزرگ بودند و در نیمه اول سال ۲۰۲۵، ۳۹۷ تن به داراییهای خود افزودند که این رقم تا نوامبر به رکورد ۳,۹۳۲ تن رسید.
تشدید عدم قطعیتهای ژئوپلیتیکی (افزایش ۳۴ درصدی شاخصهای ریسک) و افزایش نوسانات بازار (شاخص VIX) نیز باعث شد تا طلا بیشتر به عنوان پوشش ریسک در سبد سرمایهگذاری عمل کند و محبوبتر از بیت کوین و ارزهای دیجیتال شود.
چرا بیتکوین از رقابت جا ماند؟
اگرچه قیمت بیت کوین در سال ۲۰۲۵ بازدهی مناسبی داشت و حتی به قیمتهای شش رقمی رسید، اما در مقایسه با طلا، عملکرد ضعیفتری ثبت کرد که بیشتر ناشی از کاهش تقاضا در نیمه دوم سال بود.
صندوقهای ETF بیت کوین در ابتدای سال (ژانویه)، با ۱۲۰ میلیارد دلار سرمایه تحت مدیریت شروع کردند و تا جولای به اوج ۱۵۲ میلیارد دلار رسیدند؛ اما در پنج ماه بعدی، مجموع داراییهای تحت مدیریت آنها به ۱۱۲ میلیارد دلار کاهش یافت. این موضوع نشاندهنده خروج خالص سرمایه طی دورههای اصلاح قیمت و کاهش جذب سرمایه جدید بود که با تداوم جریان ورود سرمایه به ETF های طلا در تضاد بود.
دادههای آنچین نیز نشان میدهد که اغلب هولدرهای بیت کوین در حال برداشت سود هستند. مطابق آمار ماه جولای، میانگین هفتگی سود هولدرهای بلندمدت از یک میلیارد دلار در روز فراتر رفته که یکی از بزرگترین فازهای برداشت سود در تاریخ بازار محسوب میشود.
در نهایت نیز بالا ماندن نرخهای بهره در بیشتر سال ۲۰۲۵، باعث شد که نگهداری بیت کوین (با بازدهی کم و نوسان زیاد) هزینه و ریسک بیشتری داشته باشد. در مقابل، طلا بهدلیل عملکرد بهعنوان یک پناهگاه امن برای سرمایه و همچنین خریدهای سنگین بانکهای مرکزی، شاهد افزایش تقاضا و رشد قیمت بود. به این ترتیب، واگرایی که میان تقاضا برای طلا و بیت کوین بهوجود آمد، شاخص نسبت این ۲ دارایی را بیش از ۵۰ درصد کاهش داد.
